Velayet, vesayet ve miras yeniden düzenlendi...

12:05

Velayet, vesayet ve miras konularına ilişkin uygulama esasları, yeni Türk Medeni Kanunu'na göre düzenlendi.
Konuya ilişkin hazırlanan tüzük, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Tüzüğün, ''Velayet'' ve ''Çocuğun ve Mallarının Korunması'' başlıklı bölümlerine göre, ergin olmayan çocuk, anne-babasının velayeti altında bulunacak. Anne-baba evli değilse, çocuğun velayeti anneye ait olacak.
Yasal sebep olmadıkça, velayet anne-babadan alınamayacak.
Türk Medeni Kanunu uyarınca, hakim çocuğun korunması için onun bir aile yanına veya bir kuruma yerleştirilmesine karar verebilecek. Hakim, anne-babanın çocuğun mallarını yönetmekte her ne sebeple olursa olsun yeterince özen göstermemesi halinde önlem alarak, gerekli işlemleri yapacak.
Çocuğun mallarının gelirleri, öncelikle bakımına, yetiştirilmesine ve eğitimine harcanacak.
Hakim kararıyla velayetleri veya malı yönetme hakları sona eren anne-baba, hesap cetveliyle birlikte çocuğun mallarını vasiye veya kayyıma devredecek. Eksiklikler varsa bunlar ayrı ayrı tespit edilecek ve velayet makamı gerek görürse, eksik olan veya zarar verilen mallardan dolayı veli aleyhine dava açılmasını isteyebilecek.

ÖZGÜRLÜĞÜ KISITLANACAK OLANLAR

Tüzüğün ''Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması'' başlıklı bölümünde, ''tehlike oluşturan'' erginlerle ilgili düzenleme yer aldı.
''Akıl hastalığı, akıl zayıflığı, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı, ağır tehlike arz eden bulaşıcı hastalık veya sadece kendi sosyal ve ekonomik durumuyla uyumlu olmayan ya da sağlığını tehlikeye sokan bir yaşantı sürme gibi sebeplerle toplum için tehlike oluşturan, kısıtlı olsun veya olmasın her ergin kişi, bu durumdan kurtarılması ve kişisel korunmasının başka şekilde sağlanamaması halinde; tedavisi, eğitimi veya ıslahı için elverişli bir kuruma yerleştirilebilecek ya da bu kurumlarda alıkonulabilecek.
Hakim, koruma amacıyla özgürlüğün kısıtlanmasına karar verirken, özgürlüğü kısıtlanacak kişiyi de dinleyecek.
Koruma amacıyla özgürlüğün kısıtlanmasında kişinin ailesine, yakınlarına, komşularına ve çevresine getirdiği külfet göz önünde bulundurulacak. Özgürlüğün kısıtlanmasına neden olan sebeplerin kalkması halinde, kısıtlanan kişi durumu uygun hale gelince kurumdan çıkarılacak.

MİRAS

Miras, mirasbırakanın ölümüyle, malvarlığının tümü için mirasbırakanın yerleşim yerinde açılacak.
Mirasbırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın, yerleşim yeri sulh hakimine tesliminden itibaren bir ay içinde açılacak ve ilgililerce okunacak.
Ancak, vasiyetçinin öldüğüne dair kesin delil olmadan vasiyetname verilmişse, bu delilin sağlanmasına kadar vasiyetnamenin açılması ertelenecek.
Vasiyetname resmi şekilde düzenlenmemişse, vasiyetnamenin metnine, imzasına ve tarihine dokunulmadan boş bir yerine vasiyetnamenin okunduğu tarih yazılacak ve ilgililerce imzalanarak mahkeme mührü ile mühürlenecek. Açılan vasiyetname, hakim tarafından saklanacak.
Yasal ve atanmış mirasçılar, mirasbırakanın ölüm tarihinden itibaren 3 ay içinde mirası reddedebilecekler.
Birden çok mirasçı bulunması halinde, mirasın geçmesiyle birlikte paylaşmaya kadar mirasçılar arasında, terekedeki bütün hak ve borçları kapsayan bir ortaklık meydana gelecek.

SÖZLÜ VASİYET

Tüzükte ''sözlü vasiyet'' konusu da düzenlendi. Sözlü vasiyet yoluna başvuran kimse askerlik hizmetinde bulunuyorsa teğmen veya daha yüksek rütbeli bir subay; sağlık kurumlarında tedavi edilmekteyse baştabip, baştabip yoksa yardımcısı, onlar da yoksa nöbetçi tabip, bunlardan hiçbiri yoksa hastane müdürü; kişi ülke sınırları dışında seyreden bir ulaşım aracında bulunuyorsa otobüste kaptan şoför, uçakta pilot, gemide kaptan, trende kondüktör veya şeftren ya da bunların yardımcıları hakim yerine geçecek.

VESAYET

Vasi, vesayetine verilen kişinin bakımı, eğitimi, kişilik hakların korunması ve hukuki işlemler temsili konularında gerekli özeni göstermek ve mal varlığını özenle yönetmekle yükümlü olacak.
Vesayet altındaki kişiye ait paralar, faiz getirmek üzere milli bir bankada bu kişi adına açılan bir hesaba yatırılacak veya Hazine'nin çıkardığı menkul kıymetlere çevrilecek.
Vesayet altındaki kişiye ait malların satışında açık artırma yapılacak. Bu durumdaki kişinin kendisi veya ailesi için özel bir değer taşıyan şeyler zorunlu olmadıkça satılamayacak.

GEÇİCİ HÜKÜMLER

Koruma amacıyla özgürlüğü kısıtlanan ergin kişinin tedavisi, eğitimi veya ıslahı için elverişli bir kuruma yerleştirilmesi veya alıkonulmasına ilişkin esas ve usulleri düzenleyen yönetmelik, Başbakanlığın koordinatörlüğünde Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü'nün bağlı bulunduğu bakanlık ile adalet, içişleri, milli eğitim ve sağlık bakanlıklarınca birlikte hazırlanacak.
Bu tüzüğün yürürlüğe girmesinden önce ölen mirasbırakanlar hakkında, eski tüzüğün mirasla ilgili hükümleri uygulanacak.