Pinokyo'yu dini bütün yaptılar

Radikal gazetesinde dün yayımlanan habere göre, MEB'in 2005'te ilköğretim öğrencilerine okumaları için tavsiye ettiği 100 temel eserin listeleri ilan edildikten sonra bazı yayınevleri de bu kitaplardan oluşan setler hazırladı. Ancak çevirmeni belirtilmeden basılan kitaplarda söylem tamamen değişti. Damla Yayınevi'nin bastığı Anton Çehov'un eserlerinin bulunduğu kitaptaki "Kaval" isimli hikâyenin kahramanlarından, çiftlik kâhyası Meliton, çoban köylülerde yaşanan değişimi şöyle anlattı: Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) öğrencilere tavsiye ettiği "100 Temel Eser"i basan yayınevlerinden bazılarının, kitapları İslami söylemlerle doldurduğu ortaya çıktı. Klasik kitaplarda kahramanlara Türkçe isimler verilirken, Pinokyo'nun marangoz babası sarıklı "Galip Dede" adını aldı. "Çünkü çok günah işlemeye başladık. Allah'ı büsbütün unuttuk, onun için. Böyle giderse elbette kötü son gelir."Oscar Wilde'ın "Mutlu Prens" adlı kitabında da karakterlerin birbirleriyle sabah selamlaşmaları "Hayırlı sabahlar" ifadesiyle yazıldı. Pinokyo'da da sürekli "Allah rızası için", "Allah sizden razı olsun" ifadeleri kullanıldı. Nehir Yayınları'nın 45 kitaptan oluşan setinde de Pinokyo'nun marangoz babası Gephetto'nun ismi Galip Dede, Heidi'nin dedesi Alm'in ismi de Alp olarak değiştirildi. Skandalın ortaya çıkmasının ardından öğrencilerin okuduğu eserleri karnelere kanaat notu olarak yansıtma planı yapan MEB yetkilileri, velilere "klasik kitap" uyarısı yaptı. 'Günahlarımız çoğaldı' Çevirilerden bilgilerinin olmadığını, yalnızca kitap ismi tavsiye ettiklerini belirten İlköğretim Genel Müdürü Yüksel Özden, velilerin kitapları satın alırken klasik eser olmalarına özen göstermeleri gerektiğini vurguladı. Özden, "Kitaplar, klasik eser olduğu için okutuluyor. İfadeleri değiştirilince klasik eser olmaktan çıkarlar. Kitaplara ideoloji karışması klasikliğini bozar. En küçük bir değişiklik bile kitabın özelliğini yitirmesine neden olur" dedi. 'Klasik özelliğini yitirir' 'Çevirmen ve format önerilsin' Türkiye Yayıncılar Birliği Genel Sekreteri Metin Celal de bu gelişmenin Türkiye için şaşırtıcı olmadığını söyledi. Yurt dışındaki yayınlarda eserlerin kısaltılması halinde kitapların üzerlerine "kısaltılmış versiyon" ibaresinin konulduğuna dikkat çeken Celal, şunları kaydetti: "Temel sakınca, bu kitapların ilköğretim çocuklarına okutulacak olması. İslami ideoloji ya da başka bir ideoloji, fark etmez. Hassasiyet görevi bakanlığındır. Önerim, yabancı dildeki kitaplar için çevirmen ve format önerilmesidir. Bakanlık, sadece bir eser ismi öneriyor. Yayınevleri maliyetleri aşağıya çekmek için sayfa sayısını azaltıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 96 sayfaya kadar olan eğitim amaçlı kitaplardan bandrol istemiyor. Kuşkuyla bakıyorum bu kitaplara. 2500 sayfalık 'Sefiller' de var, 30 sayfalık da. Bu kitaplar nasıl hazırlanıyor?"