Philip K. Dick ve küçük tuhaflıklar

"TRUMAN SHOW"A ESİN VERMİŞ, GERÇEKLİK VE GERÇEKDIŞILIĞIN ROMANI... Altıkırkbeş Yayınları Philip K. Dick'in külliyatını tamamlamaya ant içmişe benziyor. "Android'ler Elektrikli Koyun Düşler mi?" (ya da daha çok bilinen adıyla "Bıçak Sırtı") "Simularka", "Albemuth Özgür Radyosu", "Mars'ta Zaman Kayması", "Karanlığı Taramak", "Ubik" derken şimdi de "Time Out of Joint"i, "Çığrından Çıkmış Zaman" adıyla Türkçeleştirdiler. Bütün bunların akabinde gönül bunu istiyor işte. Hem romanların çevirisinin devamını hem de hikayelere bir el atılmasını. Tabii, şu da var: Philip K. Dick külliyatının tamamlaması hiç de kolay değil. Çünkü toplamda 44 roman, 121 hikaye söz konusu. "Çığrından Çıkmış Zaman"a gelince; tek kelimeyle, gerçeklik ve gerçekdışılığın romanı. Berkeley'e (Borges'in taptığı, Nâzım Hikmet'in ise, "Behey Berkley, behey! On sekizinci asrın filozof peskoposu, felsefenden tüten günlük kokusu başımızı döndürmek içindir. Hayat kavgasında bizi dizüstü süründürmek içindir" diye yerden yere vurduğu Berkeley'e) selam gönderen "Çığrından Çıkmış Zaman"da olaylar, 1959 Amerikası'nda başlıyor. Ragle Gumm, Gazette adlı gazetenin "Küçük Yeşil Adam Bundan Bir Sonraki Adımda Nerede Olacak?" yarışmasının yenilmez yarışmacısı, ahbaplarının deyişle, 'uzatılmış çocuklukta sürüklenen 46 yaşında bir Amerikalı'dır. 2. Dünya Savaşı gazilerinden olan Gumm, savaş sonrasında, postu kızkardeşi Margo ve eniştesi Victor Nielson'ların evine sermiştir. Yarışmaya her gün katılır ve her gün de gazetelerde fotoğrafları yayımlanır. Küçük çapta bir şöhrettir yani. Bütün bunlara karşın Gumm pek mutlu değildir. Dahası huzursuzdur da. Etrafta tuhaf şeyler olmaktadır çünkü. Sadece kendisi değil eniştesi de hatta kur yaptığı Bill Black'ın güzel, çıtı pıtı karısı Junie de tuhaflıkları hissetmektedir. 1959 Amerikası Küçük tuhaflıklardır bunlar. Küçük, sıradan ama rahatsız edici, hemen hepimizin başına gelebilecek tuhaflıklar. Şöyle ki, bir gece, enişte Vic, banyoda, ışığın kablosunu bulmak üzere elini kaldırır. İki eliyle büyük daireler çizerek kabloyu arar ama bulamaz. Bulamaz çünkü evlerinde kablo yoktur. Düğme vardır. Duvarda kapının hemen yanında bir elektrik düğmesi. Kablo olmadığı halde neden aramıştır? Bunu bir türlü çözemez. Ya da, bir gün kalabalık bir otobüste giderken otobüste, şoförle yalnız olduklarını görür. Yeğeni Sammy'nin harabelerden bulup getirdiği dergi kalıntıları ve telefon defterleri de başka ucubeliklerdir. En ürkütücü tuhaflığı, Ragle Gumm yaşar. Junie'yle plajdadır, bira almak için büfeye yollanır ve büfe gözünün önünde moleküllerine ayrılır, sonra birleşir. Durumdan iyice pirelenen Gumm, bir gün taksiye atlar, şehir dışına çıkmak için otobüs terminaline gider, orada iki askerle tanışıp onların kamyonetiyle ana yola çıkar. Burada anlatmayı kesip, henüz bu romanı okumamış Philip K. Dick'severlerin tadını kaçırmayalım. Ve son bir not: 1928-1982 yılları arasında yaşamış olan Philip K. Dick aynı zamanda Hollywood'un en sevdiği bilimkurguculardan. "Bıçak Sırtı", "Gerçeğe Çağrı", "Azınlık Raporu", "Paycheck", "A Scanner Darkly" desek kafi herhalde. 1959 tarihli "Çığrından Çıkmış Zaman"ın Truman Show'a esin kaynağı olduğunu söylemek de abartılı olmaz bu arada. Dick ve Hollywood