‘Gaz maskesiz girmek intihar’

Zehirli gazların biriktiği foseptik çukurlarına gaz maskesi olmadan girilmesinin intihar olduğunu belirten uzmanlar ölümlerin tekrarlanmaması için, “Gaz ölçümleri yapılmalı, koruyucu donanım, tecrübeli bir veya birden fazla gözlemci görevlendirilmeli, çalışma yerlerine temiz hava sağlanmalı” diyor.

Foseptik temizleyicisi firması sahibi Adem E. yaklaşık 700 liralık teçhizatla ölümlerin önlenebileceğini belirterek, güvenli çalışma ortamını şöyle anlattı:

‘Gaz boşaltılmalı’

“Normal şartlarda foseptik çukurlarına gaz maskesi, komple boydan tulum, demir burunlu çizme, su geçirmez eldiven, koruyucu gözlük, kulaklık olmadan girmek çok tehlikeli. İşlem yapılacak kuyunun 1 gün önce kapaklarının açılıp gazının çıkması için bekletilmesi gerekiyor.

İçeriye inecek olan personel tüm bu sayılan teçhizatları taktıktan sonra emniyet kemeri belinden takılarak dışarıda sağlam bir yere bağlaması gerekiyor. Bunun başında da en az 2 güvenlik elemanı, çevre mühendisi beklemesi gerekiyor. Çünkü olası bir durumda işçinin hava almadığı farkedilirse, emniyet kemeri havadan çekip çıkarılması gerekiyor. Saydığımız teçhizatların fiyatları ise 700-800 TL’dir.”

‘Şarkı söyletirdik’

Kimya Mühendisleri Oda sı Dr. Ali Uğurlu da, “Eskiden kuyulara beline ip bağlayarak adam indirirken şarkı söyletirdik. Sürekli söyle derdik. Kuyular derin olurdu, hava basmak zor olurdu. Şarkı kesildiği zaman kişinin bayıldığını anlar, hemen yukarı çekerdik. Uzun yıllar beklemiş foseptik çukurlarında metan gazı olup olmadığını önce ölçmek gerekiyor. Ardından kompresörle çukura temiz hava basmak lazım. Gaz maskesi takılmalıydı” diye konuştu.

Adli Bilimciler Derneği Başkanı Prof. Dr. Hamit Hancı ise, Derin kuyularda, foseptiklerde boğucu gazların oluşabildiğini dikkat çekti. Hancı, “İçeride gaz olduğu tahmin ediliyorsa oksijen tüpü ile girilmesi lazım. Tüple girilse bu zehirlenmeler meydana gelmezdi” dedi.

Denizli’de bir inşaatın foseptik çukurundaki suyun tahliyesi sırasında, pompanın egzozundan zehirlenen 3 işçi hayatını kaybetmişti.

‘Astronot gibi giydirilmeli’

İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Vedat İlki, ölümlerin yaşanmaması için alınması gereken önlemleri sıraladı:

Kuyuya inmeden önce gaz ölçümleri yapılmalıdır.

Kapalı ortama tecrübeli ve usta işçiler girmeli, kişisel koruyucu donanım verilmeli. (İnecek kişi astronot gibi giydirilmeli)

Kapalı ortamlarda çalıştırılacak işçilere güvenlik kemeri, sinyal ipleri gibi uygun koruyucu donanım verilmelidir.

Bu gibi çalışma yerlerine temiz hava sağlanmalıdır.

Bu tip işlerde çalışanlara deniz dalgıçlarının kullandığı teçhizatlar verilmelidir.

Zararlı gazlar sınır değerlerinin üzerinde ise zorunlu kalmadıkça giriş yapılmaz.