Daha özgür bir tiyatro için

Devlet Tiyatrosu sanatçısı Mümtaz Sevinç, daha özgür ortamda çalışabilmek için kendi tiyatrosunu kurdu. Düşün Sahnesi’nin ilk oyunu, Nâzım Hikmet’in kadınlarına yazdığı şiirlerinden derlendi


       Tiyatro biraz da Don Kişot’luk gerektiriyor. Üstelik bu sefer karşınızda bir yel değirmeni değil, sansürler, yasaklar, engeller dikiliyor. Canlı canlı, etli kemikli engeller...
       Mümtaz Sevinç, ‘daha özgür bir ortamda tiyatro yapabilmek’ düşüncesiyle geçen yıl yola çıktı. Şimdi Düşün Sahnesi, hem sahnesi, hem de ilk oyunuyla karşımızda. Mümtaz Sevinç, Banu Daldır’ın Nâzım Hikmet’in hayatına giren üç kadına: Münevver, Piraye ve Vera’ya yazdığı şiirlerinden derlediği “Bir Çift Sözümüz Var Aşka Dair" adlı oyunla izleyiciyi selamlıyor. Tek kişilik oyunu Mahmut Gökgöz yönetiyor. Bakmayın tek kişilik dendiğine aslında beş, belki de daha çok kişilik bir oyun da, sahnede bir tek Mümtaz Sevinç görünüyor.
       Mümtaz Sevinç: “Sahnede tek kişi yok aslında. Nâzım’ın hayatındaki çok önemli üç kadın, hapishane yıllarındaki Kelleci Mehmet, Şeker Ali... Pek çok insan sahneye geliyor. Müzik ve ışık da birer oyuncu olarak beliriyor oyunda."

       Düşgücüne dayalı dekor
       Nâzım’ın 72 şiiri dramatik bir kurguya oturtulmuş ve bir anlamda yaşamını sahneye taşımış. Yönetmen Gökgöz, oyunun Nâzım’ın yalnız kadınlarla olan ilişkisini değil, kişiliğini, duruşunu da yansıttığını belirtiyor:
       “İlişkilerinde med cezirleri yaşarken Nâzım’ı, bu zaman dilimine oturtup oyunu oluşturmaya çalıştık. Nâzım’ın odasını mekân olarak kullandık. Münevver ve Piraye’nin göstergeleri de var sahnede, ama bunu söylemeyelim."
       Sahne üzerinde Sevinç’in en büyük yardımcılarından biri de müzik. Müzikleri Nurettin Özşuca hazırlamış:
       Gökgöz: “Özşuca, Nâzım’la çelloyu eşitleyerek, seyirciye sürekli geçmiş zamanı hatırlatacak, anılarının müziğini oluşturdu. Işıklarımız sinematografik bir yaklaşımla Yüksel Aymaz tarafından hazırlandı."
       Dekor ise ortak bir çalışmanın ürünü. Oyunun dekorunu hazırlarken, izleyiciyi koşullandırmak ve sınırlar içine sokmaktan kaçındıklarını anlatıyor Sevinç:
       “İnsanın düş gücüne dayalı bir dekor anlayışına gittik. Atmosferleri ışıkla oluşturarak seyirciyi o anlara taşımak istedik. Bizim mapushanemiz bavul, sizin mapushaneniz neyse onu görün, demek istedik."

       Bakanlık desteği yok
       Sevinç, Düşün Sahnesi’nin kuruluş aşamasında Kültür Bakanlığı da dahil hiçbir kurumdan destek görmemiş:
       “Salonu yaparken, kurumsal anlamda yardım etmesi gereken yerlerden, yardım alamadık. Örneğin, Kültür Bakanlığı. Bakanlık proje bazında yardım etmese bile salonun yapımına destek vermeliydi. Çünkü salon kalıcı. Seyirciye, tiyatro yapmak isteyenlere ait bu salon. Bir yıl önce yola çıktım ve zaman zaman onaylamadığım dizilerde, hatta reklam filminde oynayarak, seslendirme yaparak bu salonu yaptım. Önümüzdeki günlerde Ankara’ya görüşmeye gideceğim. Daha önce bir karşılık alamadım, ama salon yapımıyla ilgili olarak bir daha şansımı deneyeceğim."

       Tiyatro özgür ortamlarda olur
       Sevinç, Devlet Tiyatroları’ndaki görevini sürdürüyor. DT’de yaşanan sorunlar Sevinç’in girişiminin nedenlerinden biri aslında:
       “Devlet Tiyatroları hükümetle, değişen genel müdürlerle, Bakanların keyfi atamalarıyla, atananların keyfi uygulamalarıyla -yalnız şu andaki yönetimi söylemiyorum, uzun zamandır bunları yaşıyoruz yönetilemez.
       DT yasasında genel müdüre sınırsız yetkiler verilmiştir. Kişi ne kadar iyi olursa olsun, kişiye bağlı bir yönetim her zaman hataları da beraberinde getirecektir. Benim de DT yönetimi ile sorunlarım olmuştur. Bir özel tiyatroda DT’deki görevlerimi aksatmamak üzere çalışmak için izin istedim. Henüz elime bir izin ulaşmış değil. Tiyatro özgür ortamlarda yapılır. Sanat, sözünü söyleyemiyorsa sanat değildir. 657’ye tabi olduğumuz için soruşturmalarla, dayatmalarla karşılaşıyoruz. Belki bugün gördüğünüz bu tiyatronun oluşumunda en önemli etkenlerden biri bu olumsuzluklardır."
       Düşün Sahnesi Kültür ve Sanat Evi : İstiklal Caddesi İmam Adnan Sokak No: 10 Kat:3 Beyoğlu - Tel: 0212 293 68 00