Kamuda türban için bireysel başvuru

Başbakan Erdoğan’ın, yapısı değiştirilen Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruların nasıl yapılacağını gösteren tasarının TBMM’ye sevk edilmesinin ardından, türbanlıların kamuda çalışması konusunda bireysel başvuru yolunun açıldığını, bu konuda gelişmelerin yaşanacağını belirtmesi, kamuda türban tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
Üye sayısı 11’den 17’ye yükseltilen ve bireysel başvuru yolu açılan Anayasa Mahkemesi’nin çalışma usullerini gösteren tasarıda, bireysel başvuru yolunun nasıl kullanılacağı düzenlendi. Tasarıdaki hükümler, Erdoğan’ın belirttiği yoldan gidilirse, türbanlılara kamunun kapılarının açılabileceğini gösteriyor.

Nasıl başvurulacak?
Tasarıya göre, 2012’de yürürlüğe girecek bireysel başvuru yolunun kullanılabilmesi için bütün hukuk yollarının tüketilmesi gerekiyor. Buna göre, KPSS’ye girerek yüksek not alan türbanlı aday, kamuda türbanıyla görev almak ister ve olumsuz yanıt alırsa, konuyu Danıştay’a taşıyabilecek.
Kamuda türbanın laikliğe aykırı olduğuna yönelik kararları bilinen Danıştay, eski yorumunu tekrarlarsa, başvuruyu reddedecek. Bu durumda, türbanlı memur adayına, bireysel başvuru yoluna başvurma yolu açılacak. Aday, Anayasa Mahkemesi’ne başvuracak. Mahkeme başvuruyu kabul ederse, kamu görevlisinin türban takamayacağına yönelik yargı kararının, çalışma hakkına engel oluşturup oluşturmadığını karar altına alacak. Mahkeme, engel oluşturduğu görüşüne varırsa, hak ihlalinin nasıl giderileceğini belirleyecek. Tasarıya göre, Anayasa Mahkemesi’nin bu noktada, Danıştay’ın kararını iptal etmesi gerekecek.
Devlet Memurları Kanunu’na göre, kılık ve kıyafet hükümlerine aykırı davranmak, disiplin cezası gerekçesi sayılıyor. Kamuda Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik’te kadının giyimi konusunda “Görev mahalinde baş daima açık” ifadesi yer alıyor.

İçtihatlarını değiştirmesi şart
Tasarıya göre, hak ihlalinin ortadan kaldırılmasına engel mevzuat hükümlerinin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu’na taşınması olanağı bulunuyor. Bu durumda Devlet Memurları Kanunu’nun ilgili hükmünün iptali istemiyle dava açılabilecek.
Türbanın kamuda takılamayacağı yorumunu yapmış olan Anayasa Mahkemesi’nin, Devlet Memurları Kanunu’nun ilgili hükümlerini iptal etmesi ve üniversitelerde öğrencilerin bile türban takamayacağına işaret eden tarihi içtihatlarını değiştirmesi gerekiyor.
Mahkemenin yeni profili, tarihi içtihatların değişebileceğini de gösteriyor.

Erdoğan ne demişti?
Başbakan Erdoğan, önceki gün gazetecilerle yaptığı sohbette türbanlıların kamuda çalışması konusunda “İleri demokrasi, özgürlük diyorsak bu sorunu ele almalıyız. Batıda hak ise biz de bu hakkı vermek zorundayız. ABD’de var, Japonya’da var, Avrupa’da var, Türkiye’de yok. Şimdi Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı geliyor. Anayasa Mahkemesi nasıl yasal olmadığı halde bir engel koyduysa, bireysel başvuru da yeni bir süreç başlatacak. Bu hak mücadelesinde er ya da geç bir noktaya varılacak” demişti.