15.08.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
Aysel Bozan Yılmaz
Nakillerden, 8’inci sınıfı başarıyla tamamlayan, herhangi bir yere yerleşemeyen ya da yerleştiği liseyi değiştirmek isteyen tüm öğrenciler yararlanabiliyor.
Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okullara yerleşen öğrencilerden okul değiştirmek isteyenlerin, yerleştirmeye esas nakil döneminde tekrar yerel yerleştirmeyle öğrenci alan okulları tercih etme zorunluluğu bulunmuyor. Yerleşemeyen öğrencilerin ise Merkezî Sınavla Öğrenci Alan Okul grubundan tercihte bulunabilmesi için yerel yerleştirme tercihi yapması zorunlu.
İlk yerleştirmede tercihine yerleşen öğrencilerin de yerleştirmeye esas nakil tercih dönemlerinde Kayıt Alanından okul tercih etme zorunluluğu bulunmayacak. Ancak, tercihlerine yerleşemeyen öğrenciler, yerel yerleştirmeye esas nakil tercihlerinde ilk tercihini Kayıt Alanından seçmek kaydıyla en fazla 5 okul tercihinde bulunabilecek. Tercih yapan öğrencilerin farklı okul türü tercih etme zorunluluğu yok.
5’er hak tanınıyor
Her nakil döneminde öğrencilerin, Merkezî Sınav Puanı ile öğrenci alan okullar için en fazla 5, yerel yerleştirmeyle alanlar için de en fazla 5 okul tercihi hakkı var. Sınava girmeyen öğrenciler sadece yerel yerleştirmeyle alan okullar için 5 tercih yapabilecek. Nakiller, tercihler doğrultusunda, Merkezi Sınav Puan üstünlüğüne göre yapılacak.
Öğrenciler başvurularını, tercih edilecek okulun boş kontenjanına bakılmaksızın herhangi bir ortaokul veya imam hatip ortaokulu müdürlüğünden yapabilecekler. Tercih işlemi öğrenci ve velisi tarafından https://eokul.meb.gov.tr internet adresinden veya herhangi bir ortaokul/imam hatip ortaokulu müdürlüklerinden yapılabilecek. Yapılan tercihler mutlaka ilgili ortaokul müdürlüklerine onaylatılacak. Bir hatırlatma, tercih listesinden öğrenci velisi, onay işleminden ise okul müdürlüğü ile veli birlikte sorumlu. O nedenle tercihlerin dikkatli yapılması ve okul müdürlüklerine onaylatılması gerekiyor.
Sürprizler olabilir
Üniversiteler için 1 milyon 749 bin aday 144 aday, 150 barajını aşarak, iki yıllık ön lisans programlarını tercih etmek için hak kazanmıştı. 4 yıllık lisans programları için de sözel puan grubunda 912 bin 284 aday; sayısal da 434 bin 358; eşit ağırlıkta 745 bin 485; dil puan grubunda da 66 bin 898 aday 180 barajını aşarak, tercih yapma hakkı elde etmişti. Adaylara, 7-14 Ağustos tarihlerinde, 24 tercih hakkı tanınmıştı.
Tercihler tamamlandı, sonuçlar 31 Ağustos’ta açıklanacak, kayıtlar 3-7 Eylül tarihlerinde yapılacak. Yerleştirme sonuçları https://sonuc.osym.gov.tr adresi üzerinden adaylara duyurulacak. Sonuç belgesi basılmayacak ve adayların adreslerine gönderilmeyecek.
Her yıl üniversite tercih sonuçları heyecanla bekleniyor ancak bu yıl değişen puan sistemi nedeniyle adaylar çok daha heyecanlı. Çünkü yeni puan sistemine göre tercih ettikleri programlara yerleşip yerleşemeyeceklerini bu yıl hiç tahmin edemiyorlar. Geçen yıl, 18 olan puan türü bu yıl Sayısal (SAY), Eşit Ağırlık (EA), Sözel (SÖZ), Dil ve Temel Yeterlilik Testi (TYT) olmak üzere 5’e indi. Örneğin geçen yıl sayısal programlar için MF-1, MF-2, MF-3, MF-4 şeklinde, 4 puan türü vardı, bu yıl hepsi SAY puan türüyle alacak. Geçen yıl örneğin tıp seçecek adaylar MF-3 puan türüyle, mühendislik seçecek olanlar MF-4 ile tercih yapıyordu. Bu yıl hepsi SAY puan türüyle alacak. O nedenle mühendislik tercih edecek adayların başarı sırasının içinde tıp fakültesini tercih edecek adayın olduğu bilinmiyor.
Bu yıl bir testten yarım net çıkaranın bile puanının hesaplanması, başarı sıralarında değişikliklere neden oldu. EA puan türündeki adayların içinde SAY adayları, SÖZ puan türündeki adayların içinde de EA adayları bulunuyor. Bu durum örneğin SAY adaylarının EA adaylarının, EA adaylarının da SÖZ adaylarının önüne geçmesine neden oldu. Tüm bu belirsizlikler, tercihlere göre yerleştirmeleri de belirsiz hale getiriyor. Dolayısıyla, üniversite adayları 31 Ağustos’u adeta iple çekiyor.
Ek yerleştirme şansı
Üniversitelerde merkezi yerleştirmede herhangi bir yere yerleşemeyen adaylar için şans bitmiyor. Üniversite kayıtları tamamlandıktan sonra boş kalan kontenjanlar için ek yerleştirme döneminde, tercih yapıp da yerleşemeyenlere ikinci bir şans tanınacak.
Son yıllarda üniversitelerde 300 bine yakın kontenjan boş kalıyor. Üstelik bu programlar arasında tıp, hukuk gibi gözde bölümler de var. O nedenle bu yıl ille de üniversiteli olmak istiyorum diyen adaylar, ek yerleştirme dönemini yakından takip etmeliler.
Lise ve üniversitelerde tercih ve kayıt maratonu bayram arasından sonra hızla devam edecek.
Boş yok, puan nasıl düşüyor?
Nakil döneminde velilerden, boş kontenjanı olmayan okulların taban puanlarının nasıl düştüğüne dair şikâyetler geliyor. Bir veli, “Örneğin İstanbul (Erkek) Lisesi’nde boş kontenjan yoktu. 30 Temmuz’da 469,4590 olan taban puanı 13 Ağustos’ta 469,3628’e düşmüş” diyor. İstanbul (Erkek) Lisesi’nden bir yetkiliden aldığımız bilgiye göre, bu durum öğrencilerin nakil döneminde okullar arasında geçiş yapmasından kaynaklanıyor. Yetkili, “Bizden bir öğrenci Galatasaray’a geçtiyse, bize nakil döneminde başvuran öğrencilerden biri alınıyor. Bu da taban puanlarda küçük bir değişime neden oluyor. Ancak okullar bu giden gelen öğrenciyi biz göremiyoruz” dedi.
Yerleştirmeye Esas Nakil Kılavuzu’nda Tercih İşlemleri başlığı, “ı” maddesinde, “Yerleştirmeye esas nakil başvuruları, tercih edilecek okulun boş kontenjanına bakılmaksızın herhangi bir ortaokul veya imam hatip ortaokulu müdürlüğüne başvurarak yapılabilecektir.” deniyor. Yani öğrenciler bir okulda boş kontenjanı olmasa bile tercih yapabiliyor.