İşleri güneyde evleri kuzeyde

Kıbrıs’ta barış planlarının yapıldığı şu günlerde, Ada’nın iki yakasında ekonomik işbirliğinin örnekleri sergileniyor. Kriz nedeniyle işşiz kalan 7 bine yakın Kıbrıslı Türk, çalışmak için her gün Rum Kesimi’ne geçiyor.
Türkiye’deki ekonomik kriz kısa sürede etkisini Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde de (KKTC) gösterdi. Birçok işyeri kapanırken, işsiz kalan binlerce kişi yeni arayışlar içine girdi. Özellikle genç ve eğitimli nüfus, çareyi yurtdışına çıkmakta buldu. Kalanlar ise 1990’dan bu yana inşaatlarda çalışmak üzere Kıbrıs Rum Kesimi’ne geçen gündelikçi işçilere katıldı. Son iki yıla kadar sayıları ancak bini bulan işçiler, krizin de etkisiyle 7 binlere ulaştı.
İçişleri Bakanlığı’ndan izin alarak, İngiliz üsleri arasında yer alan ve Ada’da Türklerle Rumların bir arada yaşadığı tek yer olan Pile köyü sınırına gelen işçiler, inşaatlarda çalışmak üzere Rum tarafına geçiyorlar. Niteliksiz bir işçinin haftalığı 250 milyona yaklaşırken, ustalar 500 milyon lira alıyor.

KİMLİK BIRAK, GEÇ
Sabahın ilk ışıklarında kalkan ve araçlarıyla Beyarmudu köyüne gelen Kıbrıs Türkleri, güvenlik noktalarında kimliklerini bırakıyorlar. Araçlarını terk edip yürüyerek Pile’ye geliyorlar. Ardından kolayca Rum tarafına geçiyorlar.
Genellikle inşaat ve boya işi yapan işçiler, nitelikli eleman sıkıntısı yaşayan Rumlar tarafından büyük ilgi görüyor. Türklerin dışında çoğunluğu Rus olmak üzere, Bangladeş, Sri Lanka, Afganistan ve Pakistan’dan 30 bine yakın işçi çalışıyor. Akşam dönüşlerde ise Beyarmudu’ndaki kontrol noktasında yoğunluk yaşanıyor.
Krizden önce marangozluk yapan ve 6 kişiyi çalıştırdığını söyleyen Emin Emirzade, "Her şeyimi kaybettim. Üniversitede okuyan iki çocuğum var. Onlar için katlanıyorum tüm bu zorluklara" diyor.
Rumların Pile’ye rahatça girip çıktığını ancak kendilerinin Beyarmudu’ndan kimlik kontrolünden sonra Pile’ye geçtiklerini söyleyen Emirzade, şöyle devam ediyor: "Kendi hükümetimiz bize barikat kuruyor. İş imkânı yok, kimse Kuzey’de çalışamıyor. Kazandıkları üç beş kuruşla da karınları doymuyor. İçişleri daha esnek davransa en az 15 bin kişi için iş imkânı doğar."

TORPİLSİZ İŞ YOK
Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nden mezun olup Kıbrıs’a dönen İsmet Çelik ise, öğretmenlik başvurusu üç yıl kabul edilmeyince inşaatlarda çalışmak üzere Rum tarafına geçmeye başlamış. "Burada işler torpille yürüyor. İş bulamayınca kişiliğimi ve gururumu bastırıp inşaatlarda işçiliğe başladım. Şu an yapabileceğimin en iyisi bu" diye konuşuyor.

Türkiye ve KKTC, BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın dün beklediği yanıtı yarına bıraktı. Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış başkanlığında Dışişleri Bakanlığı’nda mini Kıbrıs zirvesi yapıldı. Zirveye KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş’ın müzakerelerdeki sağ kolu Cumhurbaşkanlığı Müsteşarı Ergun Olgun ile KKTC’nin Ankara Büyükelçisi Zeki Bulunç katıldı. Yetkililer Annan’ın 30 Kasım olarak belirlediği yanıtın, planın ayrıntılı incelemesi nedeniyle yetişmediğini bildirdi. Ankara’da hazırlanacak yanıt, Annan’a iletilmeden önce son kez New York’ta bulunan Denktaş’ın onayına sunulacak. Çalışmalarla ilgili bilgi veren üst düzey bir yetkili, toprak konusunda "orandan" daha çok "sınır çizgisinin" önemli olduğuna işaret eti.