Arsenik nedir, belirtileri nelerdir?

Sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada tavuk etiyle ilgili tartışmalar bitip tükenmek bilmiyor, bazı otoritelere göre tavuk eti zararlı ve kesinlikle uzak durulmalı, bazılarına göre ise zararsız ve gönül rahatlığı ile yenebilir. Tüketicinin kafası ise uzun zamandır karışık.

FDA TAVUKLARDA ARSENİK BULUNDUĞUNU DUYURDU'

Arsenik , 4. periyot metaloidi. Zeolit, demirüçklörür gibi çeşitli metotlar ile çöktürülmektedir. Arsenik kimyada As sembolü ile gösterilen ve metal ile ametal arasında bir özelliğe sahip bir element.

Çeşitli arsenik bileşiklerinin vücut dokuları ve fonksiyonları üzerindeki zararlı etkileridir. Arsenikli bileşikler, böcek ve tarım ilaçları, fare zehiri, bazı kanser ilaçları, boya, duvar kağıdı, seramik gibi çeşitli ürünlerin imalatında kulanılır.

İnsanda arsenik zehirlenmesi, genellikle arsenik oksit, bakır asetoarsenit, kalsiyum veya kurşun arsenat gibi arsenik bileşikleriyle hazırlanmış böcek ilaçlarının ağız veya teneffüs yoluyla alınmasından meydana gelir. İlaçlı meyve ve sebzelerin yıkanmadan yenmesi de zehirlenmeye yol açacak seviyede arseniğin vücutta birikmesine sebep olabilir.

Arseniğin zehirli etkilerinin, vücuttaki bazı enzimlerle birleşerek hücre metabolizmasına bozucu etkide bulunmasından ileri geldiği zannedilmektedir. Arsenik zehirlenmesi, ya bir kerede alınan yüksek dozda arsenikten (akut zehirlenme) veya küçük dozlarda ard arda alınmaktan (kronik zehirlenme) kaynaklanır. Akut zehirlenmenin başlıca belirtileri mide bulantısı, kusma, ağız ve boğazda yanma ve şiddetli karın ağrılarıdır. Bunu takiben dolaşım bozukluğu ve kalp yetersizliği başlar ve birkaç saat içinde zehirlenme ölümle neticelenebilir.
Kronik zehirlenme ise, yavaş yavaş güçten düşme, boşaltım bozuklukları, deride tümör meydana gelmesi, şuur bozukluğu, sinir sistemi bozukluğu, kansızlık ve tırnaklarda tipik çizgilerin belirmesiyle belli olur.

ARSENİK ZEHİRLENMESİ, BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ

Arsenik Zehirlenmesi
Arsenik Zehirlenmesi, Arsenik senelerden beri bilinen oldukça zehirli bir elementtir. Tıptan, endüstrinin farklı alanlarına kadar yaygın bir kullanım alanı vardır. Ancak en çok bilinen kullanımı fare zehiri imalıdır. Ayrıca öbür zararlı böceklerin öldürülmesinde de kullanılan ilaçların da ana maddesidir. Cinayet ve intihargibi kriminal durumlarda da yaygın bir şekilde kullanıldığı bilinmektedir. Arseniğin bulunduğu yerler genellikle, bir çok deniz hayvanında, yeraltı sularında, boyalarda, içme sularında, kaya ve topraklarda her daim arseniğe rastlanabilir.

Arsenik zehirlemesi, hem soluma hem de ağızdan alınmayla canlıları zehirler. Çoğunlukla inorganik arsenik bileşikleri organik olanlara nazaran daha zehirlidir. Çoğunlukla Arsin gazına maruz kalınması ciddi zehirlenmelere sebep olur. Ağız vasıtasıyla alındığında etkin olan arsenik bileşeni ise Arsenik trioksittir. Arsin gazı, renksizdir fakat sarımsağa benzer bir kokuya sahiptir. Arsin gazı cevherleri ayrıştırma ve araştırma işlemleri sırasında meydana gelir. Arsenik trioksit ise cam, seramik ve metalurji endüstrisinde kullanılır.

Arsenik zehirlenmesinin belirtileri, akut (hızlı ve kısa zamanlı) zehirlenmeler çoğunlukla solunum vasıtasıyla yada yüksek oranlarda arsenik tüketilmesiyle oluşur. İnorganik bileşiklerin 100 gram kadar ağızdan tüketilmesi ciddi sonuçlar meydana getirir. 200 gram arsenik trioksit ise öldürür. Akut durumlarda dudaklarda yanma ve yutma güçlüğü ilk belirtilerdir. Bunu mide ağrıları ve kramplar, daha sonrada ishal seyreder. Sonucunda koma ve ölüm meydana gelir. Kuvvetli zehirlenmelerde ölüm bir iki saat içerisinde meydana gelebilir. Bu süre en fazla 24 saattir.

Kronik arsenik zehirlenmelerinin ilk olarak ishal ve deride renk koyulaşmasıdır. Öbür belirtiler ise, nefes ve terin sarımsak kokması, ödem, aşırı salya ve yaygın kaşıntı şeklinde sıralanabilir. Mide krampları, gastrit ağrılarına benzer ağrılar ve daha ilerideki durumlarda felce yol açabilecek iç organ hasarları meydana gelir. Arsenik zehirlenmesinin tedavisi, gerek akut ve gerekse kronik arsenik zehirlenmesinde tedavi şekli aynıdır. Bu amaçla şelatör denen ve vücutta oluşan metalleri dışarı atmak için kullanılan moleküller kullanılır. Bu metal şelatörleri, kas içine enjekte edilerek tedavi yapılır. İnsan ölümüne sebep olan zehirler tarihte en önemli cinayet aracı hep zehirler olmuştur.

Bunun en önemli nedeni, neticenin kesin ve kısa bir zaman içerisinde olmasıdır. İlk çağlarda özellikle bitkilerden meydana gelen zehirler en çok olanlarıydı. Örnek olarak Sokrates'in içmek zorunda kaldığı baldıran otu çok kuvvetli bir zehirdi. Agatha Christie'nin Zehirleri, zehirlere olan merakıyla bilinen Agatha Christie de pek çok eserinde bu bilgisini okuyucularına aktarmak hoşuna gitmiştir.

En iyi romanlarından biri olan beş küçük domuz da ressam Amyas Crale'in ölümüne sebep olan coniine, yüzyıllar önce Sokratesi de öldüren baldıran otundan elde edilen zehirli bir bileşiktir. Diğer bir öyküsünde ise bahçeden toplanan maydanozların arasına karışan yüzük otları büyük bir felakete neden olur. Akşam yemeğinde aile üyelerinin tamamına yakını zehirlenir ve yarısından fazlası hayatını kaybeder. Porsuk ağacı cinayetinde ise, katil cinayetini porsuk ağacının zehirli mevalarıyla işler.

Güney Amerika yerlilerinin kullandıkları meşhur kürar da bitkisel bir alkaloiddir. Bitkilerden oluşan bileşiklere karşın hayvanlardan elde edilen zehirler de eski zamanların en popüler cinayet araçlarıydı. En çok yılan ve akrepler bunların başında geliyordu. Bazen bu hayvanların kendileri de cinayet aracı olarak kullanılıyordu. Kleopatra'dan Borgia'lara kadar saray içerisinde dönen olayların en iyi çözümü çoğunlukla yiyeceklere ve içkilere karıştırılmış bu zehirlerle yapılıyordu. Krallar, kraliçeler, istemedikleri şahıslardan, önlerine çıkan engellerden bu sayede kolayca kurtuluyorlardı.