İnşaat atıklarına sanatsal dönüşüm

İstanbul Yeni Havalimanı’nın inşaatından geriye kalan demir, halka, zincir, jant, bıçak, hidrolik silindir ve daha binlerce atık malzeme sanat eserine dönüştürüldü. IGA tarafından çevre ve sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında yürütülen önemli bir proje olan “ArtWist” kapsamında sanat atölyeleri kuruldu. İstanbul Yeni Havalimanı yapımı sırasında ortaya çıkan atıklar, heykeltıraş Seçkin Pirim ve bitki tasarımcısı Yunus Karma moderatörlüğünde ünlü isimlerle bire bir atölyelerde sanat eserlerine dönüştürüldü.

Demir, atık kaşık, atık çerçeve, atık mil, bıçak, yol süpürme makinesi, ahşap, zincir, jantlar, sapan zinciri hidrolik silindir, inşaat demirleri, dozer dişlisine kadar birçok malzemenin bulunduğu 100 ton atıktan yapılan 39 eser, dün Yeni Havalimanı’nda yapılan müzayedede açık artırma ile satışa çıkarıldı. Müzayededen elde edilecek gelirin ise Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı, suç mağduru ve suça sürüklenen çocukların gerekli eğitimleri için çalışmalar yapan Çocuk Destek merkezlerine (ÇODEM) bağışlanacak.

İnşaatta sanat atölyesi

Programa katılan Emine Erdoğan, eserlerin yer aldığı sergi alanını gezerek yapılan çalışmaları inceledi. Ardından bir konuşma yapan Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:

“Bildiğiniz gibi, ‘Atıktan Sanata Projesi’, İstanbul Havalimanı inşaatı sırasında oluşan atık materyalin, sanat eserlerine dönüştürülmesi fikriyle oluştu. İlk kez bir inşaat sahasında, bir sanat atölyesi kuruldu. Bu çalışmalar sonucunda, ‘botanik’, ‘moda’, ‘heykel’ ve ‘kullanılabilir ürün’ kategorilerinde çeşitli eserler ortaya çıktı. Artık biliyoruz ki, çöp ya da atık diye tabir ettiğimiz şeyler, aslında ömürlerini henüz tamamlamamış enerji kaynakları. Önemli olan, onlara farklı bir bakış açısıyla bakabilmeyi bilmek. Sanat da, bu noktada bize önemli bir pencere açıyor.”

Programa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya’nın eşi Hatice Nur Yerlikaya, Demirören Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Meltem Demirören Oktay, Revna Demirören, Reyhan Kalyoncu, Leyla Alaton, İTÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karaca ile çok sayıda davetli katıldı.

‘Çöp bakmamalıyız’

“Plastik çağının insanlara sunduğu en sahte vaat, kullan-at vaadidir. Bir sefer kullanıp attığımız materyaller doğada kayboluyor zannediyoruz. Kendimize her zaman şu soruyu sormalıyız; Çöp olarak ardımızda bıraktığımızı sandığımız atıklar şimdi nerede? İnsanlık tarihine baktığımızda, eski medeniyetlerden geriye çok güzel eserler kaldığını görüyoruz. 21’inci yüzyılda, medeniyetlerin geride bırakacakları eser, plastik okyanusları ve çöp dağları olmamalı. Hiçbir maddi güç kuruyan gölleri, yok olan ormanları ve kaybolan türleri geri getiremez. Hiçbir para bize bir damla su yaratamaz. Plastik şişeler, pipetler, naylon torbalar olmadan yaşayabiliriz. Fakat kirlenmiş su, toprak ve hava ile yaşayamayız. O nedenle, ben herkesi bir birey olarak günde ne kadar çöp ürettiğini gözlemlemeye davet ediyorum. Plastik bir şişeyi saksıya, bir sebze kasasını kitaplığa, kullanılmayan kumaşları bez torbalara dönüştürebiliriz. Malzemelerin ömürlerini uzatıp, onların çöplüklerdeki erken ölümlerinin önüne geçebiliriz.”

39 eser arasında bulunan ve Güven İslamoğlu tarafından yapılan kuş heykeli müzayedede IGA’ya satıldı. Emine Erdoğan ve Yunus Karma’nın elinden çıkan diğer eser ise Reyhan Kalyoncu tarafından satın alındı. Programın sonunda Emine Erdoğan’a geri dönüşümden yapılan kaftan hediye edildi.

‘Geleceğe dokunuyoruz’

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Selçuk ise, “Sayın Emine Erdoğan’ın başlattığı sıfır atık projesi bugün sanatla farklı bir anlam taşıyor. Bu bağışlarla sadece bugünümüze değil, geleceğe de dokunuyoruz. Bu açıdan müzayededen elde edilecek gelir Kemerburgaz ve Ağaçlı Çocuk merkezlerindeki çocuklar için harcanacak” diye konuştu.
IGA İcra Kurulu Başkanı Kadri Samsunlu da, “Sıfır atık projesine ‘Atıktan Sanata’ projesiyle destek veriyoruz. Amacımız israftan kaçınan, atığını dönüştürebilen havalimanları oluşturabilmek” dedi.

‘Düşünmeden ‘Evet’ dedim’

Projenin heykeltıraşı Seçkin Pirim, Milliyet’e şu değerlendirmelerde bulundu:
“Yeni Havalimanı’ndan çıkan inşaat atıklarını bir farkındalığa dönüştürmek amacıyla proje bana geldi. Biz de bilindik sevdiğimiz isimlerle buradan çıkan atıkları bir sanat eserine dönüştürmeye çalıştık. Buradaki eserlerin müzayededen satışı ile elde edilen gelir ÇODEM vakfına bağışlanacak. Aslında sosyal sorumluluk projesi için direkt düşünmeden ‘Evet’ dedim. Bu eserlerin bazıları kullanılabilir objelere döndü, bazıları da sanat eserine dönüştü.”