Bilimin 3 öncü isminden biri

Meltem Günay - Türkiye’nin ilk ilaç adayını geliştiren RS Research kurucu ortağı ve Boğaziçi Üniversitesi Kimya Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Rana Sanyal, dünyada bilim ve teknoloji öncüsü isimler arasına girerek büyük bir başarıya imza attı. Prof. Dr. Sanyal, dünyaya çalışmalarıyla değer katan ve rol model kadınları bir araya getiren Cartier Women’s Initiative Programı’nın “2021 Bilim & Teknoloji Öncüsü” kategorisinde yer alan üç kadından biri olmayı başardı.

İlk ilaç adayı

Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği’nden mezun olduktan sonra doktora eğitimini Boston Üniversitesi’nde tamamlayan Prof. Dr. Sanyal, Kaliforniya’da biyoteknoloji şirketi Amgen’de onkoloji ve nöroloji alanlarında ilaç kimyageri olarak çalışmalarını sürdürdü. 2004 yılında Türkiye’ye dönerek çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Sanyal şunları söyledi:

“Laboratuvarda geliştirdiğimiz ilaç adayı molekülleri insana ulaştırmak için 2015 yılında ortağım Sena Nomak ile kurduğumuz RS Research’te, daha az yan etkiye sahip kemoterapi ilaçları ile daha etkili tedavi üzerinde çalışıyoruz. Bildiğiniz gibi kemoterapinin yan etkileri, etkin bir tedavinin önündeki en önemli engellerden biri. Biz kemoterapi ajanını hedefine, yani tümöre ulaşana kadar “paketleyen” bir teknoloji geliştirdik. Tümör yüzeyindeki reseptörleri tanıyan hedefleme modülü sayesinde hücre içine alınan nano-ilaç, etkin maddeyi burada serbest bırakıyor. RS Research ile laboratuvardaki tasarım aşamasından itibaren çalışmaları Türkiye’de yapılarak klinik araştırmalar için onayını alan ülkemizin ilk ilaç adayını geliştirmenin gururunu yaşıyoruz. Farklı kanser türlerini hedefleyen 5 ilaç adayımız var. Şu anda da bunlar arasından en önde giden molekülümüz ile klinik çalışmalara hazırlanıyoruz.”

‘İz bırakan kadınlar’

Prof. Dr. SanyalCartier Women’s Initiative Programı’na kabul edilmesini ise şöyle yorumladı:

“’Bilim&Teknoloji Öncüsü’ kategorisinde yer alan öncü 3 kadından biriyim. Kategorideki diğer finalist adaylar Kanada ve Amerika’dan. Bu güçlü adayların yanına Türkiye’den bir isim yazdırmak benim için mutluluk verici. Sürecin sonunda üçer aday arasından bir derecelendirme yapılacak ancak hepimiz şimdiden çok şey kazandık. Kurduğumuz etkileşim ilham verici. Bir yandan etkimizi artırmaya yönelik eğitimlere katılıyor, bir yandan da programın bu yılki teması olarak belirlediği ‘dalga etkisi’ ile ekosistemimize daha fazla katkıda bulunmak için ufkumuzu genişletiyoruz.”

‘Bilimden vazgeçmeyin’

Prof. Dr. Sanyal kendi yolundan gitmek bilim kadınlara da şu tavsiyelerde bulundu; “Hayatta da bilimde olduğu gibi bize zaman kaybettiren ve sonuç alamadığımız uğraşları geride bırakıp, enerjimizi ayırdığımıza değecek işlere, projelere yönelmek zorundayız. Kadınları, yılmadan ve cesaretle bilime yönelmeye davet ediyorum. Geleceğe bilim ve teknoloji alanında bayrak taşıyan kadınlar imza atacak!”

'Cartier Women’s Initiative' nedir?

Cartier Women’s Initiative, 2006’dan bu yana, kadınların gerçek potansiyellerine ulaşmalarına yardımcı olmanın yanı sıra, başarılarına ışık tutarak işlerini büyütmeleri ve liderlik vasıflarını geliştirmeleri için gerekli finansal ve sosyal desteği sunuyor. Cartier Women’s Initiative, kurulduğu günden bu yana, 59 farklı ülkeden gelecek vaat eden 260’tan fazla kadın girişimciye destek amacıyla 4 milyon dolardan fazla destek sundu.