İngiliz ve Almanlar’ın istihbarat savaşları

MERT İNAN İstanbul  - Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü’nden Alper Kaya’nın araştırmaları sonucu İngiliz Ulusal Arşivleri’nden gün yüzüne çıkartılan belgelerde İngiliz Gizli Servisi’nin 30 Ocak 1944 tarihinde İngiltere Büyükelçisi Hughe Montgomery Knathbull-Hugessen’e çok gizli ve kişiye özel raporu, dikkati çeken dökümanlar arasında yeralıyor. İstihbarat belgesinde Yarbay Gibson isimli ajanın çok güvenilir bir kaynağından elde ettiği bilgilere vurgu yapılarak, Alman gizli servisi yapbozunun çözüldüğü, General Arnold’un bu rapordan memnun olacağı belirtiliyor. Belgelerde, “Alman Yakındoğu Savaş Servisi’nin İstanbul’daki Almanya elçilik binasında, Dr. Paul Leverkuehn yönetiminde Üretim ve Yönetim şubelerinden müteşekkil olmak üzere faaliyet yürüttüğü belirtilmektedir” bilgilerine yer veriliyor.

Şifreli mesajlar

İngiliz gizli belgelerinde, Yakındoğu Savaş Servisi ile Alman Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanlığı arasındaki haberleşmenin Almanya’nın İstanbul Başkonsolosluğu’ndaki Koramiral Von Der Marwitz’e bağlı haber merkezi birimi üzerinden yapıldığı, gönderilen ve alınan mesajların tamamının şifrelendiği veya şifresinin haber merkezi tarafından çözüldüğü ve tüm mesajların Deniz Ataşeliği tarafından yürütüldüğü bilgileri de bulunuyor.

Alman Konsolosluğu’ndan Büyükelçilik kanalı ile gönderilen evrak veya mesajların kodlu olarak gönderilmesine rağmen, Yakındoğu Savaş Servisi ile Alman Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanlığı arasındaki her türlü yazışma ayrıca özel şifre ile kapatıldığına dikkati çekilen İngiliz istihbarat belgelerinde, 1944 yılında Alman Yakındoğu Savaş Servisi’nin personeli, görev ve sorumlulukları hakkında bilgiler de var. Öte yandan raporlarda; Türkiye aleyhindeki faaliyetlerin Sofya merkezli Bulgaristan Savaş Servisi (KO- BU) üzerinden yürütüldüğü ve istasyonun başında da Albay Dr. Albay Seubert’in bulunduğu, Sofya’da ithalat ve ihracat ofisi şube müdürü maskesi ile görev yapan Albay Dr. Albay Seubert’in yardımcısının Dr. Aufermann’ın Temmuz 1943’de Berlin’den Sofya’ya doğru hareket ettiği ve işadamı görüntüsünde Türkiye’ye giriş-çıkış yaptığına dair ifadeler de yer alıyor.