Uzmanlar: ‘Geçti’ demek yerine depremi anlatın

Büyük depremlerin ardından yaşanılan travmalar yıllar geçtikçe unutulmuyor. Türkiye Psikiyatri Derneği de, Elazığ’daki depremin ardından afet sonrası erken dönemde mağdurların yapabileceklerine yönelik bir rehber hazırladı. Rehberde, deprem bölgesindekilerin kendini aşırı korkmuş, ne yaptığını bilmez halde hissetme, duygularını hissedememe, tepki verememe, bulunduğu ortamı algılayamama gibi hareketler sergileyebileceği ifade edildi.

Bu yakınmalara dikkat

Rehberde, şu yakınmaların olabileceği anlatıldı:
“Aşırı korku, çaresizlik ve dehşete düşme, tepkisizlik, ağlayamama, deprem anlarını tekrar tekrar hatırlama, yaşananlarla ilgili rüyalar görme, olay sanki yeniden oluyormuş gibi hissedebilme, depremin olduğu eve girememe, insanlardan uzaklaşma, uykusuzluk, sinirlilik, aşırı irkilme, çarpıntı nefes almakta zorluk, geleceğinin kalmadığı duygusuna kapılma, yakınlarının ölmesi ile ilgili kendini suçlu hissetme. Depremde bu yakınmaları azalmayan veya yaşamı güçleştiren, baş etmede zorlanma yaşandığı takdirde bireyler, bölgedeki ruh sağlığı uzmanları ya da sağlık merkezlerine başvurmalı.”

Ailelere tavsiyeler

Rehberde, kişinin kendisine yardımcı olmak için, yaşadığı olayı konuşmaktan kaçınmaması, duygularını ve düşüncelerini çevresindekilerle paylaşması ve yaşamın anlamını düşünerek geleceğe yönelik planlar yapmaya çalışması önerildi.

Ailelere de şu tavsiyelerde bulunuldu: “Çocuklarınızı yanınızdan uzaklaştırmayın, beslenme ve barınma gereksinimlerini doğrudan siz karşılayın. Çocuklarınızın size her zamankinden çok ihtiyacı var, onlara sımsıkı sarılın. Yaşlarına uygun yapabilecekleri işler ve sorumluluk vermeyi aklınızda tutun. Deprem sırasında ve sonrasında yaşadıklarını anlatması yönünde ona destek verin, anlatmaya yüreklendirin. Korku, kızgınlık gibi duygularını ifade etmelerine izin verin, anlamalarını önlemeyin, tekrarlayan sorularına yanıt verin.”