Şehir hatları vapurlarına ilçe isimleri verilecek

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, kentin
tarihsel ve kültürel mirasında önemli bir yer tutan vapurların
isimlendirilmesinde, semt ve iskele seçiminin bir gelenek olduğunu
bildirdi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesinden yapılan yazılı açıklamada, bazı
gazetelerde vapur isimleri ile ilgili haberlerin yayınlandığı
anımsatıldı.
Şirket-i Hayriye olarak başlayıp günümüzde "İstanbul Deniz Otobüsleri"
(İDO) bünyesinde faaliyet gösteren şehir hatları vapurları ve
isimlerinin, tasarımı ve siluetiyle, kentin titizlikle korunması gereken
değerlerinden biri olduğu, 160 yılı aşkın süredir Boğaz’ın sularında
sefer halinde olduğu kaydedildi.
"Önce Şirket-i Hayriye vapurları, sonra AKAY, yüzyılı aşan
geçmişlerinde semtler arasında bir mekik gibi seyrüsefer yapmış ve hep
semt ve/veya yanaştıkları iskele isimlerini taşımışlardır" denilen
açıklamada, bunların, kentin tarihine ve kültürel dokusuna kalıcı izler
bıraktıkları ifade edildi.
Açıklamada, Şirket-i Hayriye’nin, Boğaziçi’nin Rumeli kıyısındaki
köylerine ve Üsküdar’a çalışırken, "Göksu", "Tarabya",
"Sultaniye", "Hünkar İskelesi", "Küçüksu", "Sarayburnu",
"Kalender", "Güzelhisar", "Üsküdar", "Altınkum" ve "Kocataş"
isimlerini verdiği hatırlatıldı.
"Anadolu Yakası", "Kadıköy", "Adalar" ve "Yalova" isimlerinin de
baş harflerinin kısaltmasıyla "AKAY" şirketine vücut verdiği dile
getirilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Taşıdıkları isimler Kadıköy, Moda, Burgaz, Heybeliada, Pendik,
Maltepe, Kalamış, Yalova, Haydarpaşa, Bostancı, Caddebostan’dır.
Bunların tümü yanaşılan iskele ve semt adıdır.
Görüldüğü üzere vapur isimleri kentin tarihsel ve kültürel mirasında
önemli bir yer tutmaktadır ve isimlendirmede semt ve iskele seçimi bir
gelenek olmuştur. Uzun tarihleri boyunca şehir hatları vapurları, semt
isimleri dışında kişi isimleri taşımışlar, ancak bu durum sürekli,
yaygın ve kalıcı olmamıştır.
1911 yılında iki Şirket-i Hayriye vapurunun ismi önce, ’Hüseyin Haki’ ve
’Ziya’ olarak tescil edilmiş, ancak kısa bir sürede ’Göztepe’ ve
’Erenköy’ olarak değiştirilmiştir. İttihat ve Terakki döneminde ’Mithat
Paşa’ ve ’Mahmut Şevket Paşa’ isimlerini taşıyan iki gemi ise şehir
hattı vapuru değildi."

1960 VE SONRASI

Açıklamada, 1960 yılından sonra şehir hatlarına katılan Glascow tipi 9
vapurun hepsine semt isimleri verilmesinin planlandığı, ancak 27 Mayıs
1960’dan sonra gelen son 4 vapura "İnkılap", "Harbiye", "Şehit
Teğmen Ali İhsan Kalmaz", "Turan Emeksiz" isimlerinin verildiği ifade
edildi.
Bu isimlerin de sadece kişi adlarından oluşmadığı vurgulanan açıklamada,
şahıs isimleri dizgesi şeklinde gelişen, yaygın, sürekli ve kalıcı bir
uygulamanın olmadığı ve ana eğilimin başlangıçta ve uzun tarihi boyunca
semt isimleri şeklinde olduğu belirtildi.
Açıklamada, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İDO’nun, seçimini,
İstanbullular’ın oyları ile belirlediği 4 No’lu vapurlarda da bu köklü
geleneği sürdürdüğü ifade edilerek, modelini İstanbulluların belirlediği
yeni şehir hatları vapurlarının sıklıkla sefer yaptıkları semtler
dikkate alınarak, sırasıyla "Fatih", "Kadıköy", "Beyoğlu",
"Beykoz" ve "Sarıyer" olarak isimlendirildiği kaydedildi.
Açıklamada, "Bu, kültürel ve tarihsel mirasa, İstanbullular’ın ortak
değerlerine sahip çıkma adına uygun bir adımdır. Böylece güçlü ve
yaşayan bir geleneği devam ettirmek, hem kentsel hafızayı hem de
müşterek kültürel değerleri gözetmek mümkün olmaktadır" denildi.