Dev-Sol dosyası artık ‘dijitalize’

12 Eylül askeri darbesinin ardından 27 yıl önce başlayan yasadışı Dev-Sol davasının 400 klasörü aşan doküman ve belgelerinin dijital ortama aktarılmasına karar verildi. Mahkeme bu kararı, sanık avukatlarının, dava dosyasını inceleme yönünde yaptığı ısrarlı talep üzerine aldı. Dava dosyalarının dijital ortama aktarılması yaklaşık 60 bin YTL’ye mal olacak.

Dosya üstüne dosya
Dev-Sol, 1980 öncesinde yaşanan, olayların en önemli “aktörlerinden” biriydi. 12 Eylül 1980 askeri müdahalesi sonrasında, diğer gruplarla birlikte Dev-Sol örgütüne yönelik olarak da büyük bir kovuşturma başlatıldı. Örgütün birçok üyesi yakalandı, bir kısmı ise yurtdışına kaçtı.
1981 yılında 1. Sıkıyönetim Mahkemesi’nde, Dev-Sol ana davası açıldı. Sanık sayısı 1243’tü. Dava 10 yıl sürdü. Dava sürecinde örgütün lideri Dursun Karataş, bazı arkadaşlarıyla birlikte cezaevinden firar etti.
Yargılama sonunda Dursun Karataş’ın da bulunduğu sanıklara “terör örgütü yöneticiliği yapmak”, “adam öldürmek”, “kamu malına zarar vermek” gibi suçlardan idam ve çeşitli hapis cezaları verilerek dosya Üsküdar 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi. Mahkemenin kararı taraflara tebliğinden sonra da dosya Yargıtay’a gitti. Yargıtay iki yıl önce evrak eksikliği gerekçesiyle kararı usul yönünden bozdu.

Yeniden yargılama
Bozma kararının ardından dava yeniden görülmeye başlandı. Fakat yıllardır  biriken evrak ve teknik yetersizlikler nedeniyle hukuki aksaklıklar yaşandı.
Avukatlar talep ettikleri belgelere ulaşamıyor, bazen de binlerce sayfa tutan dosya içerisinde evrak kaybolup gidiyordu. Zaman zaman emniyet ve MİT’in evrak talepleri de bu yüzden karşılanamıyordu.
Davanın  yeniden görülmeye başlanmasının ardından sanık avukatları dava dosyasını incelemek için dosyanın kopyasını istedi. Fakat mahkeme dosyanın örneğinin çıkarılamasının ve bütün avukatlara dağıtılmasının çok masraflı olacağını öngördü.
Bu konudaki talep ve ısrarlarını sürdüren avukatlar, mahkemeden dosyanın dijital ortama aktarılmasını talep etti. Bu talebi dikkate alan mahkeme heyeti bir bilgisayar firmasına başvurarak dosyanın elektronik ortama aktarılmasıyla ilgili masraf teklifi aldı.

60 bin YTL’ye mal olacak
Davanın dün görülen duruşmasına 12 sanık ve avukatları katıldı. Sanık avukatları dosyanın elektronik ortama aktarılmasıyla ilgili taleplerini yineledi. Avukat Behiç Aşçı, dosyanın örneğinin çıkarılması çabalarının sonuç vermediğini belirterek, “Temin ettiğimiz makinelerle dosyayı bilgisayar ortamına aktarmak da mümkün olmadı. Bunun için mahkemeden yardım bekliyoruz. Adalet Bakanlığı bütçesinden dosyanın tamamının elektronik ortama aktarılarak savunmanın yararlanmasına sunulmasını bekliyoruz” dedi.
Mahkeme ise özel bilgisayar şirketi tarafından dosyanın tamamının bilgisayar ortamına aktarılması amacıyla teklif alındığını, bu teklifin KDV hariç 48 bin YTL olduğunu bildirdi.
Mahkeme, dosyadaki sanık sayısı ele alındığında her birine tek tek dosya örneğinin verilmesinin çok masraf tutacağı yönünde değerlendirme yaptı. Heyet, dosyanın bilgisayar ortamına aktarılmasının büyük kolaylık sağlayacağına dikkat çekerek, dosyanın bilgisayar ortamına aktarılmasına karar verdi.
Mahkeme, KDV’yle birlikte 60 bin YTL’yi bulan ücretin yüzde 30’unun peşin ödenmesi için Cumhuriyet Başsavcılığı’na yazı yazarak duruşmayı erteledi.