‘Barış yazarı’na veda

Hayatını Ortadoğu barışına adayan, çağdaş dünya edebiyatının en önemli kalemlerinden Amos Oz, Tel Aviv’deki evinde hayatını kaybetti. Bir süredir kanserle boğuşan 79 yaşındaki ‘barış yazarı’ Oz’un ölüm haberini kızı Fania Oz-Salzberger, Twitter’dan duyurdu.Oz-Salzberger, “Kanser nedeniyle bir süredir mücadele eden babam Amos Oz, etrafı en sevdikleriyle çevrili bir halde dünyadan göçtü. Umuyorum onun bıraktığı miras, tüm dünyayı değiştirmeye devam eder” dedi.

Koca bir miras

Eserleri 40’tan fazla dile çevrilen Amos Oz, kızının veda tweet’indeki gibi dünyaya koca bir miras bıraktı. Yazdıklarıyla Goethe Ödülü ve Franz Kafka Ödülü’ne de değer görülen ve gelmiş geçmiş en önemli İsrailli yazarlardan biri olarak kabul edilen Oz, kimilerince sivri bulunan siyasi söylemlerinden ötürü çoğu zaman kendi ülkesinde eleştiri oklarının hedefindeki bir isimdi. Yazar, tüm dünya çapında İsrail-Filistin meselesine getirdiği barış yanlısı çözüm odaklı önerileriyle tanınıyordu.

‘Barış Şimdi’ hareketi

İsrail’deki ‘Barış Şimdi’ hareketinin kurucularından ve en önemli savunucularından olan barış aktivisti Oz, ABD merkezli haber ajansı AP’ye 2001’de verdiği röportajda “Nablus ve Gazze’siz İsrail, daha güçlü, daha birleşik, daha adil” demişti. Gerek siyasi söylemlerinde gerekse eserlerinde sıklıkla evrensel adaletin peşinde koşan Amos Oz, üniversite hayatından itibaren trajedinin, empatinin elzemliğine vurgu yaptı, başkalarının acılarını anlayabilmenin önemini kurgu ve kurgu dışı işleriyle ölümsüzleştirdi.

Yazarın, ‘Aşk ve Karanlık’, ‘Michael’, ‘Kara Kutu’, ‘Pusudaki Panter’, ‘Köy Hayatından Sahneler’, ‘Dostlar Arasında’ ve ‘Yaşam ve Ölüm Kafiyeleri’ gibi çok sayıda eseri Türkçe’ye çevrildi. Bu eserlerden özellikle ‘Aşk ve Karanlık’ ve ‘Michael’ kitapları başyapıtları olarak kabul ediliyor.

Nobel’in favorisiydi

Amos Oz’un ismi özellikle son 10 yıldır Nobel Edebiyat Ödülü’yle anılmıştı. Nobel bahislerinde Suriyeli şair Adonis’le birlikte pek çok kez adı geçen Oz, Nobel’e kavuşamadan yaşama veda etti. Ancak 2019’da bir sürpriz yaşanabilir. İsveç Akademisi’ndeki cinsel taciz skandalı nedeniyle 2018’de iptal edilen Edebiyat Nobel’inin, 2019 ödülüyle birlikte açıklanacağı bildirilmişti. İsveç Akademisi’nin Amos Oz’u 2018’in kazananı olarak belirleyebileceği konuşuluyor. Bu ihtimal gerçekleşirse, 2019’daki törende Nobel Edebiyat Ödülü tarihinde bir ilk yaşanarak, ödülü almaya hak kazanan, ancak ödülü alamayacak olan bir yazarın başarısına tanıklık edilebilir.