Bilim kurgu geleceği mi öngörüyor yoksa şimdinin hicivi mi?
28.01.2021 - 15:21 | Son Güncellenme:
Bilimsel merakın hayal gücü ve edebiyatla birleşmesiyle ortaya çıkan bilim kurgu türü hakkındaki “Öykü Roman ve Senaryo İçin Bilim Kurgu Tekniği” isimli kitap yayınlandı. Yazar ve editör Alper Çeker’in kaleminden çıkan ve Altıkırkbeş Yayın tarafından okuyucuya sunulan kitapla, ülkemizin genç kalemlerini bilim kurgu yazmaya teşvik etmek amaçlanmış. Kitapta ayrıca bilim kurgunun geleceği öngören bir tür değil aslında çağı eleştiren bir hiciv olduğu konusuna da vurgu yapılmış.
“Öykü Roman ve Senaryo İçin Bilim Kurgu Tekniği” isimli kitap, meraklısına bilim kurgunun geniş evreninde kolayca yolunu bulmayı vaat ediyor. Kitapta bilim kurgunun tarihine, bu tarihi seyirde bilim kurguyu şekillendiren önemli isimlere ve eserlerine, bilim kurgunun temel ilkelerine, türlerine, yazma tekniklerine ve olay örgüsünü geliştiren öğelere örneklerle yer verilmiş.
Kitap, “Bilim Kurgu Nedir?” sorusuna cevap vererek başlıyor. 1920’li yıllarda, “Bilimsel olgularla ve geleceği gören bir bakış açısıyla yoğrulmuş büyüleyici bir romans” olarak açıklanan bilim kurgunun yıllar içinde evrilen tanımının değişimine odaklanılmış.
Bilim Kurgu 1800 Yıl Önce Anadolu’da Doğdu
“Bilim Kurgunun Kısa Tarihi” başlıklı bölümde, türün erken örneğinin 1800 yıl önceye kadar gittiği ve Samsat (Adıyaman) doğumlu Yunan hiciv yazarı Lukianos tarafından kaleme alındığı belirtilmiş. Lukianos “Gerçek Bir Hikâye” adlı eserinde tekneyle aya yapılan yolculuğu konu edinmiş.
Yazar Alper Çeker kitapta, Lukianos’tan sonra uzun bir kopukluk olduğunu belirterek, daha sonra Jonathan Swift’in Gulliver’in Yolculukları ve Voltaire’in Micromégas adlı romanını etkileyecek Cyrano de Bergerac’a (17. yüzyıl) kadar kayda geçmiş başka bir bilim kurgu örneğine rastlanmadığını söylüyor. Aslen bir silahşör olan Bergerac’ın “Aya Yolculuk” isimli eserindeki kahramanı aya gittiğinde açlık, savaş, salgın hastalık vb. kötülükleri bilmeyen ideal bir toplumla karşılaşıyor. Alper Çeker bu noktada “Adı geçen kitapların, aslında yazarın yaşadığı kendi çağını eleştiren hicivler olmasına dikkat çekmek istiyorum” diyerek not düşüyor.
Bilim Kurgu Bir Hiciv Sanatı
Kitabın sonuç bölümünde Alper Çeker ünlü bilim kurgu yazarı Isaac Asimov’un “Bugünün bilim kurgusu yarının gerçekliğidir” cümlesinin tersi bir yargıda bulunmuş. Çeker’e göre, nasıl ki tarihi romanların geçmişle bir ilgisi yoksa bilim kurgunun da gelecekle bir ilgisi yok. Ona göre bilim kurgu bir hiciv edebiyatı. Bu görüşünü şu cümlelerle desteklemiş: “Wells’ten Yevgeni Zamyatin’e kadar birçok yazar bilim kurgu aracılığıyla, örtük bir biçimde içinde bulundukları kendi toplumlarını, medeniyetlerini, devletlerini vb. hicvediyorlar. Yani aya yolculuğu ilk hayal eden Samsatlı Lukianos’un bir hicivci olması, rastlantı değil.”
Kitabın sonunda bilim kurgu yazmak isteyen yeni kalemler için örnek metinlere de yer alıyor. Okuyucu Philip K. Dick, Artur C. Clarke, Willam Gibson, Stanley Kubrik, Akira Kurosava ve George Lucas’ın satırları eşliğinde kendi hikâyesine doğru yolculuğa çıkabiliyor.
Eser Adı: Jules Verne’den P.K. Dick’e Tarkovski’den Kubrick’e Öykü Roman ve Senaryo İçin Bilim Kurgu Tekniği
Yazar Adı: Alper Çeker
Yayınevi: Altıkırkbeş Yayın
Türü: Derleme
Yazarın Diğer Kitapları: Dış Politika Yazıları (Deneme), Rus Modernizmi (Çeviri), Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti -Mustafa Kemal Atatürk (hazırlayan Alper Çeker), Felsefe-i Ferd- Baha Tevfik (hazırlayan Alper Çeker), Komünist Beyannamesi-Doktor Şefik Hüsnü (hazırlayan Alper Çeker)
