Kaşıkçı belgeseli tartışma yarattı

Washington Post yazarı Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetini konu alan “The Dissident” adlı belgesel, Cuma günü Sundance Film Festivali’nde ilk kez izleyicilerle buluştu. Rusya’nın spordaki dopping skandalı odaklanan bir önceki filmi “Icarus”la 2018 yılında Oscar kazanan sinemacı Bryan Fogel’ın imzasını taşıyan belgesel, Suudi Arabistan rejimi ve onlarla iş yapan hükümet ve şirketlere dair detaylı bir inceleme sunuyor. Cemal Kaşıkçı, 2018 yılında İstanbul’daki Suudi Arabistan Konsolosluğu’nda öldürüldü. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, önce Suudi Arabistan’ın cinayetin arkasında olduğunu reddetti. Sonradan cinayetin Suudi Arabistan hükümeti tarafından işlendiğini ancak emri kendisinin vermediğini söyledi. 

Hillary Clinton ve Alec Baldwin’in de izleyiciler aralarında olduğu gösterime Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz de katıldı. İstanbul’daki Suudi Arabistan Konsolosluğu’nda 2018 Ekim’inde öldürülen Kaşıkçı’ya odaklanan belgeselin ardından yönetmen Fogel açıklamalarda bulundu. Fogel, Kaşıkçı cinayetinin planlanmasına yer veren belgeselin Suudia Arabistan’ın durumunun uluslararası arenada yeniden değerlendirilmesine katkıda bulunmasını umduğunu ifade etti: “Diğer ülkelerin hükümetleri ve iş liderleri Suudi Arabistan’da bir reform olana dek ilişkilerini gözden geçirir umarım. Ortada çok para olsa da, birileri tweet attıkları için hapishanedeyken, bir kadın araba sürdüğü için tutuklanıp işkence görürken kafanızı diğer tarafa çeviremezsiniz.”

Sonunda Suudi Arabistan’la iş yapan firmaların listesinin yer aldığı film, ilk gösteriminin ardından ayakta alkışlandı. Sinema endüstrisi yayını Variety film için “Yozlaşma, suçun üstünü örtme ve cesaret üzerine göz açan bir gerilim” diye yazdı. Fogel, konuşmasında yabancı dağıtımcılara da Suudi Arabistan’dan korkmamaları ve filmini birçok ülkede dağıtmaları konusunda çağrıda bulundu.

Kaşıkçı’nın nişanlısı Cengiz ise “Bu film hikâyeyi canlı tutacağı için çok mutluyum. Bu film benim bir insan, kadın ve kurban olarak mücadeleye devam etmeme yardımcı oldu” diye konuştu.

Filmde Türkiye’den yetkililerin ve Montreal’de siyasi sığınmacı olarak bulunan Suudi aktivist Omar Abdulaziz’in de açıklamalarına yer veriliyor. Abdulaziz, Kaşıkçı’nın kendisiyle görüşmesinin cinayetle direkt bağlantılı olduğunu iddia ediyor. Fogel, “Bu hikâyede çok acı ama bunun yarattığı büyük bir güç var. Amacım, insan hakları ihlallerine, Suudi Arabistan’ın fikir özgürlüğünü bastırmak için yaptıklarına ışık tutmaktı. Umuyorum, Kaşıkçı yukarıdan izliyordur. Boşu boşuna ölmediğini bilmekten gurur duyardı diye düşünüyorum” dedi.