Kiralık annelik zina yapmak mıdır?
ÇAPRAZ ATEŞ
SİBEL KAHRAMAN
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın internet sitesinde, kadının yumurtası veya kocası dışında yabancı bir erkekten alınan sperm ile bir kadının gebeliğinin sağlanmasının zina unsurları taşıdığı ve bu nedenle caiz olmadığı belirtiliyor. Kiralık anne babalık zina mıdır? İnsanlık dışı bir olay mıdır? Konuyu ilgililerine sorduk:
Prof. Dr. Saim Yeprem (MÜ İlah.Fak.):
‘Zina değil’ Bu olayı zina saymak mümkün değil. Zina hem kanunen hem dinen suç ve günah sayılan bir kavramdır. Zina, evlilik bağı dışındaki cinsel ilişkinin adıdır. Burada, evlilik dışı cinsellik olayı yok. Bu nedenle zina kavramı mütalaa edilemez. Ancak, toplumun genel kabulleri, değer yargıları vardır. Bunları hiçe saymak da mümkün değil. Kiralık anne baba terim olarak da yadırganacak nitelik taşıyor.
Son derece rahatsızlık verici bir ifade. Toplumun değer yargılarının rencide edileceği tarzdaki uygulamanın din tarafından da hoş görülmeyeceği kanaatindeyim.
Zina olarak görmüyorum ancak böyle bir olayı da olumlu karşılamıyorum.
Doç. Dr. Mehmet Görmez (İlahiyat Fak.):
‘İnsani bir olay’ Bu olay zina unsuru içermez. Zina çok ayrı bir olay. Zina iki bireyin toplumsal bir akit gerçekleşmeden cinsel birleşmesidir. Bu durumun zinayla bir ilgisi yok. İnsanlık dışı değil, bir olay değil, aksine insani bir olaydır. İnsanlar böyle bir şeyi yapma gereği duyduklarına göre insanidir.
Daha çok yeni bir olay olduğu için dinen doğrudan bununla ilgili bir fetva çıkarılmaz. Ben de bu konuda fetva verecek bir konumda değilim.
Ancak, din açısından içtihat gerektiren bu konuda Diyanet İşlerinin ne kadar elemanı var?
Doğrusu bu konuda kuşkuluyum.
Şafi Mezhebi’nin kurucusu olan İmam Şafiye’nin elümm kitabında bu konuya; ‘Başkasından alınan sperm evli bir kadının rahmine verilirse oradan da bir bebek çıkarsa’ şeklinde, faraziye, hayali bir fetva olarak yer verilmiş. Ancak bu soruya orada da yeterli cevap verilebilmiş değil. 20. asra kadar bu konuda tartışma da yaşanmadığı için yazılı kaynaklarda yer almadı.
Doç. Dr. Abdülaziz Bayındır (İlahiyat Fak.):
‘Zina öğesi vardır’ Başkasının spermiyle doğacak çocuk bir kere o kocanın soyunu devam ettirmez. Dolayısıyla kadının kocası bu çocuğun babası olmaz. Tohum onun değildir. Zinada birçok unsur vardır. Bu da zinanın öğelerinden bir tanesini taşıyor. O da kadının rahmine bir başka erkeğin menisinin ulaşmasıdır. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bu görüşü doğrudur, katılıyorum. Hukuken de bu kişi çocuğun babası olmaz. Sadece kadınla evli olduğu için baba kabul edilir. İnsani ve doğal bir olay da değildir. Doğal olmayan bir şey İslami olmaz. Yani caiz değildir.
Prof. Dr. Mehmet Erkal (İlahiyat Fak.):
‘Nesil bozulur’ Türkiye’nin de üye olduğu İslam Fıkıh Akademisi’nde tüp bebek konusu ayrıntılı olarak tartışıldı. Kaç çeşit olduğu anlatıldı. Varılan sonuç yalnızca, çocuk sahibi olamayan evli bir erkek ve kadının, çocuksuzluk sorunları evliliklerini yıkacak noktaya geliyorsa tüp bebek yapabileceklerinin caiz olduğuydu. Diğer tüm yolların caiz olmadığı belirtildi. Kiralık anne baba konusu, nesli bozduğu için caiz görülmemiştir. Bilindiği gibi İslamın genel prensipleri diyebileceğimiz prensipleri vardır. Bunlar önem sırasına göre; dinin korunması, nefsin korunması, neslin korunması, aklın korunması, malın korunmasıdır. Neslin korunması kuralı da meşru yolları, evliliği tavsiye etmiş, zinayı haram kılmıştır. Çünkü nesil bozulur.
GÜNCEL
