‘Kunuri, Mehmetçik’in kahramanlık destanı’

İşgale uğrayan bir ülkeye ilk çok uluslu askeri müdahalenin yaşandığı Kore Savaşı’nın en şiddetli çarpışmaları Kunuri Muharebeleri’nin 68’inci yıl dönümünde gaziler, Milliyet’e konuştu. Savunma ve saldırıyla BM askerlerinin geri çekilmesini sağlayan Türk birliğinden 237 asker Kunuri’de şehit olmuştu. Birleşmiş Milletler’in işgale uğrayan ülkeye ilk askeri müdahalesi ve Türkiye’nin sınırları dışındaki ilk askeri operasyonu olarak tarihe geçen Kore Savaşı, 25 Haziran 1950 ile 27 Temmuz 1953 arasında sürmüştü.

Kutup Yıldızı Kore’de

“Sabah Sessizliği Ülkesi” anlamına gelen Kore’de, SSCB ve Çin’in desteklediği Kuzey ile ABD’nin desteklediği Güney savaşırken en büyük kaybı sivil halk yaşamıştı. Türkiye’nin oluşturduğu Kore Tugayı’nın komutanlığına Tuğgeneral Tahsin Yazıcı, 241’inci Piyade Alay Komutanlığı’na ise Albay Celal Dora atanmıştı.

Gönüllü subay, astsubay ve erlerden oluşan 5 bin 83 kişilik birlik “Kutup Yıldızı” koduyla anılırken, beş gemi ile 24 günlük deniz yolculuğuyla 18 Ekim’de Kore’ye ulaştı. Tugay, 26 Kasım’da genel saldırıya katılmak için ilerledi. Çin ordusu ve gerillasının baskınından kaçan ABD ve İngiliz birliklerine zaman kazandırmak için ilerleyen Türk birliği, ilk çarpışmasına 28 Kasım’da Kunuri’de girdi.

Tuğgeneral Tahsin Yazıcı’nın müthiş taktiğiyle Kunuri-Tokchon arasındaki dar ve uçurumlu yolda bekleyen Türk Tugayı, arazi savaşını iyi bilen Çinlilere direndi. ABD ve İngiliz birliklerinin güvenle geri çekilmesini sağlayan Türk Tugayı, Kunuri Muharebeleri’nde 237 kişi şehit vermişti.

Oyalama, çemberi yarma, kurtulma ve imha çarpışmaları olan Kunuri’de kahramanlığıyla tarihe geçen Türk birliğindeki gaziler, 68 yıl sonra Milliyet’e konuştu. 28 Kasım baskınında yaralanan piyade er Ali Rıza Yurtnaç (90), “Gözlerimin önünde arkadaşlarım şehit oldu. Esir kalanlar üç yıl sonra dönebildiler” diye konuştu.

‘Etten duvar ördük’

Topçu eri olan Cemil Yaşar (91) ise, “Kore’deki tüm çarpışmalarda bulundum ama Kunuri çok fenaydı. Çin ordusu ve gerilla eğitimi alan birlikler bizi çok zorladı. Sistemli olarak bizi kuzeye çektiler. Tahsin generalin etrafı sarılmıştı. Onu korumak için etten duvar ördük ve göğüs göğüse çarpıştık. Geri çekilen ABD askerleri ‘Siz delisiniz, niye buradasınız, burası cehennem’ diyorlardı. O zaman ufak yaralar savaşmaya engel sayılmıyordu. Arkadaşlarım Kunuri’de şehit oldu. Hatırladıkça ağlıyorum. Ama Türk askerinin kahramanlığını kanıtladık” dedi.

Araştırmacı-yazar Necmettin Özçelik, “Kunuri özel bir muharebedir. 1929-30 doğumlu erlerin savaşıdır. Beş kat üstün düşmana çetin arazi şartlarında karşı koyan Türk askeri tarihe geçti. Kunuri büyük yankı uyandırmış, dünya basınında Türk askerine övgü yazıları yayımlanmış, kutlama telgraf ve mektupları yağmıştı. ABD’liler, hayatlarını kurtaran Türklere özel olarak teşekkür etti” diye konuştu.