Holiganizmin temeli kimlik bunalımı!

Trabzonspor - Fenerbahçe müsabakasında çıkan olaylar sporda şiddeti ve holiganizmi tekrar gündeme getirdi. Sağlıklı sosyal ilişkiler kuramayan, sosyal normlara uyum sağlayamayan, şiddete meyilli ve empati duygusu gelişmemiş kişilerin fanatik ya da holigan kimliği içerisinde var olmaya çalıştıklarını belirten uzmanlar, “Dürtü ve öfke kontrolü sağlayamayan, yaptıkları davranışların sonuçlarını düşünemeyen bu kişilerin tedavi görmeleri gerekmektedir” diyor.

‘Öfke kontrolü yok’
Trabzon’daki maç, 17 yaşındaki bir holiganın karşılaşmanın 89. dakikasında sahaya inerek ilave yardımcı hakem Volkan Bayarslan’a saldırması sonucunda tatil edilmişti. Taraftarın hakeme vururken, tribünden ‘Vur vur’ seslerinin yükselmesi ve emniyetten çıkarken alkışlarla karşılanması, şiddetin takdir gördüğü atmosferi tartışılır hale getirdi.

Sağlıklı sosyal ilişkiler kuramayan, şiddete meyilli ve empati duygusu gelişmemiş insanların fanatik ya da holigan kimliğiyle tribünde kendilerine yer edindiğini ve o ortamda var olduklarına dikkat çeken Üsküdar Üniversitesi Nöropsikiyatri Hastanesi’nden uzman psikolog Ahmet Yılmaz, “Bu kişiler, dürtü ve öfke kontrolü sağlayamayan, yaptıkları davranışların sonuçlarını düşünemeyen kişiliklerdir” tespitini yaptı.

Şiddet ödüllendiriliyor
Medyadaki bazı spor yorumcularının, futbol yöneticilerinin ve futbolcuların şiddet ve öfke içeren söylemlerinin sorunlu kişilikler üzerinde etkili olduğu uyarısında bulunan Yılmaz, “Bu kişiler, şiddet içeren eylemleri normalleştiriyor ve kendilerini haklı görebiliyorlar. Yakın zamanda hakeme kırmızı kart gösterdiği için kahraman ilan edilen ve adı bir sokağa verilen oyuncumuz oldu. Hatta tören düzenlendi, protokol de eşlik etti. Bu tür davranışlar maalesef şiddet içeren eylemleri ödüllendirip pekiştiriyor ve daha çok teşvik ediyor. Maç izlerken pozisyonlar esnasında öfkelenebiliriz. Sağlıklı bir kişi, öfkesini kontrol edebilir” ifadelerini kullandı.

“Bilinç altında aşağılık kompleksi yaşayan kişiler bir yeteneklerini geliştirerek aşağılık kompleksini aşmaya çalışırlar. Spor ve rekabet aslında bilinçaltındaki şiddet eğilimlerini kapatıcı bir yüceltme mekanizması olarak davranışlarda yer alır” diyen Psikiyatrist Prof. Dr. Arif Verimli de şu yorumda bulundu; “Tarihte iki ordunun karşılıklı olarak çarpışması yerine seçilmiş iki dövüşçünün kavgası sonucu belli eder. İşte spor temelde saldırganlık şiddet ve rekabet dürtülerinin bir defansı olup kökünü şiddet ve saldırganlıktan alan ama onu gizleyen olumlu hale getirip sunan, kabul edilebilir bir yüz kazandıran psikolojik bir mekanizmayı kullanır. Ayrıca özellikle birey anlamında benlik sayısı düşük kendisini geliştirmemiş yada toplumun gelişme koşulları sunmadığı bireyler taraftarlık kimliği altında bir değer kazanırlar. Kişi önemsiz yenilgileri bile kendine atfederek öfkelenir, sinirlenir, önemini yitirmesine yol açacak olan karşı takımı yıkar geçer. Futboldaki şiddetin en temel sebebi budur.”

‘Tutuklanmalıydı’

Sosyoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Sibel Kalaycıoğlu da, “Bu saldırılar grup pisikolojisine dayanmaktadır. Kişi grup tarafından etkilenince nefret duygusu dışa vurur. Bu tarz saldırılar da ülkemizde son derece fazla görülüyor” yorumunu yaparken, İstanbul Barosu Spor ve Spor Hukuku Komisyonu Başkanı Avukat Emre Kapukaya, “Mahkemenin olayı darp olarak yorumlayıp kişiyi serbest bırakmasını doğru bulmuyorum. Çünkü bu toplumsal bir sorun. Hakimin tüm bunları göz önüne alarak Sporda Şiddet yasasına göre karar vermesi gerekiyordu. Her sahaya giren kişi serbest kalabiliyorsa ve onu teşvik edici yayınlar yapılıyorsa bundan sonraki olayların nasıl önüne geçilecek? Bence sahaya atlayan kişinin tutuklu yargılanması gerekiyordu” dedi.