‘Plastikten geri dönüşüm zararlı’

GÖKHAN KARAKAŞ - “Sanki Bizi Zehirliyorlar. Türkiye’de Plastik Geri Dönüşümünün Sağlık Üzerindeki Etkileri” başlıklı raporda, Türkiye’de de tartışma konusu olan plastik atıkların geri dönüşümünün insan sağlığına verdiği zarara dikkat çekildi. Türkiye’nin 2020’de 450 bin ton plastik atıkla en büyük alıcı konumuna geldiği, liman kenti Mersin’e yakın olması nedeniyle 2 milyon nüfuslu Adana’nın tek başına bu ithalatın yarısını karşıladığı kaydedildi. Raporda, Adana’da 167, İstanbul’da 237 ruhsatlı geri dönüşüm tesisi bulunduğu, çoğunun sağlık ocağı, okul ve parkların yakınında olduğu belirtildi.

AB son vermeli

İnsan Hakları İzleme Örgütü, Çevre ve İnsan Hakları Bölümü Gruber Araştırmacısı Krista Shennum, Avrupa’nın en zengin ülkelerinin çöplerini Türkiye’ye göndererek, toplumu ciddi çevre ve sağlık risklerine maruz bıraktığı kaydedildi. Raporda, “AB ve plastik ihraç eden ülkeler kendi plastik atıklarının sorumluluğunu almalı, Türkiye’ye plastik ihracatına son vermeli” dedi. Rapor için Aralık 2021-Mart 2022 arasında görüşülen 25-30 geri dönüşüm işçisinin; çocuk, mülteci ya da belgesiz olduğu, koruyucu ekipman kullanmadıkları, cilt ve solunum sorunu yaşadığı, şiddetli baş ağrısı çektiği kaydedildi. Örgüt, geri dönüşüm tesislerinin konutlara çok yakın olduğunu, çevre sakinlerinin yoğun koku ve hava kirliliğinden etkilendiğini, pencere açamadıklarını, uyuyamadıklarını da raporladı. Raporda, plastik atıkların geri dönüştürülürken parçalandığı, eritildikten sonra topaklar halinde yeniden şekillendirildiği ifade edildi. Yeterli koruma sağlanmazsa bu iyşlemin astım, nefes darlığı gibi etkisinin yanı sıra kanser, nörolojik ve üreme sistemi sorununa yol açtığı vurgulandı.