SBS kaldırılıyor dershaneye kilit

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı dün Başkent Öğretmenevi’nde gazete ve televizyonların Ankara Temsilcileri ve eğitim muhabirleriyle bir araya geldi. Eğitim gündemine ilişkin sorulara yanıt veren Avcı’nın açıklamaları özetle şöyle
* Amacımız nitelikli kuruluşların özel eğitim kurumlarına dönüşmesinin önünü açmak ve çocuklarımızın dershaneye ihtiyaç duymayacağı şekilde eğitim sistemimizi ayarlamak.Dershanelerin kapatılması 1,5 senedir konuşuluyor. Ben şu anda yürürlükte olan mevzuat, yürürlükte kaldığı sürece kimseye, ‘Çocuğunuzu dershaneye göndermeyin’ diyemem. Ama söylediklerimden çıkan sonuç belli. Dershaneler konusunda velilerimiz çok acele etmesinler. Mevcut kayıt konusunda çok acele etmesinler.

Dershanelere düzenleme
* (‘Önümüzdeki eğitim öğretim yılında dershane olmayacak diyebilir miyiz?’ sorusu üzerine) Dershanelerin kapatılması aynı zamanda bir yasal düzenleme gerektiriyor. Çünkü dershane, yasa ile tanımlanmış bir kurum. Onunla ilgili önümüzdeki yasama yılının başında yasal düzenleme yapılacak. Ama artık çocuklarımızın özellikle SBS için söylüyorum, dershanede edinecekleri becerilerden daha çok, sınıfta edinecekleri bilgi ve becerilere ihtiyaçları olacak. Onun için velilerimizin bu konudaki hassasiyetlerini özellikle sınıfa, okula, müfredata, sınıf içi faaliyetlere yönlendirmelerini şimdiden söyleyelim.
* (‘Dershaneler eylül ayında eğitime başlıyor’ hatırlatması üzerine) Eylüle kadar kesin tarihlerimizi ve yol haritamızı açıklamış olacağız. Yasal düzenlemede dershane kavramı ortadan kalktığı zaman, dershanelerin ‘Ben kriterleri sağlayamadım ama bu şekilde devam edeceğim’ demesi mümkün olmayacak.
* Son yapılan Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK) toplantısında üniversiteye giriş sistemine ilişkin düzenlemeler yapma görevi YÖK ve TÜBİTAK’a verildi. Onlar da bizimle işbirliği içerisinde, ‘teste dayalı olmayan bir sınav sistemini nasıl geliştirebiliriz’ diye çalışmalarını sürdürüyor. Üniversite sınavının şekli ile dershanelerin kapatılması eş zamanlı olarak yürütülürse bundan fayda sağlanabilir.

‘Formaya yoğun talep var’
* Velilerin çocuklarının okula serbest kıyafet yerine forma ile gitmesi konusunda yoğun talepleri var. Biz de yönetmeliğimizi değiştiriyoruz; böylece devlet ve özel tüm okullarımızda velilerimizin yüzde 51’inin tercihleri doğrultusunda çocuklarının okul kıyafetini seçebilmesini sağlayacağız. Bunu serbest kıyafetten geri adım olarak görmüyoruz. Bu; velilerin aynı zamanda eğitim sürecine demokratik katılımları anlamına geliyor. Mevcut yönetmeliğe göre sadece özel okullarda velilerin yüzde 60‘ı isterse öğrenciler forma ile okula gidebiliyordu.
* BDP’nin ‘anadilde eğitim’ talebiyle ilgili düşüncelerinin sorulması üzerine) Burada Kırmançi ve Zazaki diye 2 ayrı lehçe var ve bunlar farklı öğretim materyalleri ile okutulmak zorunda. Bu dillerin seçmeli olarak okutulmasının önünde yasal bir engel yok ancak anadilde eğitim konusu için öncelikle anayasa değişikliği gerekiyor. Anayasa değişikliği yapılırsa MEB olarak böyle bir düzenlemeye uyum sağlamaya hazır mıyız? Doğrusunu söylemek gerekirse seçmeli dersler konusunda bile zorlandığımızı söyleyebilirim. Çünkü en azından bu alanda çalışan akademisyenler arasında bile ciddi bir doktrin tartışması oldu. ‘Bunlar lehçe midir, değil midir?’ diye. Bazı akademisyenler, ‘Biz bunu Türkçe’nin bir alt dili olarak okutmaktan çekiniriz’ dedi.”

Öğretmen atamaları
* Bakan Avcı konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Avcı, “Bu yıl kaç öğretmen atanacak” sorusu üzerine “Yaklaşık 40 bin kişi” diye cevap verdi. Öğretmen maaşlarına ilişkin düzenleme yapılıp yapılmayacağı sorusuna ise Avcı, bu basın toplantısında en çok bunu açıklamak isteyeceğini ancak konuyla ilgili Maliye Bakanlığı ile görüşmelerin sürdüğünü kaydetti. Avcı, “Ama bu konuda bir rakam veya tarih telaffuz edebilecek durumda değilim” diye konuştu.
* Öğretmen İstihdam Projeksiyon Projesiyle 2023 yılına kadar ne kadar öğretmene ihtiyaç olacağının belirlendiğini anımsatan Avcı, buna paralel olarak yürüyen Öğretmen Strateji Belgesi’nin önümüzdeki günlerde, Eğitimde Kalite Çercevesi çalışmasıyla kamuoyuyla paylaşılacağını ifade etti.

Talep olan okullar için sınav yapılacak

Bakan Avcı SBS sınavına ilişkin olarak şunları söyledi: “SBS kalkıyor; dershaneler kapanıyor. Tek bir sınav olmayacak. Sene içerisinde yapılacak olan sınavlara bir disiplin, çeki düzen getirerek sağlamayı ümit ediyoruz. Ders yılı içerisinde çocukların matematikten, fenden, sosyalden, Türkçe’den yapılan sene içi yazılı yoklamalardaki başarısının değerlendirilmesini öngörüyoruz. Öğrencilerin notlarında bir standart oluşturmak için sene içinde yapılan sınavların en azından birer tanesini biz yapalım; gerek sınavın hazırlanışını, gerek uygulanışını, gerekse değerlendirmesini bakanlık olarak biz üstlenelim istiyoruz. Böylece daha adil bir genel not havuzumuz oluşsun.
Merkezi sene içi sınavlarda sadece 8. sınıf için çalışmamız var. Ama daha sonra 5., 6. ve 7. sınıflarda da uygulanacak şekilde geliştirilecek. Şimdilik 5., 6. ve 7. sınıflarda deneme mahiyetinde bazı pilot çalışmalar olacak.
Kapısında ciddi yığılmalar olabilecek olan okullar, bu sene içi sınavlardan alınan notları da hesaba katan bir seçme sınavı yapabilecek. Biz bunu MEB olarak örgütleyebileceğiz. Türkiye genelinde bunların sayısı 20’yi geçmiyor. O da Türkiye genelinde bir sınav olacak. Dershanelerin özel eğitim kurumlarına dönüştürülmesi çalışmalarımız devam ediyor. Önümüzdeki ders yılından itibaren yürürlüğe girecek şekilde hazırlıklarımızı tamamladık. Düşüncelerimizi Başbakanlığa sunacak hale getirdik.

KAPATILMA KARARINA DERSHANELER TEPKİLİ

‘Eğitim daha kaliteli hale gelmeyecek’

Anafen Dershanesi Rehberlik Koordinatörü Recep Uysal: Bakan göreve geldiğinden beri üçüncü kez sınavla ilgili açıklamada bulunuyor. Bakan sınav yapılmamasından bahsetmiyor orada sınavların merkezi yapılmasından bahsediyor. Türkiye şartlarında ciddi problem var. Aslında sınavı kaldırmaktan ziyade daha farklı bir yapıya büründürüyorlar.
Sonuçta merkezi yazılı yapmaktan bahsediliyor ama bu yazılıyı kim yapacak, kim okuyacak, nasıl değerlendirilecek, açık uçlu mu olacak? Öğrenciler sınava hangi şartlarda girecekler?
Bence sınav olmalı, SBS yerine başka bir sınav olacak sonuçta. Bence sistem tartışılmaya açıkken değil de ayakları üzerine oturmuş, akıllardaki soru işaretleri cevaplarını bulmuşken açıklansaydı.

Kayıtlar tamamlandı
Türkiye demokratik bir hukuk devleti. Dershaneler MEB’in kanunlarına göre açılmış, denetlenen kurumlar. Ben resmi olan bir kurumun kapatıyoruz denilerek kapatılacağını düşünmüyorum. Bakan’ın da altını çizdiği şey, kapatacağızdan ziyade dershanelere olan ihtiyacı azaltacağız. Dershaneler eğitimle ilgili bir problem varsa bu problem nedeni değil her zaman bir sonucudur, bir ihtiyaç olmuştur. Dershaneleri kapattığınız zaman eğitimimiz daha kaliteli hale gelmeyecek.
Bu açıklamaları şu yönden sıkıntılı buluyorum: Dershanelerin yüzde 60’ı kayıtlarını tamamladı. Bu kurumlarla sözleşme imzalamış binlerce öğretmen binlerce personel var. Ömer Dinçer zamanında da dershanelerin özel okul yapılacağına dair açıklama gelmişti. Ancak dershanelerin okullarda istenilecek şartları karşılayacak durumda değil.
Şimdi dershanelerde çalışan herkes bir panik durumunda. Ben bu dönüşümün kolay olacağını düşünmüyorum. Dershaneleri kapatabiliriz ama dershanelere olan ihtiyaç devam ettiği sürece, dershaneleri doğuran nedenler var olduğu sürece, dershaneler resmi denetlenen kurumlar, bu sefer ihtiyaç devam ederse merdiven altı kurumların önü açılacak. Bunlar da ayrı sıkıntılar.

‘Öğretmenlerimiz hayatını kazanıyor’

Sevinç Dershaneleri Rehberlik Koordinatörü Umut Şahin: Bakanlığımız her ne kadar kararlı görünse de yapılan açıklamalar aslında aynı zamanda kamuoyunun görüşüne sunmak amacı taşımaktadır. Ülkemizdeki tüm adayların hayallerini süsleyen devlet liselerinin ülke rekabetine kapalı hale getirilmemesini umarak, zannediyorum ki resmiyet için aylarca beklememiz gerekecek.

Vergi veren kurumlar
Ayrıca son açıklama özel liseler hakkında bir kapsam sunmadığından, başından beridir merkezi ve tek bir sınava sıcak Bakan, bunu her fırsatta belirten ve 8. sınıf sonunda merkezi bir sınavla öğrenci almak konusunda kararlı olduğunu bildiğimiz özel liseler, Türkiye çapında rekabet görecekleri kendi sınavlarını uygulayacak gibi görünüyor. Yani ortada her şekilde bir sınav olacak, bu sınav tek ve merkezi olduğu takdirde sadece özel liseleri kapsayacak, devlet liseleri ise özel statülü ayrımı gözetmeksizin adrese dayalı kayıt sistemine terk edilecek, olmadı her okulun kendi adına uyguladığı kaotik sınavlarına endekslenecek gibi görünüyor. Yani yapılan açıklama bir cevap olmaktan daha ziyade soruların sayısını arttırmış durumda.
Dershaneler, yasalarla tanımlı, istihdam sağlamış, devlete atanamayan öğretmenlerin hayatlarını kazandıkları, vergi veren kurumlardır. Dershaneler kapatılırsa, ek eğitim hizmeti almak isteyen öğrencilerin yarattığı ekonominin daha fazla kayıt dışı bir noktaya geleceğini de hesap etmek gerekiyor. Ortada bir eleme - sınav varsa, rekabet vardır ve rekabetin olduğu yerde her öğrenci ve veli, kendisi için ek tedbirler almaktan asla geri kalmaz. Sınav kaldırılmıyor, başka bir zemine taşınıyor ve yıllardır uygulanan, öğrencilerin ve velilerin adaletine en çok inandığı tecrübeden, sınırları netleştirilmemiş bir zemine taşınmak isteniyor.

‘SBS kaldırılabilir ama yol haritası sunulmalı’

Sınav Dergisi Dershaneleri Eğitim ve Rehberlik Uzmanı Ömer Öcal: Milli Eğitim Bakanlığı kafa karıştırmada uzmanlaştı. Mevcut durumda dershanelerin kapanması mümkün değil. Zamansız ve plansız açıklama. Her kez mağdur olur. SBS kaldırılabilir ama bir yol haritası sunulmalı. Bu aşamada SBS’nin kaldırılması doğru olmaz. Eğitim öğretim varsa ölçme değerlendirme olmalıdır. Eğitim konularında önceden pilot uygulamalar yapılırdı. Sonuçlar analiz edilir ve ona göre kararlar alınırdı. Bakanlığın bu tür uygulama yapmaması doğrusu çok şaşırtıcı. Sınavları ani kararlarla oldubittiye getirerek kaldırmak, antidemokratik bir uygulama olur. Bu işin sosyolojik, psikolojik ve pedagojik temelleri iyi düşünülmeli ve planlanmalıdır.