Gündem En az 800 bin kişi terör göçmeni

En az 800 bin kişi terör göçmeni

24.07.2006 - 00:00 | Son Güncellenme:

BM'ye taahhüt üzerine yaptırılan araştırmaya göre 1986'dan bu yana terör nedeniyle en az 800 bin kişi göçe tabi tutuldu. İçişleri Bakanlığı kayıtlarında bu sayı 356 bin görünüyor

En az 800 bin kişi terör göçmeni

Hacettepe Üniversitesi araştırdı Birleşmiş Milletler'e (BM) verilen taahhüt üzerine Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü'ne yaptırılan ve henüz gizli tutulan rapora Milliyet ulaştı. Hükümetin zorunlu göçle ilgili olarak yaptırdığı ilk bilimsel araştırmada resmi kayıtları altüst edecek bir sonuç çıktı. Tunceli, Bingöl, Elazığ, Muş, Ağrı, Adıyaman, Diyarbakır, Batman, Bitlis, Van, Mardin, Şırnak, Hakkâri ve Siirt'te 1986'dan itibaren zorunlu göçe tabi tutulan nüfusun 800 binden az olmadığı hesaplandı. Türkiye'de zorunlu göçle ilgili olarak bilimsel bir tespit yaptırma ihtiyacı, BM'nin Yerinden Edilmişler Özel Temsilcisi Francis Deng'in 2002'deki Türkiye ziyaretinde gündeme gelmişti.Hükümet, "yerinden olmuşların sayısı, sorunları ve çözüm yollarının bilimsel bir araştırmayla saptanacağı" konusunda BM Özel Temsilcisi'ne taahhütte bulundu. Araştırma, Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) açtığı bir ihaleyle Hacettepe Üniversitesi'ne verildi. Daha sonra atanan Özel Temsilci Walter Kalin de Mayıs 2005'te Türkiye'ye gelerek Hacettepe Üniversitesi'nde projeyle ilgili bilgi aldı. 2002'de gündeme geldi BM Kalkınma Programı'nca desteklenen Türkiye Göç ve Yerinden Olmuş Nüfus Araştırması'nda (TGYONA), köy boşaltma olaylarının yaşandığı Tunceli, Bingöl, Elazığ, Muş, Ağrı, Adıyaman, Diyarbakır, Batman, Bitlis, Van, Mardin, Şırnak, Hakkâri, Siirt ile bu illerden en fazla göç alan Malatya, Adana, İçel, Ankara, Antalya, İzmir, Manisa, Bursa, Kocaeli, İstanbul'da alan araştırmaları yapıldı. Aralık 2004'ten beri çalışmaları süren araştırma geçen ay tamamlandı. Edinilen bilgiye göre, Türkiye'de "yerinden edilmişler"le ilgili ilk resmi rapor, 19 Haziran 2006'da DPT'ye teslim edildi. Raporda, 14 ilde 20 yıl boyunca zorunlu olarak yeri değiştirilenlerin sayısının 800 bin ile 1 milyon arasında değiştiği saptandı. İçişleri Bakanlığı'ndaki kayıtlarda, iç göçe zorlananların sayısı 356 bin olarak kabul ediliyor. Bakanlık, 138 bin kişinin köyüne döndüğünü bildiriyor. Göç veren 14, göç alan 10 il Araştırmanın BM Kalkınma Programı'na (UNDP) söz verilmesine karşın henüz açıklanmaması sorun yarattı. UNDP Türkiye Temsilciliği, rapora katkı sağlamak amacıyla Dışişleri Bakanlığı'na başvurdu. DPT'de bir yetkili, "Teknik şartnameye uyulduğu tespit edilip Hacettepe'ye parası ödendikten sonra rapor açıklanacak. Bekletilmesi söz konusu değil" dedi. BM şeffaflık bekliyor Köye dönmek istemiyorlar Bir göç araştırması da TESEV adına Dilek Kurban, Deniz Yükseker, Ayşe Betül Çelik, Turgay Ünalan, A. Tamer Aker'den oluşan ekip tarafından yapıldı ve "Türkiye'nin Yerinden Edilmesi Sorunu" ismiyle kitaplaştırıldı. 2005'te yapılan araştırmada Hakkâri, Mardin, Diyarbakır ve İstanbul'dan göç edenler mercek altına alındı.Araştırmada, köye dönmenin artık hayal olduğu, dönüş projelerinin de yeterince etkin olmadığı iddia ediliyor. Köye dönmek istemeyen kadınlar yol, su elektrik gibi altyapı eksiklikleri ve ekonomik şartlardan; erkekler de güvenlik sorunundan korktuklarını ifade ediyor. Araştırmaya göre, köye dönüş konusunda en istekli grubu yaşlılar oluşturuyor.