05.10.2002 - 00:00 | Son Güncellenme:
Türkiye 3 Kasım’da seçimlere hazırlanırken, milletvekilleri seçim öncesi 15 Ekim’de üç aylık peşin maaşlarını alacak. Böylece halen ayda ortalama 4.2 milyar lira maaş alan 550 milletvekilinin kasım, aralık, ocak ayları maaşları ceplerine girecek. Ancak vekillerin bir kısmı yeniden milletvekili olamayacak. Vekillik görevi 3 Kasım’da sona eren bu vekiller, peşin aldıkları üç aylık (yaklaşık 12 milyar 600 milyon lira) maaşları geri ödemeli mi? Görüşler şöyle:
Perihan Yılmaz (YTP Milletvekili)
Harcanan şey nasıl geri verilir? Devlete borçlansınlar mı yani? Seçimde harcanacağı için paraya ihtiyacımız var. Oraya gitsen para, şuraya gitsen para. Vatandaş bu paranın hesabını bana soracağına bunu seçimi isterken sorsaydı. Bu para yarın vatandaşın sırtına binecek; ekmeğe zam, benzine zam, suya zam, elektriğe zam olarak. Bu vatandaşa anlatılmadı. Bu maaşları vallahi hak etmiş oluyoruz. Cengâver gibi atmışız kendimizi ortaya. Bizim bir cebimizden giriyor, öbür cebimizden çıkıyor. Ben kredileri çekiyorum. Hesabıma bakın, hep borç para çekerim. ‘Siyasi etik açısından bu paraları geri vermek gerekir’ gibi düşüncelere de katılmıyorum. Bu bir ihtiyaçtır, niye ahlaksızlık olsun?
Prof. Türker Minibaş (İktisatçı)
Seçim sonrasında bir milletvekili seçimi kazanamasa bile bu kazanılmış bir hak olduğu için geri ödenmesi doğru değil. Bu kazanılmış bir hak olduğu için, belki de milletvekilleri seçim tarihi bile ona göre belirlenmiş olabilir. Seçimden hemen sonra seçimi kaybetse de milletvekillerinin işleri hemen o gün bitmiş olmuyor. Devir teslimine kadar çalışıyor. Bu nedenle geri iade etmeleri bu durumda çok mantıklı olmaz. Milletvekilleri bu maaşları ‘vermeliler, vermemeliler’ konusu birtakım ahlaki değerlendirmelere girer. Bu da ancak bir siyasi ‘biz bunu hak etmedik’ derse olabilir ama bunu diyen de olur mu bilmiyorum.
Berhan Şimşek (CHP Milletvekili Adayı)
Türkiye’de bir dönem yasalarla bilgili insanların politika yapmaları engellendiği için 1983’ten sonra servet kurmak, para kazanmak için vekil olundu. Kendi servetlerini kurmanın vekili oldukları için bu paralar onlara helal olsun. Ama bu ülkenin geleceğine vekillik yapsalar ‘Bizim için en büyük onur bu milletin vekili olmanın onurudur. Bu parayı almayayım’ derler. Mesele bu görevin önemini, kutsallığını, ciddiyetini kavramakta. Kendilerine yakıştırıyorlarsa alsınlar. Bu bir vicdan meselesi. Bu durumdan rahatsız olan, duyarlı milletvekillerimiz de vardır. Eğitim dönemi yeni başladı; çocuklar kalem alamıyor, defter alamıyor. Bu maaşları Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’na da bağışlayabilirler.
Bedri Yaşar (MHP Milletvekili)
Bu seçimde bir milletvekili yeniden seçilememişse bence üç aylık maaşından hak ettiği kadarını alıp kalanını geri vermelidir. Seçilemeyen milletvekili bence bu parayı almamalı. Örneğin 15 Ekim’de üç aylığı alıyorsa, seçilememesi halinde 3 Kasım’a kadar olan bir aylığını almalı. Seçilmemişse de almamalı. Doğrusu bu, çalışmıyor ki alsın. Bu kadar açık bir konu. Bu işin öyle Türkiye’nin ekonomik nedenleriyle falan da bir alakası yok. Bir insan çalışır ve çalıştığının karşılığı neyse onu alır. Türkiye dünyanın en zengin ülkesi bile olsa netice değişmez. Bu ne kadar çalıştığınıza bağlı. Bence bir insan 15 gün çalışıyorsa 15 günlük, bir ay çalışmışsa bir aylığın karşılığını almalı.