Tek başına oynarken bile etkili

Dr. Sarah Gerson ve nörobilim ekibinin Cardiff Üniversitesi İnsani Gelişim Bilimi Merkezi'nde 18 aylık disiplinli bir çalışma ile gerçekleştirdiği araştırmada; oyuncak bebeklerle oynayan ve yaşları 4 ila 8 arasında değişen çocukların beyin aktivitesi izlendi. Söz konusu inceleme, her bir oyun türüne ilişkin beyin aktivitesini ayrı bir şekilde yakalayabilmek için kendi başına oyuncak bebeklerle oynama, başka bir kişiyle (araştırma görevlisi) oyuncak bebeklerle oynama, kendi başına tablette oyun oynama ve başka bir kişiyle (araştırma görevlisi) tablette oyun oynama şeklinde 4 farklı kategoride yapıldı. Araştırmanın sonucunda ise; bebeklerle oynamanın, çocuklarda empati gibi sosyal becerilerin gelişmesine olanak tanıyan beyin bölümlerini harekete geçirdiği kanıtlandı. Üstelik söz konusu bölümlerin, çocuk kendi başına oynarken bile başkalarıyla oynadığı zamanlarla eş düzeyde harekete geçtiği tespit edildi. Bu önemli bulgunun aynı zamanda cinsiyetten bağımsız olarak tüm çocuklarda olduğu gözlemlendi. Bunun yanı sıra; çocuklar, yaratıcı unsur içeren tablet oyunlarını kendi başlarına oynamaya bırakıldıklarında ise beynin ilgili bölümlerinde çok daha az aktive olduğu görüldü.

Oyuncak bebekle oynamak beyni nasıl harekete geçiriyor?

Dr. Sarah Gerson ve ekibinin yürüttüğü nörobilim çalışması sırasında ortaya çıkan bulgular ise şöyle özetleniyor;

Oyuncak bebeklerle oynamak, çocukların sosyal etkileşimleri prova etmelerine yardımcı olur ve gelecekteki başarıları için gerekli olan empati ve sosyal becerileri geliştirmelerine olanak tanır.

Çocuğun oyuncak bebeklerle tek başına ya da arkadaşlarıyla oynarken edindiği beceriler, gelecekteki diğer sosyal etkileşimlerinde kullanacakları becerilerin bir provası gibidir.

Elde edilen bulgular, çocukların kendi başlarına oynadıkları 'sembolik' oyunun sosyal faydaları olduğu fikrini destekleyen beyin düzeyinde kanıtları sağlayan ilk bulgulardır. Söz konusu sosyal faydalar şunları içerir: Bir kişinin neden belirli bir şekilde davrandığını anlayabilmek, ihtiyaçlarını tahmin etmek ve bu bilgileri kendi eylemlerimizi planlamak için kullanmak, daha fazla işbirliği yapmak ve işbirliğine daha yatkın olmak.

Aileler de çocuklarında en çok empati duygusunun gelişmesini istiyor

Araştırmanın çıktılarını daha net ortaya koyabilmek için Barbie, araştırmayla eş zamanlı olarak 22 ülkede 15 bini aşkın ebeveyne sorular yönelterek küresel bir bağımsız anket gerçekleştirdi. Anket sonuçları, ebeveynlerin yüzde 91'inin empatiyi çocuklarının geliştirmesini istedikleri en önemli sosyal beceri olarak değerlendirdiğini, ancak yalnızca yüzde 26'sının oyuncak bebekle oynamanın çocuklarının bu becerileri geliştirmelerine yardımcı olabileceğinin farkında olduğunu gösterdi.

Oyuncaklarla empati gelişimi nasıl sağlanabilir?

Önde gelen empati uzmanı, yazar ve eğitim psikoloğu Dr. Michele Borba’ya göre oyuncak bebek ve diğer oyun araçlarını kullanarak çocuklara empati öğretmenin birçok yolu bulunuyor. Özellikle duyguları açığa çıkarmada bebeklerin önemini vurgulayan Borba; öfke, sevinç, pişmanlık ve mutluluk gibi duyguları çocuğa anlatmak için oyuncak bebeklerden destek alınmasını ve bebeğiyle oynarken çocuğa “bebeğini sence ne mutlu eder?” ya da “bebeğin sence şu an ne hissediyor?” gibi sorular sorulmasını öneriyor. Böylelikle çocukla bebeğin empati kurması sağlanıyor. Dr. Michele Borba, çocuğun ufkunu genişletmek içinse ona farklı cilt renginde ve cinsiyette bebekler verilmesini tavsiye ediyor. Yalnız burada çocuğun farklılıklara değil benzerliklere dikkat etmesini sağlamaya dikkat etmek gerekiyor.