‘Arazi’de gülen taraf DSİ oldu

Milyonlarca çiftçiyi ilgilendiren tarımsal alanlarda arazi toplulaştırma çalışmalarında yetki artık Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü’nde olacak. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba ile Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu arasında yetki alanı ile ilgili görüş ayrılığına yol açtığı iddia edilen arazi toplulaştırma konusunda karar verildi. Hükümetin önceki gün TBMM’ye sevk ettiği, “Devlet Su İşler Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevler Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve KHK’larda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile toplulaştırma yetkisi, Eroğlu’na bağlı DSİ’ye geçti. 59 maddelik tasarı ile getirilen belli başlı düzenlemeler şöyle:

DSİ’YE YENİ YETKİLER: DSİ, baraj ve gölet su yüzeyleri ile rezervuar alanında azami su kotu ile işletme kotu arasında kalan yerlerde güneş eneri sistemlerinin kurulmasına yönelk taleplerden uygun görülenleri bedeli karşılığında kiralayabilecek. Arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetleri ile sulama faaliyetlerinin birlikte yürütülmesi hedefiyle Sulama Alanlarının Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu’nda yer alan yetkileri DSİ üstlenecek. Buna göre arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetlerinin yürütülmesinde DSİ uygulayıcı kuruluş olacak. Diğer kamu kurum ve kuruluşları DSİ’nin iznine tabi olarak proje idaresi sıfatıyla çalışma yapabilecek. Sulama kooperatiflerinin kurulmasına izin vermek, bunları denetlemek de DSİ’nin yetkileri arasında yer alacak.

2025’E KADAR SÜRE: Tasarı ile Yap İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislirenin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerj Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da da değişiklik yapılıyor. Bu değişiklikle DSİ’nin üretim lisansı almadan depolama tesisleri ve enerji tesislerini inşa etmeye yönelik faaliyetlerini 31 Aralık 2025 tarihine kadar sürdürebilmesine imkan tanınıyor. Ayrıca DSİ’ye tarımsal sulama tesislerinin elektrik ihtiyacını karşılamak amacıyla lisanssız olarak yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurma yetkisi veriliyor.

TARIM BAKANLIĞI’NIN İŞLEMLERİNE SON: Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetleri ile ilgili her türlü taşınır, taşıt, araç, gereç, teçhizat, kayıt, doküman, harita, sözleşme, protokol, dava ve icra dosyalarını, 2 ay içinde DSİ’ye devredecek. DSİ, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca yürütülen, işlemleri devam eden toplulaştırma işleri ile inşası devam etmekte olan tarla içi geliştirme hizmetlerine son verebilecek. Ancak su tahsisleri mevcut durumunu koruyacak.

YENİ ARAZİLER OLUŞTURABİLECEK: DSİ veya proe idaresi gerekli hallerde asgari tarımsal arazi büyüklüğünün altındaki tarımsal arazileri toplulaştırabilecek veya bu amaçla değerlendirmek üzere kamulaştırabilecek. Toplulaştırma uygulamalarında, tahsisli araziler asgari tarımsal arazi büyüklüğünün altındaki araziler ile birleştirelerek yeni tarımsal araziler oluşturulabilecek.

MADEN ARAMADA DSİ GÖRÜŞÜ: Yatırım programında yer alan ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne bildirilen DSİ projeleri içerisinde yer alan yerlerde, maden arama ve işetme ruhsatı verilmeden önce DSİ’nin uygun görüşü alınacak.

HAK SAHİBİNİN İZNİ ARANMAYACAK: DSİ tarafından Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın talebi ve Bakanlar Kurulu kararı ile isteğe bağlı ya da maliklerin muvafakati aranmaksızın zorunlu arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetleri yapılabilecek ya da yaptırılabilecek. Söz konusu araziler üzerinden DSİ veya proje idare tarafından yapılacak fiili uygulamalar hak sahiplerinin iznine tabi olmayacak. DSİ bu alanlarda tarımsal faaliyetleri kısıtlamaya da yetkili olacak. Arazi toplulaştırması sonuçları karşı tescil tarihinden itibaren 10 yıl içerisinde dava açılabilecek.

GELİR KAYBI KARŞILANACAK: Arazi toplulaştırma nedeniyle kısıtlama getirilen alanda doğabilecek taşınmaz sahiplerinin gelir kayıpları, kendilerine yeni parseller teslim edilene kadar DSİ ya da proje idaresi tarafından karşılanacak.

HAZİNE ARAZİLERİ: Arazi toplulaştırma sahabi olarak tespit edilen yerlerde bulunan Hazine’nin mülkiyetinde bulunan ve arazi toplulaştırması amacıyla değerlendirilmesi mümkün olan tarım arazileri, DSİ’nin talep etmesi durumunda vasfına ve mevcut kullanım şekline bakılmaksızın Maliye Bakanlığı’nca DSİ’ye veya proje idaresine tahsis edilecek.

ORMAN MÜHENDİSLERİNE MÜJDE

Bitkilerin üretim, işleme ve dağıtım aşamalarında resmi kontrollerden sorumlu meslek mensupları arasına orman mühendisleri ve orman endüstri mühendisleri de alınıyor.

TAŞKIN KONTROL TESİSLERİ İÇİN PAY

Tasarıyla son yıllarda dere yataklarındaki yapılaşmalar nedeniyle yaşanan taşkınlara karşı İmar Kanunu’na da bir hüküm ekleniyor. Buna göre, “okul, yol, su yolu, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri ve karakol” gibi umumi hizmetlerle ilgili tesisler için kullanımlar belirlendikten sonra, “ortaklık payının” artması halinde, “taşkın kontrol tesisi alanları” için de pay ayrılacak.

10 KAT PARA CEZASI

Milli parklarda ödenecek ziyaretçi ücretleri Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca belirlenecek. Bu ücreti ödemeden parka giriş yapanlara giriş ücretinin 10 katı tutarında idari para cezası verilecek. 1 ay içinde ödenmeyen cezalar için ilgilisi hakkında yasal takip başlatılacak.

VERGİ VE HARÇ MUAFİYETİ

DSİ Genel Müdürlüğü, sahip olduğu bina, arsa ve araziden dolayı bina ve arazi vergisinden, ithal edeceği binek araçları hariç motorlu vasıtalar ile her türlü makikene, cihaz ve araç gerek ile bunların yedek parçaları her türlü vergi ve harçtan muaf olacak.

GÖNÜLLÜLERİN MASRAFLARI KARŞILANACAK

Gönüllü kişi ve sivil toplum örgütlerinin orman yangınlarıyla mücadele ve yangına müdahalesi yasal hale getiriliyor. Gönüllülern yangın söndürme aletleri ile giyecekleri orman idaresince karşılanacak. Orman yangınlarını söndürmede görevli işçilerin, yangın ekip bina ve kulilelerinde bulunan sosyal tesisler ve lojmanlarda çalışma saatleri dışında geçirdiği süreler çalışma süresinden sayılamayacak.