21. yüzyılın en sansasyonel eserleri

Marcel Duchamp’ın 20. yüzyılın birçok sanat akımının temelinin atılmasında etkili olan eseri ‘Çeşme’ (Fountain), uzun yıllardır döneminin en etkili sanat eserlerinden biri olarak seçiliyor. Artnet’in sanat yazarı Caroline Elbaor, Duchamp’ın eserini merkeze alarak 21. yüzyıl Batı toplumunun en tartışmalı sanat eserlerini sıraladı.
‘ART WHORE’ (2014)
New York’taki Ace Hotel’in bir gün süren sanat rezidansı teklifini kabul eden sanatçı Ryder Ripps, ‘ART WHORE’ projesi için seri ilan sitesinden bulduğu iki eskortu otel odasına davet etti. Sanatçı, odasında ağırladığı Brooke ve Jay’den bu süre boyunca ne isterlerse çizebileceklerini söyledi ve ikisinin de her yaptığını kayıt altına alarak belgeledi. Çalışma, ciddi eleştirilerle karşılaştı. Art F City için yazan Whitney Kimball, ‘ART WHORE’u “2014’ün en aşağılayıcı projesi” olarak tanımladı.
‘Mattress Performance (Carry That Weight)’ (2014-2015)
Emma Sulkowicz’in 2014 yılının eylül ayında tez projesi olarak başladığı ve bugün bile manşetlerde kendine yer bulan performansı, sanatçının yaklaşık 22 kiloluk bir şilteyi taşıması üzerineydi. 2012 yılında okuldan bir arkadaşı tarafından bu şiltede tecavüze uğrayan Sulkowicz, tecavüzcüsü okuldan atılana dek şilteyi sırtında taşıyacağını duyurmuştu. Sulkowicz’in performansı, New York’taki Columbia Üniversitesi’nde sırtına aldığı şilteyi, nereye giderse taşımasını içeriyordu. Bahsi geçen öğrenci okuldan atılmadı, Sulkowicz de mezuniyet töreni esnasında şilteyi taşımaya devam etti ve Mayıs 2015’te performans sona erdi.
‘The Holy Virgin Mary / Kutsal Bakire Meryem’ (1996)
Turner Ödülü’nü kazanan ilk siyahi sanatçı olan İngiliz Chris Ofili’nin tablosu, siyahi bir Bakire Meryem tasviri ile birlikte fil gübresi ve pornografik görsellerin kolajlarını içeriyor. 1999 yılında ABD’de sergilenmeye başlayan eser, dönemin New York Belediye Başkanı Rudy Giuilani tarafından ‘iğrenç’ olarak tanımlamış ve Giuliani sergiyi kapatmak ve müzeye verilen bütçeyi kesmek için teşebbüste bulunmuştu. Belediye başkanının bu talebi federal mahkeme tarafından reddedildi ve eser daha sonra bir açık artırmada 4.6 milyon dolara satıldı.
‘Everyone I Have Ever Slept With 1963-1995’ (1995)
İngiliz sanatçı Tracey Emin’in birlikte yattığı 102 kişinin ismini yazdığı bir çadırdan oluşan bu iş, o dönem manşetlerden inmedi. Sanatçı, verdiği röportajlardan birinde eseriyle ilgili olarak şöyle konuştu: “Kimileriyle sadece uyudum, mesela ninem. Eskiden yatağına uzanır ve elini tutardım. Birlikte radyo dinler ve uykuya dalardık. Sevmediğiniz ya da önemsemediğiniz birisiyle bunu yapmazsınız.” Ancak eser Londra’da 2004 yılında gerçekleşen bir depo yangınında, Charles Saatchi’ye ait yüzlerce eserle birlikte yok oldu.
‘Eres Lo Que Lees / You Are What You Read’ (2007)
Kosta Rikalı sanatçı Guillermo Vargas, Nikaragua’daki Codice Gallery’deki performansı sırasında sokakta bulduğu bir köpeği aç ve susuz bırakarak, bir kayışla duvara bağladı. Köpeğin bağlandığı duvarın üst bölümünde ise köpek mamalarıyla ‘Eres Lo Que Lees’ (Ne Okursan Osun) kelimeleri yazıyordu. Ülkesinde her yıl binlerce köpeğin sokaklarda açlık ve susuzluk yüzünden ölmesi sebebiyle performansında bu konuya dikkat çektiğini belirten sanatçı pek çok kez ölüm tehdidi aldı ve hayvan hakları örgütleri tarafından protesto edildi.