Kandil'e askeri harekât mümkün mü?/ ANALİZ

Dağlıca saldırısı sonrası dikkatlerin yöneldiği, Türkiye'ye yaklaşık 200 kilometre uzaklıktaki Kandil'e kapsamlı kara harekâtı yapılmasına ilişkin tartışmalar yeniden alevlendi. Terör örgütü PKK'nın ana yönetim faaliyetlerini yürüttüğü, askeri ve siyasi eğitimlerini yaptığı merkez olarak da bilinen Kandil, örgütün lojistik ikmalinin yapıldığı cephesi gerisi işlevi de görüyor.

50 kilometrelik alanda kontrol sağlanmıştı

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Irak topraklarında bugüne kadar 50 kilometrelik bir alanda askeri harekât yaptı. PKK'nın sınırdaki ana üstlenme alanları Haftanin, Avaşin, askeri eğitim merkezi Zap'tan İran sınırına kadar uzanan Hakurk ile Lolan bölgesine kadar birçok askeri ve siyasi eğitim merkezine girildi. TSK, harekât sırasında Kuzey Irak içlerinde geçici olarak önemli askeri üsler kurdu, ancak bu üslerden büyük bölümünü kaldırmak zorunda kaldı. Ele geçirilen dağlık bölgelerdeki kamplar ise boşaltıldı.

İran ve Irak, örgütleri Kandil'den çıkaramamaştı

Kuzey Irak'ta Saddam Hüseyin yönetimine karşı savaşan KDP ve KYB gibi örgütlerin faaliyet gösterdiği dağlık bölgelerin büyük bölümü bugün PKK tarafından kullanılıyor. Kandil bölgesi ise silahlı mücadele yürüten Kürtler arasında önemli bir yere sahip. Kandil bugüne kadar hem Irak hem de İran yönetimine karşı mücadele veren Kürt örgütleri tarafından kullanıldı. Ne İran ne de Irak, geçen süre içinde sayısız operasyonlar yapmasına rağmen örgütleri bölgeden temizleyemedi. Kürt yönetimi, PKK'nın bölgeden çıkarılması ile bölgenin radikal dini grupların eline geçeceği endişesini taşıyor. Bu nedenle PKK'nın Kandil'den çıkarılması taleplerine yanıt veremiyor.

Örgüt Kandil'e 1998'de yerleşti

TSK'nın 1992'de KDP ve KYB ile PKK'ya yönelik sınırda ortak düzenlediği kapsamlı harekâtta örgütün yenilip İran sınırındaki Zeli bölgesine yerleşmesinden sonra Kandil keşfedildi. Küçük grupların Kandil bölgesine yerleşmesinin ardından örgüt, 1998'de bölgeyi kontrol altına aldı.

Kasaba ve köyler var

Kandil denilen bölgenin büyük bölümü geçit vermez dağlarla çevrili. Bölgede üç kasaba ve 150'yi aşkın köy bulunuyor. Kasabalardaki belediye, eğitim ve kültürel hizmetler, örgütün denetiminde yapılıyor.

Kandil'in yarısı İran'da

Kandil, Türk sınırının yaklaşık 200 kilometre kadar güneyinde, İran sınırına bakan dağın adı. Dağın tepesi ve batı etekleri Irak sınırlarının içinde. Doğudaki etekleri ise İran'ın içinde kalıyor. Kandil denildiğinde dağ ve çevresindeki yerleşim birimlerinin oluşturduğu bütün bir bölgeyi anlamak gerekiyor.

Kandil'e ulaşan yollar denetim altında

PKK, yıllardır yönetim ve eğitim üssü olarak işte Kandil çevresindeki bu bölgeyi kullanıyor. Kandil'in kuzeyi Barzani, batısı ise Talabani bölgesinde kalıyor. Bu bölgede PKK varlığı gözle görülür bir şekilde kendini hissettiriyor. Örgüt, halen Kandil'e ulaşan ana ve patika yollarda denetimlerini sürdürüyor. Karayollarında da örgüt sıkı denetim yapıyor. Bölgeye giren ve çıkan yabancılar üzerinde daha fazla duruluyor.

Kandil'e nasıl ulaşılıyor?

TSK'nın harekât yapması istenen Kandil'e ulaşmak bir hayli zor görünüyor. Karadan operasyon yapılabilmesi için Hakurk'a ulaşan Sidekan, Diana, Revanduz ve Ranya bölgesinin kontrol altına alınması gerekiyor. Kandil'e Türkiye ve Kuzey Irak'tan ulaşım bu bölgeler üzerinden yapılıyor. Ayrıca bu bölgelere geçici askeri üsler kurulmasının gerekliliğine işaret ediliyor. TSK'nın Kandil'e ulaşması için Şemdinli'nin karşısındaki Hakurk, İran sınırındaki Lolan, Hasanbeg (3 bin 600 rakımlı. Kandil'in en yüksek noktası), Hınere, Dola Ayşe, Dola Koke bölgesindeki PKK kamplarını ele geçirmesi gerekiyor. Kandil bölgesi, KYB'nin denetim altında tuttuğu İran sınırındaki Kuzey Irak'ın Soraün öblgesindeki Zele ve Kalaçolan sınırına kadar uzanıyor. Kandil'in İran tarafında ise yine Kürt yerleşim birimleri Zeve, Dıze, Merivan ve Mahabad kentleri bulunuyor. Örgüt gerektiğinde bu bölgelere kadar uzanıp lojistik destek alabiliyor.

Cihaz sokulmuyor

Örgütün toplantıları sırasında cep telefonları ve sinyal ileten tüm elektronik cihazlar toplanarak susturuluyor. Murat Karayılan, Cemil Bayık ve Duran Kalkan gibi örgüt yöneticilerinin bulunduğu alanlara sinyal ileten hiçbir elektronik cihaz sokulmuyor.

Kandil'deki güç dağıtıldı

TSK'nın olası büyük operasyonlarına karşılık örgüt tarafından olağanüstü büyük önlemlerin alındığı ve örgütün silahlı güçlerinin büyük bölümünün her an bölgeyi terk edebilecek şekilde organize olduğu öğrenildi.
Başta Kandil olmak üzere Kuzey Irak'ın iç kesimlerindeki dağlık alanlarda faaliyet gösteren PKK, silahlı güçlerinin büyük bölümünü, eylem pozisyonuna geçirerek muhtelif noktalara dağıttı. Kandil dağından inen silahlı grupların Türkiye'ye yakın kesimlerde yer alan Amediye ilçesi sınırlarında yer alan Metina ve Gare dağları ile Şemdinli'nin karşısına düşen Zagroslar, Hakurk, Çukurca'ya yakın mesafede bulunan Zap ile Uludere'nin karşısındaki Haftanin ve Sınaht bölgesine kaydırıldı.