Gündem TARİKAT HOLDİNG!

TARİKAT HOLDİNG!

09.02.2001 - 00:00 | Son Güncellenme:

Tarikatların ülke çapında dev ticari şirketlere dönüştüğü, Nakşibendi şeyhi Esad Coşan'ın ölümüyle bir kez daha gözler önüne serildi

TARİKAT HOLDİNG

Kendilerini dinden çok paranın büyüsüne kaptıran tarikatlar adeta para basıyor
TARİKAT HOLDİNG!

Tarikatların ülke çapında dev ticari şirketlere dönüştüğü, Nakşibendi şeyhi Esad Coşan'ın ölümüyle bir kez daha gözler önüne serildi

MEHMET DEMİRKAYA

Esad Coşan'ın oğlu M. Nureddin Coşan'ın sadace İstanbul'da ortak ya da yönetim kurulu başkanı olduğu 13 ayrı şirket bulunuyor. Nakşibendi tarikatına ait bir trilyon sermayeli Server Holding Anonim Şirketi, İstanbul Ticaret Odası'na 1995'te kaydoldu. Şirketlerin ortakları M. Nureddin Coşan, Selçuk İnal ve İsmail Budak. Son iki ortak, Coşan ile birlikte başka şirketlerin de ortağı gözüküyor.

Sağlıktan iletişime...
Nureddin Coşan'ın ortak olduğu diğer şirketler ve kuruluş tarihleri şöyle: Zinde Sağlık Hizmetleri (1996), Asfa Eğitim Tesisleri (1987), Ümraniye Sağlık Tesisleri (1994), Vefa Yayıncılık (1986), Seha Neşriyat (1987), Yıldız Danışmanlık (1994), Vera Ticaret (1987), Sim - Ağ Pazarlama (1994), Server İletişim (1998), Necat İnşaat (2000), Ak - Ra Televizyon (1993), Sürur Ticaret (1995).

En zengin Fethullahçılar
Holding sahibi tarikatlar, Nakşibendilerle kısıtlı değil. Gazeteci Hikmet Çiçek'in 1997'de çıkan "İrticaya Karşı Genelkurmay Belgeleri" adlı kitabında tarikat ve cemaatlerin sahip olduğu şirketleri ele almıştı. Kitaba göre, Fethullahçıların 203, Nakşilerin 56, Milli Görüşün 47, Süleymancıların 29, radikal İslamcıların 31, Yeni Nesil grubunun 6, Yeni Asya grubunun 6, Kadirilerin 7 şirketi bulunuyordu. Aradan geçene dört yılda bu rakamlar hızla arttı.

Karases dava arkadaşıydı
DGM iddianamesinde Erbakan'ın, Coşan ve Kaplan'ı Milli Görüş’ü toplamak için Almanya'ya gönderdiği belirtiliyor
ANKARA Milliyet
Süleymaniye Camii’ne gömülme kararnamesi Köşk'ten dönen Coşan'ın, Milli Görüş Davası iddianamesinde, "Karases" Cemalettin Kaplan ile birlikte yer aldığı ortaya çıktı. DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel hazırladığı iddianamede, Necmettin Erbakan'ın 1980 sonrası Avrupa Milli Görüş Teşkilatı'nı toparlamak üzere "Esad Coşan, Yahya Oğuz ve Kaplan'ı Almanya'ya gönderdiğini" yazdı.

28 Şubat darbesi
Yüksel, "Milli Görüş Teşkilatı devletin yapısını dini kurallara göre değiştirme faaliyetleri yürütmüştür. Ancak 28 Şubat’ta MGK’nın aldığı kararlar üzerine suç teşebbüs safhasında kaldı" ifadelerini kullandı.

10 SORU 10 CEVAP
Şeyhler patron müritler tüketici
SEMRA KARDEŞOĞLU
Esad Coşan'ın ölümü gözlerin tarikatlara çevrilmesine neden oldu. 15- 20 yıl öncesine dek, içe dönük bir yaşam süren tarikatçılar, artık dünya nimetlerinden daha fazla faydalanma yolunda. Artık neredeyse hepsi holding sahibi. Araştırmacı yazar Faik Bulut konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
1) Tarikatların maddi değerlere bakışında değişim yaşanıyor mu?
Globalleşen dünyada imanla birlikte para da ön plana çıkıyor. Mali sorunlar inanç meselelerini gölgeliyor.

2) Bu değişim ne zaman başladı?
1960'ların ortalarında. Turgut Özal'ın serbest piyasa ekonomisi döneminde iyice belirginleşti. 28 Şubat öncesine kadar kendi gücünün zirvesine ulaştı.

3) Holdingleşme süreci nasıl gelişti?
Her şey yardım fonları ile başladı. Küçük birikimler orta ölçekli şirketlere ve holdinglere dönüştü.

4) Hangi alanlarda faaliyet gösteriyorlar?
Her sektörde varlar. Çok sayıda okul ve dersanelere sahipler. Ayrıca özel hastaneleri var. Bir de elbette spor; Siirt Jetpa, Kombassan, Ülker Spor, Yozgat YİMPAŞ.

5) Hangi holdingler onların?
Işıkçılar cemaatinin İhlas Holdingi var. Bünyesinde 100 şirket barındırıyor. Fethullahçıların 500 işyerini barındıran İŞHAD'ı var. Nakşilerin 40 şirketlik Server Holding, Kadirilerin Baş Holding, Süleymancıların Aslan Nakliyat'ı var.

6) Basın yayın alanında etkileri var mı?
Tarikatlar gazete, dergi, televizyon ve radyoya sahipler. TGRT, Samanyolu TV Meltem TV, Akra Fm, Moral Fm, Türkiye, Yeni Mesaj, Zaman, İslam, Sızıntı gibi.

7) Holdingleşme bağlamında müritler nereye oturuyor?
Artık mürid garantili tüketici, dergah şeyhi de patron.

8) Holdingleşme ile vakıf sayısı da arttı...
Bugün 3 bin vakıfları var. Vakıflar, kayıt dışı ekonominin en önemli unsurudur.

9) 28 Şubat süreci ekonomik güçlerinde nasıl bir değişime neden oldu?
Yara aldılar. İmaj ve gelir kaybı oldu. Bu nedenle yurdışına açıldılar. Fethullah Gülen ABD'de. Süleymancıların lideri Kemal Kaçar Almanya'da, Esad Coşan Avustralya'da öldü.

10) MÜSİAD ve Anadolu Kaplanları bu gelişmelerin neresinde?
Bunlar değişik tarikatların mensuplarının bulunduğu çatı durumundadır.



GÜNCEL