‘Conway Düğümü’ adlı matematik problemi, 1970’te İngiliz matematikçi John Horton Conway tarafından gündeme getirilmişti ve 50 yıldır çözülemiyordu. ‘Conway Düğümü’ problemini 50 yıl sonra ABD’li doktora öğrencisi Lisa Piccirillo boş zamanlarında çalışarak bir haftadan kısa sürede çözdü. ABD’nin Teksas Üniversitesi’nde matematik doktorası yapan Lisa Piccirillo, bölüm profesörü Cameron Gordon ile konuşurken ‘Conway Düğümü’ ile ilgili hesaplamalarından söz etti.
Profesörün çığlığı
BBC’deki habere göre, Cameron Gordon öğrencisinin problemi çözdüğünü anlayınca çığlık atmaya ve “Sen bunun ne kadar ünlü bir problem olduğunu biliyor musun?” diye bağırmaya başladı. Çalışması ‘Annals of Mathematics’ adlı bilim dergisinde yayımlanan Piccirillo, problemi çözmesinin ardından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) öğretim üyeliği görevine getirildi. Piccirillo problemi ilk 2018’de katıldığı bir seminerde duymuştu. Uzmanlar, genç akademisyeni överken “Bugüne kadar birçok matematikçi Conway Düğümü’nü ele almış ama çözememişti” dedi.
Conway korona kurbanı
Düğüm problemini 1970’de gündeme getiren İngiliz matematikçi John Horton Conway, geçtiğimiz nisan ayında 82 yaşındayken Kovid-19’dan öldü. Liverpool doğumlu akademisyen, Cambridge ve Princeton gibi prestijli üniversitelerde çalışmış, üretken, etkili ve karizmatik bir matematikçiydi.
Nasıl çözdü?
Lisa Piccirillo farklı geçişi ve bükümü olan Conway Düğümü problemine, üzerinde çalışması biraz daha az karmaşık olan ve “kardeş düğüm” diye bilinen benzer bir versiyonunu yaparak yaklaştı.
Benzer düğümü üzerinde çalışıp çözdükten sonra bulgularını Conway’in düğümü üzerinde uyguladı.
Piccirillo , “Gündüz üzerinde çalışmadım, çünkü gerçek matematik olarak görmüyordum. Daha çok bir ev ödevim gibi bakıyordum ve ben de eve gidip, ödevimi yaptım” dedi.
Burslu okudu
ABD’nin en kırsal eyaleti Maine’de dünyaya gelen Lisa Piccirillo, Boston College’de matematik eğitimi gördü.
2013’te üniversite öğrencisiyken, Ulusal Bilim Vakfı’ndan daha ileri düzeyde eğitim alabilmek için burs kazandı.
Piccirillo’nun profesörlerinden Elisenda Grigbsy: “Başladığında düğüm teorisinde ve doğrusal cebirin ötesinde bir eğitimi yoktu. Ama çok sayıda doktora öğrencisinin zorlandığı denklemlerde başarılıydı.”
Kadınlara ilham verecek
Lisa Piccirillo’nun ‘Conway Düğümü’nü kısa sürede “çözmesi” cinsiyet eşitsizliğinin bulunduğu matematik alanında daha çok kadının çalışmasına ilham verebilir.
ABD Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göre, ülkede matematik ve bilgisayar alanlarında çalışanların sadece yüzde 26’sı kadın.
