Köye dönmek hayal

Araştırmacılar Dilek Kurban, Deniz Yükseker, Ayşe Betül Çelik, Turgay Ünalan, A. Tamer Aker'den oluşan TESEV grubunun, Şubat ve Ekim 2005 tarihleri arasında yaptığı çalışmaların sonuçları kitaplaştırıldı. Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı'nın (TESEV) "Zorunlu Göçle Yüzleşmek, Türkiye'de Yerinden Edilme Sonrası Vatandaşlığın İnşası" başlıklı araştırmasında, büyükşehirlere göç edenler için "köye dönüşün" artık hayal olduğu sonucu çıktı. Hakkâri, Mardin, Diyarbakır ve İstanbul'dan göç edenlerin mercek altına alındığı araştırma, köye dönüş projelerinin yeterince etkin olmadığını ortaya koydu. Köye dönmek istemeyen kadınların ekonomik şartlardan, erkeklerin de güvenlik sorunundan korktuğu belirlendi. Çarpıcı verileri ortaya koyan araştırmada, alan çalışmasında en çok dikkat çeken Diyarbakır, tazminat yasasına öncülük ediyor oluşu ve son aylarda yaşanan terör olayları nedeniyle de öne çıktı. Köye dönmek konusunda en istekli olan grubu yaşlılar oluştururken, erişkinler ve evlenmemiş olan gençler, köye dönüşe soğuk bakıyor. Kentte çalışanlar da istemiyor. Sonuçlar kadınların dönmek istemediğini de gösterdi. Çarpıcı veriler "Dönebiliriz" diyen kadınlar, evlerinin yapılmasını, köye elektrik, su ve yol getirilmesini istiyor. Olmazsa olmaz koşul ise "güvenlik". Nisan 2006 itibariyle bölgedeki 57 bin 174 geçici köy korucusundan 5 bin 139'u çeşitli suçlara karıştı. Son yıllarda, korucular geri dönen ailelere saldırdı. 'Güvenlik şart' Rapora göre, eylemlere karışan çocuklar, köyleri boşaltıldığında travma yaşadılar. Diyarbakır'da Tazminat Yasası kapsamında 35 bin 569 başvuru yapıldı. Başvurulardan 3 bin 797'si karara bağlandı. Bunların 2 bin 759'u kabul edildi. TESEV'e göre, siyasi ve hukuki adımların yanı sıra, bölgede kapsamlı bir sosyal programın uygulamaya konulması ve istihdamın güçlendirilmesi gerekiyor. Göç edenler, çatışma ortamının tamamen silahsızlandırılması ve PKK üyeleri için af çıkarılmasını istiyor. Travma yaşadılar