Ve Mehmetçik Menbiç’e girdi

Terör örgütü PKK’nın Suriye kolu YPG’nin Menbiç’ten çekilmesinin sağlanması için Türkiye ile ABD arasında varılan mutabakatın askeri ayağıyla ilgili ilk somut adım dün atıldı. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Menbiç kırsalında bayrak gösterirken, Sacur çayı hattında Türk ve ABD askerleri Stuttgart’ta varılan mutabakat çerçevesinde ortak devriye görevi yaptı. Genelkurmay Başkanlığı, “Fırat Kalkanı Harekât alanı ile Münbiç arasında kalan hatta TSK ve ABD Silahlı Kuvvetleri unsurları tarafından 18 Haziran 2018 tarihinden itibaren bağımsız devriye faaliyetlerine başlanmıştır” açıklamasında bulundu.

Askıya alınmıştı

Suriye’nin kuzeyinde Menbiç, Cerablus, El Bab, Azez ve Afrin hattında terör koridoru oluşturmaya yönelik plan, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekatları ile önemli ölçüde engellendi. TSK, Fırat Kalkanı Harekatı sırasında El Bab’ın terör örgütü DAEŞ’ten temizlenmesinin ardından YPG’nin kontrolünde bulunan Menbiç’e yönelmişti. Ancak Menbiç’in Cerablus hattında ABD askeri, El Bab hattında ise Rus ve rejim güçlerinin bulunması nedeniyle Menbiç harekatı askıya alınmıştı. ABD daha önce YPG’nin Menbiç’ten Fırat’ın doğusuna çekileceği sözünü vermişti.

Yoğun diploması

Türkiye; Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekatının başarısından sonra Menbiç ile ilgili olarak da şubat ayından bu yana yoğun bir diplomatik faaliyet yürüttü. Türkiye ile ABD arasında sürdürülen diplomatik temaslara paralel olarak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun, 4 Haziran’da Washington’da yaptıkları görüşmede ortak çalışma grubunun 25 Mayıs’ta Ankara’da oluşturduğu Menbiç sorununun çözümüne yönelik yol haritası onaylandı.

Görüşmede; Menbiç ile ilgili yol haritasında yapılacakların takvimi net bir biçimde belirlendi. Yol haritasında ilk zaman dilimi için yer alan planlamada, 4 Haziran’dan itibaren ilk 10 gün içerisinde YPG’nin Menbiç ve Fırat’ın batısından çekilmesi için Türkiye ve ABD’li yetkililerden teknik ekibin bir ön hazırlık çalışması yapması karara bağlandı.

Stuttgart toplantısı

Terör örgütü PKK’nın Suriye kolu YPG’nin 4 Temmuz’dan itibaren Menbiç ve çevresinden çekilmesi için ön hazırlık niteliğindeki askeri toplantı, 12 ve 13 Haziran günleri Almanya’nın Almanya’nın Stuttgart kentinde bulunan ABD’nin Avrupa Komutanlığı’nın (European Command) karargâhında yapıldı. Askeri konuların ele alındığı çalışma grubunda, Genelkurmay Başkanlığı yetkililerin yanı sıra Dışişleri ve MİT’ten uzmanlar da yer aldı. İki gün süren görüşmenin ardından Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar ile ABD Avrupa Kuvvetleri ve NATO Müttefik Kuvvetler Harekât Komutanı Orgeneral Curtis Scaparrotti telefonla görüştü. Toplantıda, Türkiye ve ABD askeri yetkilerinin üzerinde çalıştığı Menbiç Uygulama Planı konusunda mutabık kalındı. Bu mutabakat çerçevesinde ilk somut askeri adım dün atıldı. Türk zırhlı birlikleri dün Fırat Kalkanı Harekâtı bölgesindeki Cerablus ilçesi ile Menbiç cephe hattını birbirinden ayıran Sacur Çayı’nın civarında devriye görevinde bulundu. Böylece Türk askeri, Menbiç kırsalında bayrak gösterdi.

Pentagon: Ortak devriye faaliyetleri başladı

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Eric Pahon, Suriye’nin Menbiç beldesinde Amerikan ve Türk askerlerinin “koordine halinde, ancak bağımsız şekilde” devriye nöbetlerine başladığını söyledi. Pentagon Sözcüsü Pahon, AA muhabirine yaptığı açıklamada “Türk ve Amerikan birlikleri, Menbiç Yol Haritası ve Menbiç Güvenlik Prensipleri uyarınca, koordineli ancak bağımsız şekilde 18 Haziran’da devriye faaliyetlerine başlamıştır. Her iki ülke de sahadaki duruma göre işbirliğini artırma amacına bağlı olarak ortak devriye faaliyetleri için çalışmalarını sürdürmektedir” ifadelerini kullandı. Menbiç’in istikrarının Suriye’nin doğusunda DAEŞ’e karşı yürütülen operasyonlar açısından önem taşıdığını vurgulayan Pahon, “Ortak devriye faaliyetleri, Menbiç’in uzun vadeli istikrar ve güvenliği ile ABD’nin NATO müttefiki Türkiye’ye olan bağlılığının önemli bir parçasıdır” değerlendirmesini yaptı.

‘Kararlılıkla sürdürülecek’

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, TSK’nın Menbiç’te devriye görevine başlamasına ilişkin Twitter’dan açıklamalarda bulundu. Kalın, “Ülkemizin güvenliği ve Suriye’nin toprak bütünlüğü için bu çalışmalar titizlikle ve kararlılıkla sürdürülecek” değerlendirmesini yaptı.

‘Devriye başlamıştır’

Genelkurmay Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Daha önce mutabık kalınmış Menbiç Yol Haritası ve Güvenlik Prensipleri doğrultusunda, Fırat Kalkanı Harekât alanı ile Menbiç arasında kalan hatta TSK ve ABD Silahlı Kuvvetleri unsurları tarafından 18 Haziran 2018 tarihinden itibaren bağımsız devriye faaliyetlerine başlanmıştır” denildi.

‘Terör örgütü izole ediliyor’

Milliyet yazarı ve güvenlik uzmanı Nihat Ali Özcan, şu değerlendirmede bulundu: “Menbiç, başlangıçta ABD’nin SDG planında yoktu. Ancak PKK, DAEŞ ile mücadelede bunu bir fırsat olarak değerlendirdi. Fırat’ın batısına geçti. Türkiye, bunu başından beri engellemek için ABD’ye karşı ısrarlı tutumunu sürdürdü. ABD’nin önceki Dışişleri Bakanı Rex Tillerson ile görüşmeler yapılmıştı. Pompeo’nun da aynı mutabakata bağlı olduğu anlaşılıyor. Ortak çözüm planına göre, önce dış çemberde güvenliği sağlayarak terör örgütü tıpkı İdbil’te olduğu gibi izole edilecek. Bu sağlandıktan sonra yerleşim yerlerinden PYD unsurlarının çıkması sağlanacak. Dün itibariyle Menbiç’in dış çeperinde bir hareketin başladığı görülüyor. Afrin ile birlikte ele alındığında PKK’nın Fırat’ın batısındaki fiili varlığına son veren bir gelişme olarak değerlendirmek gerekir. Fırat’ın doğusunda da ilginç gelişmelerin ortaya çıktığını görüyoruz.”

‘Sacur ile Menbiç arasındayız’

Terör uzmanı Abdullah Ağar da, şunları söyledi: “Üç temel hassas nokta üzerinde durmak gerekiyor. Birincisi, Türkiye ile ABD arasında Menbiç nedeniyle ciddi bir güven bunalımı oluşmuştu. Bunun giderilmesi için bir fırsat oluşturabilir. İkincisi, Menbiç modeli Fırat’ın doğusuna da uygulanacak bir özellik kazanabilir. Üçüncüsü kirli bir savaşın yaşandığı bir fotoğraf görüyoruz. ABD, SDG’yi terör ögrütü olarak görmüyor. Bu noktada SDG’nin meşru bir güç olarak görülmesi riski var. TSK; bunu mutlaka okuyordur. Türk askerinin Sacur çayını geçtiği anlaşılıyor. Genelkurmay’ın açıklamasını, ‘Sacur ile Menbiç arasındayız’ diye değerlendirmek gerekir.”