Freud’un evi İstanbul’a taşındı

Aslı Onat

Geçen yıl doğumunun 150. yılı kutlanan Sigmund Freud’un kurucusu olduğu psikanaliz biliminin çağdaş sanata etkilerini gösteren çalışmalardan oluşan “Freud ve Çağdaş Sanat” adlı sergi, Yapı Kredi Kültür Sanat Merkezi Sermet Çifter Salonu’nda açıldı.
Sergide Viyana Sigmund Freud Müzesi’nin çağdaş sanat koleksiyonunda bulunan 13 yapıt yer alıyor. Freud’un Viyana, Berggasse No.19’daki evi, 1971’den bu yana Viyana Sigmund Freud Müzesi olarak hizmet veriyor. Müze, 1989’da Avusturyalı sanatçı Joseph Kosuth’un “Zero & Not” (Sıfır & Değil) adlı yerleştirmesini sergileyerek çağdaş sanata da ev sahipliği yapmaya başladı.

Ziyaretçi akınına uğradı
Küratörlüğünü Peter Pakesch ve Inge Scholz-Strasser’in yaptığı sergide John Baldessari, Pier Paolo Calzolari, Clegg ve Guttmann, Jessica Diamond, Marc Goethals, Georg Herold, Jenny Holzer, Sherrie Levine, Ilya Kabakov, Haim Steinbach, Franz West, Heimo Zobernig ve Josef Kosuth’un kavramsal eserleri görülebiliyor. Sergi üzerine konuştuğumuz Scholz-Strasser, Kosuth’un meslektaşlarına eserlerini Freud Müzesi’ne bağışlamaları çağrısında bulunmasıyla ilk müze koleksiyonunun oluştuğunu belirtiyor.
2006’da 80 bin kişinin ziyaret ettiği müzenin, yoğun talebi karşılayabilmesi için genişletilmesi düşünülüyor. Scholz - Strasser, sergi mekânında John Baldesarri imzalı esere dikkat çekiyor:
“Bu iş iki film karesinden oluşuyor. Adı 'Kırmızı Davetsiz Misafir (Mavi) Üzerine İnceleme’. Alttaki karede bir köpekbalığı ile dalgıç var. Burada 'Köpekbalığı yaşam alanını mı savunuyor yoksa dalgıç kendisini mi?’ sorusu çıkıyor karşınıza. Bu kare, Freud’un 'Okyanus Duygusu’ başlıklı makalesine gönderme yapıyor. Üstteki kare ise polisiye bir filmden alınmış gibi. Bütün olarak baktığınızda tek çerçeve içinde birbirleriyle bağlantılı iki hareket söz konusu.”

'Ayakkabılar’a dikkat
Sergi mekânındaki büyük ebatlı işlerden biri olan, Clegg ve Guttmann imzalı kütüphane fotoğrafı da ilgi çekici. Scholz - Strasser, “Kütüphaneleri bir çerçeve içinde görmeye alışmışızdır. Bu fotoğrafta New York’taki New School of Social Research’ün kütüphanesinden bir ayrıntı görülüyor.
Almanya’dan gelen Yahudi entelektüeller bu okulda ders vermişti. Onların ve Freud’un eserlerini içeren bu kütüphane, çerçevesizliğiyle göçmenliğe ve bilgiyi dünyaya yaymaya gönderme yapıyor” diyor.
Küratör, sergiyi gezenlerin Georg Herold’un cinselliği konu alan işiyle, Sherrie Levine’in küçük, siyah ayakkabılarına da dikkat etmesini öneriyor. Levine oldukça rahatsız ama büyülü gibi görünen bu ayakkabılarla Freud’ün çocuk psikanalisti olan küçük kızı Anna Freud’a selam yolluyor.
Sergi 31 Ocak’a kadar görülebilir.  (0212) 252 47 00