GündemAtatürk’ü Samsun’a hükümet gönderdi

Atatürk’ü Samsun’a hükümet gönderdi

19.05.2019 - 01:30 | Son Güncellenme:

Tarihçi Ümit Doğan, 17 Nisan 1923 tarihli Morning Post adlı gazetede yayınlanan “Vahdettin’in Mekke Beyanatı” başlıklı bilinmeyen açıklamaları üzerinden “Mustafa Kemal Paşa’yı Samsun’a Vahdettin gönderdi” iddialarının gerçeği yansıtmadığını ortaya koydu.

Atatürk’ü Samsun’a hükümet gönderdi

Doğan, “Padişah, bu söyleşide bizzat Mustafa Kemal Paşa’yı ortadan kaldırmak için plan yaptığını, Mustafa Kemal Paşa’yı Samsun’a göndermediğini itiraf ediyor” dedi.

Haberin Devamı

‘Karara uydum’

- Ortaya çıkan yeni arşiv belgeleri birtakım çevrelerin ‘Mustafa Kemal Paşa’yı Samsun’a Vahdettin gönderdi’ söylemlerini çürütüyor mu?

Vahdettin’in, 17 Nisan 1923 tarihli Morning Post’ta yayınlanan beyanatında, ‘Hükümetin iki bakanından birisi Mustafa Kemal’i Anadolu’ya gönderdi, bir diğeri Mustafa Kemal ülkeye isyan ettiği sırada ona haddini bildirmek ve imha etmek amacıyla üzerine askeri kuvvet sevk edilmesi gerektiğini düşündü. Ben her iki bakanla da hemfikirdim. Çünkü meşrutiyet yönetimi bunu gerektiriyordu. Daha açık bir ifadeyle, Mustafa Kemal’i Anadolu’ya gönderen de hükümetti, isyan edince üzerine askeri kuvvet gönderilmesi gerektiğini düşünen de… Ben sadece hükümetin kararına uydum’ diyor. Vahdettin’in Atatürk’e hakaret dolu sözler sarf ettiğini gösterir belgeler de elimizde mevcut.”

Haberin Devamı

- Vahdettin’in Atatürk’e yüklü miktarda para ve altın vererek, Milli Mücadele’yi başlatmasını istediği iddiaları gerçeği yansıtıyor mu?

Atatürk, Samsun’a gitmeden önce kendisi ve karargâhının ihtiyaçları için hükümet ve bakanlıklardan ödenek talep ediyor. 12 Mayıs 1919 ve 13 Mayıs 1919’da yazdığı dilekçelerde bunları görüyoruz. Genelkurmay arşivleri de Vahdettin’in Atatürk’e altın veya para verdiğini açıkça yalanlıyor.

- Vahdettin Ulusal Kurtuluş Mücadelesi’ne karşı mıydı?

60 yaşındaki Vahdettin, Sakarya Savaşı sırasında 18 yaşındaki beşinci hanımı ile görkemli bir düğünle evleniyor. Vahdettin, Mondros mütarekesi için ‘Şartlar ne kadar ağır olursa olsun imzalayalım, ağır şartları İngiliz dostluğu sayesinde hafifletebiliriz’ dedi. Vahdettinci yazarlar, Vahdettin’in Mondros’ta en küçük suçu olmadığını, hatta imzalanmasına karşı çıktığını söyleyip suçu Rauf Bey’e atarlar. Mondros’un imzalanmasının, baştan sona Vahdettin’in bilgisi ve onayı dahilinde olduğu ortaya çıkmıştır. Vahdettin, Damat Ferit’e bir rapor hazırlatıp İstanbul’daki İngiliz temsilcilerine sunuyor. Raporda Osmanlı’nın 15 yıllığına İngiltere tarafından yönetilmesi teklif ediliyor. İngiliz temsilcisi konuyu Londra’ya sorduğu için resmi kayıtlara geçiyor.

Haberin Devamı

- Vahdettin’in İngilizlerle işbirliği yaptığını ortaya koyan belgeler neler?

Vahdettin, Özel katip Kemal Bey’in valizinden altı evrak çaldırarak bunların kopyalarını İngiliz Yüksek Komiserliği baş tercümanına ulaştırılıyor. İngiltere’nin İstanbul’daki temsilcisi Sir Horace Rumbold, İngiliz Dışişlerine gönderdiği 7 Mart 1922 tarih ve 232 sayılı gizli yazıyla Lord Curzon’u durumdan haberdar ediyor.

Batırılacaktı

Tarihçi Ali Güler ise Bandırma vapurunun batırılacağına dair istihbaratı, Mustafa Kemal Paşa’ya bizzat Vahdettin’in büyük kızı Ulviye Sultan ile evlenerek saraya damat olan ve daha sonra milli mücadeleye katılan Binbaşı İsmail Hakkı Bey tarafından aktarıldığını belirterek, “İsmail Hakkı Bey, bir aile toplantısı sırasında İngiliz istihbaratından Yüzbaşı Bennett’in Bandırma vapurunun batırılacağına dair ifadelerini zaman kaybetmeden Mustafa Kemal Paşa’ya bildirerek olası facianın önüne geçmiştir” dedi.

Bütün bu bilgiler İsmail Hakkı Bey’in hatıralarında da yer alıyor.

KEŞFETYENİ
Cannes'da bebek müjdesi! Kırmızı halıda açıkladı
Cannes'da bebek müjdesi! Kırmızı halıda açıkladı

Cadde | 24.05.2025 - 10:56

Başak Gümülcinelioğlu, Cannes Film Festivali'nde hamile olduğunu duyurdu.

Yazarlar