İşte fırtınanın gerçek nedeni

Meteoroloji Mühendisleri İstanbul temsilci Ahmet Köse:

"Beklenen bir fırtınaydı. Meteoroloji uyarıyı yapmıştı. Fırtınanın en çok Akdeniz'e yakın kesimlerde etkili olması bekleniyordu ve öyle de oldu.

İstanbul'da rüzgarın hızı ilk vurduğu anda 102 kilometreye çıktı.

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi'nden Meteoroloji Mühendisi Adil Tek:

İtalya üzerinden Akdeniz'e ulaşan soğuk hava dalgası Ege denizi üzerinde bir alçak basınç sistemi oluşturdu. Bu alçak basınç sistemiyle birlikte cepheler meydana geldi. Soğuk hava sıcak havayı önüne katıyor ve siklonik yapı meydana geliyor. Çok büyük sıcaklık farkları oluşmadığı sürece bu yapı bizim bölgemizde pek görülmez.

Bu siklonik yapı Ege üzerinde oluştu. Sıcak ve soğuk cepheler oluşuyor. Sıcak cephe geçişi esnasında bu kuvvetli rüzgar oluştu. Rüzgar tek bir yönden esmedi. Çok yönlü ve karışık esti.

Bu yapı önce Ege'de etkili olmaya başladı daha sonra Ege'nin iç kesimlerine doğru. Marmara Denizi yönünden geldiği için hiçbir sürtünme ve zayıflamaya maruz kalmadan fırtına daha da şiddetini arttırdı.

Kara üzerinde en yüksek hızını satte 90 kilometre olarak ölçtük. Marmara üzerinde 120 kilometre üzerine çıktığını tahmin ettik. Bu tür yapılar senede 1-2 kere veya iki yılda bir olur. İklim sistemi öyle ki. Sistemi tek bir durumla değerlendirmek doğru değil. Balonun içindeki hava gibi.

Küresel ısınmanın etkileri tabi ki vardır. Bu tür olaylar önümüzdeki süreçte biraz daha sıklıkla yaşanacaktır. Bugünkü tahminlerde rüzgarın hızının fırtına değerine erişeceğini tahmin ediyorduk ama 120 kilometreye ulaşacağını tahmin etmiyorduk. Basınç değişimi değeri büyüdü. Hava basıncı 970 milibara kadar düştü.

Karayolları Genel Müdürlüğü'yle 1 yıl önce bir çalışma yapmıştık. Rüzgar hızına göre kriterler belirlenmişti. 72 kilomotrenin üzerine çıktığı zaman yüksek kasalı araçların trafiğe çıkmaması ve köprüden geçirmemesi gerekiyor. 100 kilometrenin üzerine çıktığı zaman rezonansın sona ermesi için tehlikeyi önlemek için tedbiren trafiğe kapatılması kararlaştırılmıştı bu da çok doğru bir şekilde yapıldı. Köprüler salınım yapıyor. Karayolları otomatikman trafiğe kapatıyor. Köprü halatları koparsa veya trafik kazası yaşanmaması için.

Büyükçekmece açıklarında 1 metre çapına yakın hortum oluştu. Lodos sıcak rüzgar olduğu için alttan yukarı denizden yukarı estiği için çatılar büyük zarar görüyor. En büyük etki de özellikle soba ve doğlgaz zehirlenmeleri. Gece saatlerinde soba yakılmasıyla ilgili soba gazı ve baca gazı zehirlenmesi olur. Yatarken mutlaka herkesin soba ve doğalgazını kapatılarak yatılması lazım. Geceye kadar devam edecek. Yağmur başladıktan sonra etksini yitircek.

Önümüzdeki 2-3 gün boyunca risk var. Libya üzerindeki sahradan tozları alıp ülkemize kadar getirebiliyor. Toz var havada. Yağışla birlikte çamur şiklende yağıyor. Doğaya çok yararlı. Doğal gübre görevi görüyor. Verimli topraklar ülkemizin üzerine kadar geliyor. Nisan yağmurlarında çamurun saça bile iyi geldiği söylenir.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü İstanbul'a özgü bir uyarı yapılmayınca kimse dikkat kesilmedi. Uyarı vardı ama ciddiye alınmadı. Fırtınaya da yapabileceğiniz sınırlı birşey var. Alttan yukarı doğru estiği için çatı sağlam değilse fırtına onu söker gider. İklim değiştiği için bu tarz hadiselere İstanbul'un alışık olması gerekiyor.







Megakentin fırtınayla sınavı


Öğle saatlerinde aniden etkili olan lodos fırtınası İstanbul’da yaşamı felç etti. Hızı saatte 117 kilometreye ulaşan rüzgar, ağaçları yerinden söktü, çatıları uçurdu, ulaşımı durdurdu. Yaklaşık 1 saat boyunca kentte afet manzaraları yaşanmasına neden olan fırtına sırasında 350 binanın çatısı uçtu

Fırtına dün İstanbul’da kısa süreli bir afete neden oldu. Öğle saatlerinde aniden etkisini gösteren rüzgarın hızı saatte 120 kilometreye yaklaşınca kentteki yaşam adeta felç oldu. Kenti bir anda toz bulutu içinde bırakan rüzgar nedeniyle Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprüleri bir süre tedbir olarak trafiğe kapatıldı. Atatürk Havalimanı’na iniş yapmak üzere yaklaşan çok sayıda uçak pisti pas geçmek zorunda kalırken, Lefkoşa’ya gitmek üzere 223 numaralı körükte park halinde bulunan THY’ye ait uçak yaklaşık 1 metre sürüklendi. Havalimanı çevresindeki bazı reklam panoları da yerlerinden söküldü.
Ümraniye Çakmak Mahallesi’nde top oynadıkları sırada başlarına tabela düşen Muhammet Alaaddin Bayram (14) ve Ramazan Sarıdağ (14) ağır yaralandı. Bakırköy’de de Aybars Ak İlköğretim Okulu’nun balkon duvarı fırtına nedeniyle çöktü. çöken bir okulda biri öğretmen iki kişi yaralandı. Çökme esnasında düşen parçalar sonucu Beden Eğitimi Öğretmeni Zehra Akman ile okul mezunu bir kız yaralandı. Beyoğlu Tünel’de de bir binanın çatısından kafasına kiremit düşen bir vatandaş yaralandı.

Teknede can pazarı
Şişli’de ise Nişantaşı’nda inşaat halindeki binanın iskelesi ve dışındaki perde rüzgarın şiddetiyle tadilatta olan Harbiye Polis Merkezi’nin üstüne ve yola devrildi. Üzerinde reklam panosu olan dış perdenin çökmesiyle yolda park halinde bulunan bir ticari taksi yıkıntılar arasında kaldı. Sürücü hafif yaralı olarak kurtuldu. Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, özellikle Kuştepe, Mahmut Şevket Paşa ve Harbiye’de 14 noktada hasar oluştuğunu söyledi. Sarayburnu açıklarında bir teknede çıkan yangın Boğaz’da adeta can pazarının yaşanmasına neden oldu. Rüzgarın etkisiyle kısa sürede büyüyen alevler tekneyi tamamen etkisi altına alırken ön bölüme doğru kaçan teknedeki 10 kişi Kıyı Emniyeti’nin müdahalesiyle kurtarıldı.
İDO’nun deniz otobüsü ve hızlı feribot seferleri de iptal edildi. THY bugün yapılacak 42 iç ve dış hat seferini iptal ederken iniş ve kalkışlardaki gecikmeler nedeniyle çok sayıda rötar yaşandı.

ÇARDAK DEVRİLDİ
Ümraniye’de Tavukçuyolu üzerindeki Çakmak Spor Kulübü’ne ait spor tesisinde maç için bekleyen Çakmak İlköğretim Okulu 8’inci sınıf öğrencilerinin üzerine, şiddetli lodosa dayanamayan metal çardak devrildi. Olayda ağır yaralanan Ramazan Sarıdağ (14) ile Alaattin Bayram’ın (14) yoğun bakım ünitesinde tutulduğu belirtildi.

Köprüler kapandı
Kent genelinde 350 çatı uçması ve 100 ağaç devrilmesi ihbarı alındığını açıklayan İstanbul İtfaiyesi bunlardan 200’üne müdahale edildiğini bildirdi. Bir süre trafiğe kapanan Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprüleri rüzgar hızının azalmasıyla kontorllü olarak ulaşıma açıldı. Meteoroloji yetkilileri kuvvetli fırtınanın bugün öğle saatlerine kentte etkili olacağını bildirdi.

Teşvikiye Caddesi Karakol Sokağı girişinde bulunan bir inşaat iskelesi ile binanın önündeki perde çöktü. Olayda bir taksici kolundan yaralandı.

Orman yangınları çıktı
Bolu’nun Mengen, Karabük’ün Safranbolu ilçesinde ormanlık alanda başlayan yangın, rüzgarın etkisiyle hızla büyüdü. Mengen’de 25 dönüm çam ormanı yandı. Karabük’te 3 köy boşaltılırken çevre illerden yardım istendi. Bolu’nun Kıbrıscık ilçesine bağlı Çökeler köyünde çıkan yangında 5 ev kül oldu.

Ankara’da şiddetli rüzgarın etkisiyle yerden kalkan toz kentin semalarında sarıya bir buluta dönüştü.

Fırtına nedeniyle biri milletvekili olmak üzere onlarca kişi yaralandı. Kırıkkale’de kafasına kiretmit düşen 1, Bolu’dan çatıyla birlikte yere düşen 1, Denizli’de motosikletinin rüzgara kapılması sonucu şarampole yuvarlanan 1, Konya’da kum fırtınası sonucu meydana gelen kazada 2 kişi hayatını kaybetti

ANKARA: Ak Parti İstanbul Milletvekili Gülay Dalyan, fırtına nedeniyle Meclis bahçesinde dengesini kaybederek düştü. TBMM’deki sağlık merkesinde ilk müdahalesi yapılan Dalyan, daha sonra ambulansla Güven Hastanesi acil servisine kaldırıldı. Gözlem için bir odaya alınan Dalyan’ın sağlık durumunun iyi olduğu belirtildi. Öğle saatlerinde başlayan şiddetli rüzgarın etkisiyle yerden kalkan toz, kenti sarı bir renge büründürdü. Hızı 85 kilometre hıza ulaşan rüzgar, Ankara Üniversitesi İbn-i Sina Hastanesi’nin Acil Servisi’nin çatısında hasara neden oldu. Kentin birçok noktasında evlerin çatıları uçarken, ağaçlar devrildi. Polatlı ilçesindeki çöplükte çıkan yangın rüzgarın etkisiyle kısa sürede yayılınca 5 işçi dumandan zehirlendi. Haymana ilçesindeki Paşa Camii’nin minaresi fırtına nedeniyle Cimcime meydanına, ilçeye bağlı Kerpiç Köyü Camii’nin minaresi ise köy imamının evinin üzerine devrildi. SGK İl Müdürlüğü’nün çatısı Paşabahçe mağazasının çatısına uçtu. Olayda iki kişi yaralandı.

KIRIKKALE:Kırıkkale’nin Arpalık Çukuru Mevkii’ndeki evinin önünde ot toplayan Nazife Gümüş (51), bir anda çıkan fırtınaya yakalandı. Evine doğru koşturan Gümüş’ün başına, evinin çatısından uçan kiremit isabet etti. Ağır yaralı olarak Kırıkkale Yüksek İhtisas Hastanesi’ne kaldırılan Gümüş, tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı.
BOLU:İbrahimözü köyünde Ali Lafçı ve komşusu Mehmet Dilmen onarmaya çalıştıkları çatınıın uçmasıyla yere düştü. Lafçı olay yerinde hnayatını kaybederken, Dilmen ağır yaralandı.
DENİZLİ:Çal ilçesine bağlı Kaplanlar köyünde İsmail Karagönlü (28), motosikletiyle seyir halindeyken, şiddetli lodos nedeniyle dengesini kaybetti ve aracıyla savrulup şarampole uçtu. Karagönlü, olay yerinde öldü.
UŞAK:Şiddetli rüzgarın saatteki hızı 75 kilometreye ulaştı. Kemalöz Mahallesi İbrahim Tahtakılıç Caddesi’nde bulunan Okkaoğlu Apartmanı’nın çatısı caddeye düştü, 5 otomobil ağır hasar gördü.
MUĞLA:Bodrum’da saatteki hızı 70 kilometreyi aşan şiddetli lodos, hayatı felç etti. Turistler otellerinden çıkamazken, Bitez, Ortakent-Yahşi ve Turgutreis beldesi küçük kayıklar battı. Ortakent-Yahşi Belediyesi Limanı’ndaki mendirek, dev dalgalar nedeniyle parçalandı ve kayalar denize sürüklendi. Bodrum-İstanköy (Kos)-Bodrum ve Bodrum-Datça feribot seferleri dalga yüksekliğinin 5 metreyi aşması nedeniyle iptal edildi.
KONYA:Konya-Ankara karayolunda kum fırtınası nedeniyle meydana gelen zincirleme kaza 4 kişi öldü, 30 kişi yaralandı. Görüş mesafesinin yer yer sıfıra düşmesi nedeniyle sürücüler ve ekipler güçlük çekti. Yol bir süre trafiğe kapandı. Nefes almakta güçlük çeken vatandaşlar sağlık ekiplerinden oksijen desteği istedi.
KOCAELİ:Hızı saatte 110 kilometreye kadar ulaşan fırtına nedeniyle İzmit Körfezi’ndeki deniz suyu 1,5 metre yükseldi ve iskeleler su altında kaldı. Gölcük, Değirmendere, Karamürsel gibi bölgelerde sandallar parçalandı. 30 Ağustos İlköğretim Okulu’nun çatısı uçtu. Bulvar Mevkii’nde bir binanın çatısının uçması nedeniyle 1 kişi yaralandı. Deniz otobüslerinin seferleri karşılıklı olarak iptal edildi. Eskihisar-Topçular feribot seferleri de kuvvetli lodos dolayısıyla iptal edildi.
BURSA: Gemlik ilçesinde alabora olan motordaki bir kişiyi son anda boğulmaktan jandarma kurtardı. Orhangazi İlçesi’nde bazı evlerin çatıları uçtu, yol trafiğe kapandı.
YALOVA:Paşakent Mahallesi’nde çok sayıda binanın çatısı uçtu. Özden Mahallesi’nde bir villanın çatısı, Esvet ve Sabri Aytaşman Süs Bitkileri Anadolu Meslek Lisesi’nin bahçesine düştü. Bahçede bulunan 10. sınıf öğrencisi Veysi Savuk beline bir parçanın isabet etmesi sonucu yaralandı. Yalova ve Balıkesir’in Bandırma İlçesinden İstanbul’a feribot ve deniz otobüsü seferleri, karşılıklı olarak iptal edildi.
BALIKESİR:Kepsut L Tipi Cezaevi’nin ziyaretçi kabul binasının çatısı uçtu, 7 araçta maddi hasar meydana geldi. Çatının bir bölümü de çocuk bahçesindeki kaykayların üzerine düştü. Dışarıda hiç kimsenin olmaması, can kaybı ve yaralanmayı önledi.
ISPARTA: Rüzgarın hızının saatte 120 kilometreye ulaştı, çatılardan uçan kiremitler yüzünden biri ağır olmak üzere 6 kişi yaralandı. Yalvaç ilçesinde fırtına nedeniyle bir caminin minaresi yıkıldı. Eğirdir Gölü’nde demirli 5 balıkçı teknesi battı. n HABER MERKEZİ

‘Uçtum, şahitlerim var!’
Türkiye’yi etkisi altına alan fırtınayla ilgili olarak Twitter’da şu yorumlar yapıldı:
- vejeteryankasap: Fırtına sonrası Pollyanna’dan gelen açıklama: “Mutluluktan uçuyorum”
- helinozyilmaz: Bugün çıkan fırtınada okul bahçesinde her şeye rağmen olaydaki romantizmi keşfeden bütün çiftler doğaya kafa tuttu.
- bihtergunal: Gebze’de de bildiğin #fırtına var, uçuyoruz valla. Bu sefer cidden “uçtum, şahitlerim var!”
- lucbesson2: Ben böyle fırtına görmedim. Hala ağzımdaki tozları temizliyorum. Teksas mı burası kardeşim!
- Ozgurduk: Fırtınada devrilen ağaçlara sevinen belediye çıkmadı mı?
- rakunca: Twitter’a bakmadan önce sadece kendi bulunduğum yerde fırtına var sandım, sevgilime mesaj atıp şirinlik yaptım. Meğer tüm Türkiye’de varmış.
- ermanozkurt: Neredeyse Türkiye’nin her yerinde fırtına kopmuş. Ordu da yok. Aman dikkat edin saksılar, ağaçlar...
- OzgurCelik1903: Fırtına sebebi ile Organize Sanayi Bölgesi’nde bazı firmaların çatısı uçtu
- benimadimcagri: Karabük’te de, Safranbolu’da da fırtına var. Sadece sizin orada var zannedip artistlik yapmayın.
- _Hilyy: Fırtına yüzünden fakültemizin artık bir çatısı yok.
- Smherol: İnanmiyorum resmen karşımda araba uçtu motorsikletler havada Sultanahmet karıştı. Bu nedir böyle?

‘İçmeden sarhoş oldum!’
Ekşisözlük’te İstanbul’da yaşanan fırtınayla ilgili yorumlar şöyle:
- Bulunduğum yerde görüş mesafesi birkaç yüz metre civarında, gerisi tozdan görünmüyor. Az önce araba kullanıyordum, hayatımda ilk defa arabanın (ki kendisi 1.5 ton çekiyor) rüzgardan dolayı şiddetli bir şekilde -hem de seyir halindeyken- sallandığını gördüm. Yürümek falan zaten imkansız.
- Halıcıoğlu’nda bir evin çatısı çöktü. İnanılmaz gerçekten. Hortum mu fırtına mı bilemedim. İlk defa istanbul’da böyle bir şeye tanıklık ettim.
- İstanbul Fatih’te evdeki
camları yerinden oynatan, karşıdaki apartmanın 2 tane uydu antenini koparıp aşağıya sürükleyen fırtına. An itibariyle hortum içine girmiş gibiyiz.
- Nasıl bir güçte esiyorsa bu fırtınanın rüzgarı; Cemal Reşit Rey’in çatısını parçaladı. Gözümüzün önünde uçuştu koca bakır parçaları...
- Üsküdar’da evin açılan balkon kapısını ancak önüne çekyat dayayarak kapatabilmeme sebep olan fırtına. İki kedi ve ben tırıs tırıs tırsmaktayız an itibari ile.
- Kurtköy’de yüksek bir binanın en üst katında duran biri olarak tırsmış durumdayim. Değerli esyalarımı topladım, çantama koydum, her an uçabilirim ve bu veda mektubum olabilir.
- Çatılardan kiremitler düşmekte. Karşıdaki apartmanın çatısında uydular devrildi. Korkmaya başlıyoruz sözlük.
- Yetkililerin “New York’taki kelebektendir o” şeklinde lakayıt bir açıklama yaptığı fırtına. Sen betonu az koy, demiri eksilt, sonra gelsin teoremler, gitsin evrim teorisi.
- Her şey iki dakikada oldu bitti. Önce sis gibi toplanarak gelen bulutumsu, bir anda patladı. Levent’te Apagiz 22. katı salladı ama ne sallamak. Epey sürdü, başım döndü, midem bulandı, içmeden sarhoş oldum.