Uzaydan Dünya’ya çılgın atlayış

Avusturyalı pilot ve paraşütçü Felix Baumgartner (43) geçen hafta yapması beklenen ancak aşırı rüzgâr nedeniyle ertelenen uzaydan yeryüzüne atlayışını dün gerçekleştirdi.

İŞTE O İNANILMAZ ATLAYIŞ

Baumgartner, ABD’nin New Mexico eyaletindeki Roswell uzay üssünden özel bir kapsül ve tulum içinde çıktığı 38 bin 700 metreden Dünya’ya atladı. Tüm dünyanın nefesini tutarak izlediği bu denemede Baumgartner, 52 yıldır kırılamayan en uzun serbest düşüş, en yüksek atlama, balonla en yükseğe çıkma ve en hızlı insan rekorlarını hiçbir hava aracı korunması olmaksızın kırmak için kendini boşluğa bıraktı ve bunlardan üçünü gerçekleştirdi.
Rüzgâr şiddetinin dün saatte 3 kilometreyi aşmayacağı kesinleşince Baumgartner’ı stratosfer katmanına taşıyacak 850 bin metreküplük plastik helyum balonu şişirilmeye başlandı. Balon, 1360 kilogram ağırlığındaki özel kapsülün içindeki Baumgartner’ı TSİ 18.30’da yaklaşık 2 saat 40 dakika süren bir yolculuktan sonra uzaya çıkararak, en yüksek kapasiteli jetlerin bile erişebileceğinden üç kat daha fazla yükseğe ulaştı.

Ses duvarını geçti
40 maddelik kontrol listesini gözden geçiren Baumgartner’ı, Roswell’den izleyen ailesi ve sevgilisi bu anlarda gözyaşlarına hakim olamadı. Kontrollerini, rekorlarını devralmaya hazırlandığı Joe Kittinger’ın talimatlarıyla tamamlayan Baumgartner, TSİ 21.15’te tüpünde kalan 10 dakikalık oksijeniyle kendini boşluğa bıraktı. Bu sırada tüm dünyada ekranları başında atlayışa kilitlenen insanlar nefeslerini tuttu.

10 dakikada indi
Ses hızı duvarını aşarak 1136 kilometre hızla inişe geçen Baumgartner, 4 dakika 19 saniye boyunca serbest uçuş yaptı. Baumgartner, yeryüzüne bin 524 metre kala paraşütünü açarak tam 10 dakikada güvenli bir iniş yaptı. Avusturalyalı paraşütçü böylece en yüksek serbest atlama, en hızlı insan ve balonla en yükseğe çıkan insan rekorlarını ele geçirdi. Baumgartner martta 21 bin, temmuzda ise 29 bin metreden başarıyla atlamıştı. Bu denemesi ekstrem paraşütçülük kariyerinin son atlayışı oldu.

Atlayıştan notlar
* Kapsüle 30 kamera yerleştirildi.
* Sadece internetten 7 milyonun üzerinde kişi rekor denemesini naklen takip etti.
* Baumgartner’ın rekor denemesi tesadüfen, ABD’li test pilotu Chuck Yeager’ın uçakla ses hızını aşan ilk adam olarak 50 yıl önce tarihe geçtiği günün yıldönümüne denk geldi.
* Çılgın paraşütçünün atlayışta giydiği özel tulumunun fiyatı 200 bin dolardı.

Ölümle dalga geçti
Baumgartner, deneme sırasında birçok hayati tehlike atlattı. Serbest atladığı pozisyonunu iyi ayarlamak zorundaydı. Aksi takdirde kendi çevresinde kontrolsüz dönmeye başlayarak şuurunu, gözlerini kaybedebilir; kalp krizi geçirebilir, beynine geri dönüşü olmayan hasarlar alabilirdi. Yine, çok ince bir tabakadan atladığından kanı gerçek anlamda kaynayabilir, bu da organlarının parçalanmasına neden olabilirdi. Zira, Armstrong çizgisi kabul edilen 19 bin metrenin üzerinde insan vücut ısısı olan 37 derece korunma olmadığında kaynamaya başlıyor. Nitekim, Rus Pyotr Dolgov 1962’de, Amerikan Nick Piantanida ise 1966’da benzer bir deneme sırasında kanlarının kaynaması nedeniyle hayatlarını kaybetmişti. Atladığı sırada kapsülün dış yüzeyine hiç değmemesi gerekiyordu. Zira, herhangi bir temas, basınca dayanıklı tulumunu parçalayarak oksijensiz kalmasına neden olabilirdi. Balonu belli bir yükseklikten sonra soğuktan patlayabilir, ani bir rüzgâr tüm dengesini bozabilirdi.

Serbest düşüş rekorunu kıramadı
Baumgartner, daha önce 4 dakika 36 saniye olan en uzun serbest düşüş rekorunu ise kıramadı. En hızlı atlama rekoru 1960 yılında 31 bin metreden saatte 988 kilometre hızla atlayan Joe Kittinger tarafından kırılmıştı.

Görev tamamlandı
Baumgartner’ın resmi twitter sayfasından yolculuğu sırasında sık sık paylaşımlar yapıldı. Bu paylaşımlar sosyal medya sitesinde 50 binin üzerinde “retweet” aldı. Baumgartner’ın sayfasından yapılan “Beni şu anda canlı izliyorsanız retweet edin” ve “İşte bir süreliğine son tweet’im. Kim bilir belki sonsuza kadar son tweet’imdir” paylaşımları büyük heyecan uyandırdı. Atlayış sonrası ise sayfasında “Tarih yazdık” notu düşüldü ve iniş yaptığı New Mexico arazisinden zafer işareti yaptığı ilk fotoğrafı yayınlandı.

Ses hızı bariyeri deniz seviyesinde saatte 1224 kilometre kabul ediliyor. Fakat, 9 bin metreden sonra bu hız saatte 1091 kilometre kabul ediliyor. Baumgartner da 1091 kilometre hızı 9 bin metrenin üzerinde kırdığı için ses hızını aşmış sayılıyor. Nitekim, Baumgartner’ın 1110 kilometreyi aşmasından sonra ekranlara Roswell’deki ekibin zafer sevinci yansıdı.