Davranışlar, niyete göre değerlendirilir

Kur’an-ı Kerim’in çeşitli ayetlerinde niyetin önemine dikkat çekilmiş, Hz. Peygamber de “ameller niyetlere göre değerlendirilir ve herkesin niyeti ne ise eline geçecek de ancak odur” buyurmuştur. Niyet sayesinde kişi nereye yöneldiğinin ve ne istediğini bilincinde olur.
İbadetlerde Allah için niyet şarttır. Farklı niyetlerle yapılan ibadetlerde çoğu kez gösteriş hakimdir. Niyet edilmeden tutulan oruç, perhiz adını alır. Niyetsiz kılan namaz ise, sadece yatıp kalkmak ve egzersizden ibarettir.
“Bir kişi Allah Resulü’ne gelerek: “Ey Allah’ın Elçisi! Ben herhangi bir meselede hem Allah’ın rızasını hem de insanların katındaki yerimin bilinmesini isterim” dedi. Bunun üzerine şu âyet nazil oldu: “Kim Rabbine kavuşmayı arzu ediyorsa sâlih bir amel işlesin ve Rabbine yaptığı ibadete hiç kimseyi ortak etmesin.” (el-Kehf 18/110)

Savaş meydanına koştu
Kabilesinin ısrarlarına rağmen Uhud savaşına kadar İslam’ı kabul etmeyen Amr b. Sâbit, müslümanların Uhud’a hareket etmelerinden hemen sonra silahlarını kuşanarak savaş meydanına koştu. Burada Hz. Peygamber’i bulup müslüman olduğunu haber verdi. Savaşın sonunda da şehitlik mertebesine ulaştı. Sevgili Peygamberimiz onun hakkında “Az amel işledi, fakat çok kazandı” buyurarak, samimi bir iman ve niyetin karşılığının Allah katındaki değerini haber vermiştir.
Âdet olarak yapılan davranışlar niyet sayesinde Allah rızası için yapılan ibadete dönüşebilir. Günlük hayatta rutin olarak yaptığımız yeme, içme, yatma, kalkma vb. davranışlar peygamberimizin sünnetine uyma düşüncesiyle yapıldığında sevap kazandırır. İnsanların değeri, gönüllerindeki niyetlerinde gizlidir. Bu hususla ilgili olarak Hz. Peygamber kıyamet gününe dair şu tabloyu anlatıyor:

Hatırlar, itiraf eder
“Kıyamet günü şehit düşmüş bir kimse huzura getirilir. Allah Teâlâ ona verdiği nimetleri hatırlatır, o da hatırlar ve bunlara kavuştuğunu itiraf eder. Cenâbı Hak: “ Peki, bunlara karşılık ne yaptın?” buyurur. “ Şehit düşünceye kadar senin uğrunda cihad ettim,” diye cevap verir. “Yalan söylüyorsun. Sen, “babayiğit adam” desinler diye savaştın, onu da dediler” buyurur. Sonra o kişi yüzüstü cehenneme atılır. Daha sonra ilim öğrenmiş, öğretmiş ve Kur‘an okumuş bir kişi huzura getirilir. Allah ona da verdiği nimetleri hatırlatır. O da hatırlar ve itiraf eder. Ona da: “-Peki, bu nimetlere karşılık ne yaptın?” diye sorar. “-İlim öğrendim, öğrettim ve senin rızân için Kur’an okudum”, cevabını verir.

Sonra cehenneme atılır
“-Yalan söylüyorsun. Sen “âlim” desinler diye ilim öğrendin, “ne güzel okuyor” desinler diye Kur’an okudun. Bunlar da senin hakkında söylendi”, buyurur. Sonra o da yüzüstü cehenneme atılır. Allah’ın kendisine her çeşit mal ve imkân verdiği bir kişi getirilir. Allah verdiği nimetleri ona da hatırlatır. Hatırlar ve itiraf eder. “ Peki ya sen bu nimetlere karşılık ne yaptın?” buyurur. “-Verilmesini arzu ettiğin, hiç bir yerden esirgemedim, sadece senin rızânı kazanmak için verdim, harcadım”, der. “-Yalan söylüyorsun. Halbuki sen, bütün yaptıklarını “ne cömert adam” desinler diye yaptın. Bu da senin için zaten söylendi”, buyurur. Bu kişi de yüzüstü cehenneme atılır.”
Dünyadayken niyetsiz yaşamış olmanın pişmanlığını mahşerde hissetmemek için niyetlerimizi sağlam tutmaya çalışmalıyız.

BİR HADİS
Kim bir müslümanın dünya sıkıntılarından bir sıkıntıyı giderirse Allah da onun kıyamet günündeki sıkıntılarından birini giderir. Kim darda kalan bir kimsenin işini kolaylaştırırsa Allah da dünya ve ahirette onun işlerini kolaylaştırır. Kim bir müslümanın ayıbını örterse Allah da dünya ve ahirette onun ayıplarını örter. Kul, kardeşinin yardımında olduğu sürece Allah da onun yardımcısı olur.

Sokollu Mehmet Paşa Camii

Sokollu Mehmet Paşa adına karısı İsmihan Sultan tarafından 1572 senesinde Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Külliyesi, medrese, cami, tekke ve şadırvandan meydana gelmektedir. Hacer-ül Esved taşının üç parçası caminin çeşitli yerlerine yerleştirilmiştir.
Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi, Mimar Sinan’ın İstanbul Kadırga’da Şehit Mehmet Paşa yokuşunda bulunan ve cami ile külliyeden oluşan bir eseri. Sinan’ın en güzel eserlerinden biri sayılır. Üç padişaha sadrazamlık yapan Sırp asıllı Sokollu Mehmet Paşa adına yaptırılmıştır.

Hz. Peygamber’den bir dua
?
Allah’ım! Lütfundan bize rızık ver, bizi rızkından mahrum bırakma, bize verdiğin rızıkları bizim için bereketli yap, katında bulunan nimetlere rağbetimizi artır ve bizi gönül zengini eyle.
?

Yrd. Doç. Dr. Kâmil Yaşaroğlu SORULARINIZI CEVAPLIYOR

Kabir ziyareti nasıl olmalıdır?

Hz. Peygamber, cenazeyi defnettikten sonra kabri başında durmuş ve kabir sualinin kolay geçmesi hususunda dua etmiştir. Kabir ziyaretleri yapıldığında, orada yatanlar için Kur’ân okunup sevabı bağışlanır, onlara hayır dua edilir, ancak ölülerden yardım istenmez, bir dilekte bulunulmaz. Aksi takdirde ibadete şirk karıştırılmış olur. Çünkü Allah’tan başkasına dua/ibadet etmek Allah’a başkalarını ortak koşmaktır. Putlar ve ölüler, yapılan yardım talebine cevap da veremezler. Bu hususu yüce Allah, Kur’ân’da şöyle ifade etmektedir: “Allah’ı bırakıp da kıyâmet gününe kadar kendisine cevap veremeyecek şeylere yalvarandan daha sapık kim olabilir? Oysa onlar, bunların yalvardıklarından habersizdirler.”
(el-Ahkâf, 46/5)

Bir işyeri sahibi çalıştırdığı işçilerden geçim sıkıntısı çekenlere zekat verebilir mi?

Geçim sıkıntısı çeken işçilere (yani ücret aldığı halde yine de yoksul olan, zekat ödemekle yükümlü olacak kadar zengin olmayan, bu sebeple de zekat alması caiz olan çalışanlara) zekat vermekte sakınca yoktur.

Alçı, sargı vb. bulunan kişinin abdest ve gusülde bunları yıkaması gerekir mi?

Tedavi maksadıyla yapılan alçıya alma, sargı vb. durumlarda bunların üstü meshedilir. Bu durumda yapılan mesh hem gusül hem de abdest için yeterli olur.

Peygamberimize Salâtü Selâm nasıl yapılır?

Ahzâb sûresinin 56. ayetinde, “Allah ve melekleri peygambere salât ediyorlar. Ey iman edenler! Siz de ona salât edin ve onu tam bir teslimiyetle selâmlayın” buyurulur. Müfessirler, bu âyette Allah’ın peygambere salâtının ona rahmet etmesi ve onu melekleri katında övmesi, meleklerin salâtının peygamber için istiğfarda bulunmaları ve müminlerin salâtının Allah’tan peygamberin kendi katındaki makamını yüceltmesi için dua etmeleri anlamına geldiğini ifade ederler. Sahabeden bazıları “Ey Allah’ın Peygamberi! Sana salât ve selâm getirmekle emrolunduk. Selâmı nasıl vereceğimizi biliyoruz. Fakat sana nasıl salât edeceğiz?” diye sorunca Hz. Peygamber “salli barik duaları” olarak bilinen şu duayı okumalarını tavsiye etmiştir: “Allâhümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammedin kemâ salleyte alâ İbrâhîme ve alâ âli İbrâhîme inneke hamîdün mecîd. Allâhümme bârik alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammedin kemâ bârekte alâ İbrâhîme ve alâ âli İbrâhîme inneke hamîdün mecîd” (Allah’ım! İbrahim Peygambere ve ailesine merhamet ettiğin gibi Muhammed ve ailesine de merhamet et, şan ve şerefini yücelt, itibar ve değerini arttır. Sen çok övülen, çok şerefli olansın. İbrahim’i ve âilesini mübârek ve şerefli kıldığın gibi Muhammed’i ve âilesini de mübarek ve şerefli kıl. Sen çok övülen, çok şerefli olansın).