Altı kilise üstü mescit!

Diyarbakır’da, 2007 yılında yapılan kazıda ortaya çıkarılan ve Koruma Kurulu tarafından 1’inci derecede tescilli alan ilan edilen 1600 yıllık Roma mimarisine ait kilise müştemilatının bulunduğu alan, Sultan Sasa türbesi denilerek Vakıflar Bölge Müdürlüğünce üzerine türbe ve mescit yapılmaya başlandı. Mülkiyeti Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne ait olan 5 nolu parselde 2007 yılında yapılan 20 günlük kazıda 1600 yıllık Roma dönemine ait mimari bir yapı ortaya çıkarıldı. Mimari yapının, tarihi Ulu cami yapılmadan önce yerinde bulunan Martoma Kilisesi’nin ek binası olabileceği düşünülerek durum Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’na rapor edildi ve rapor kurul tarafından onaylandı.
Bazı çevrelerin söz konusu alanın Diyarbakır’ın ilk Müslüman Valisi Sahabe Sultan Sasa’nın türbesi olduğunu ileri sürmesi üzerine, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kazıda ortaya çıkan tarihi yapıyı 1’inci derece arkeolojik sit alanı ilan etti. Vakıflar Bölge Müdürlüğü, Sultan Sasa türbesi iddiasını dile getiren çevrelerin baskısı üzerine yeniden kurula başvurarak SİT koruma alanı kararını değiştirdi. Kurul alanda koruma önlemlerinin alınması şartıyla alan üzerine türbe ve mescit yapılması onayını verdi. Bunun üzerine türbenin yapımına Ocak 2013’te başlandı. Türbe yapımı sırasında arkeolojik kalıntılar üzerine ve içine demir kolonlar yerleştirilerek kapatıldı. Türbe ve mescidin önümüzdeki ay faaliyete gireceği belirtildi.

‘Cam zeminden rahatça görülecek’

Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürü Metin Evsen konuya ilişkin olarak şunları söyledi:
“Bizim orada yaptığımız mescit ve temsili türbe inşaatı Koruma Kurulunun kararına göre yapılmaktadır. Alt kısımda çıkan kalıntılar korunacak, zemin cam ile kapatılacak ve üstte namaz kılan biri alttaki kalıntıları rahatlıkla görebilecek. Alt kısmın ışıklandırması da yapılacak. İsteyen kişi mescidin altına inerek o tarihi kalıntıları görebilecektir.”