Olağandışı gelişmeler ve güvenli yatırım

ZEYNEP AKTAŞ/ Milliyet Gazetesi Yazarı/ zeynep.aktas@gmail.com -Deprem gibi felaketler can kaybı kadar mal kaybının da acı yüzünü gösteriyor. Afette yastık altı birikimler, yıkıntıların altında kalırken paranın sistem içerisinde tutulmasının önemini gösteriyor. Sert fiyat dalgalanmalarıysa güvenli limanların önemini artırıyor. Şubat ayının ilk haftasında yaşadığımız büyük deprem felaketi paranın güvenli adreslerini de sorgulatıyor. Birikimlerini evlerinde tutanlar açısından risk daha fazla. Çeşitli kaygılarından ötürü altın, döviz bazlı enstrümanları alıp evlerinde tutmak isteyenler için hem yıkımın getirdiği büyük acı hem de maddi kayıplar beraberinde gelebilmekte. Deprem gibi doğal afetlerde, evlerdeki yapısal hasar nedeniyle para veya diğer değerli eşyalar kaybolabiliyor veya zarar görebiliyor. Ayrıca, evde bulunan nakit ya da kıymetli ziynetler hırsızlık gibi risklere karşı da açık olabilmekte. Öte yandan evde bulunan nakdin enflasyonun aşındırma gücüne karşı savunmasız olduğunu da not etmek gerekiyor. Bu açıdan birikimlerin yastık altında tutulması yerine, riski düşük yatırım araçlarına yönlendirilmesi her halükârda daha güvenli bir bakış açısı. Böylece birikimlerin korumasına ve büyümesine olanak sağlanmış olur.

Mevduat seçenek oluyor

Ülkemizde faiz oranları düşük seyrini koruyor. Politika faizi yüzde 8.5 seviyesinde. Bununla birlikte mevduat faizleri yüzde 30’lara kadar yükseldi. Yüzde 30’luk mevduat faizi, yüzde 57.68’lik enflasyona kıyasla oldukça düşük kaldığı düşünülebilir. Ancak, diğer yatırım araçlarına göre daha güvenli olduğu düşünüldüğünde birikim sahiplerinin mevduat faizlerine yönelmeye başladığı da gözlenen bir durum. Diğer taraftan kurumsal yatırımcıların ilgi alanına giren mevduat faizinin liralaşma yönünde gelişim oluşturabileceği de göz ardı etmemeli.

Eurobond’lara ilgi...

Paranın alternatif yatırım enstrümanlarına yönelmesi noktasında eurobond’lar portföylerde yüzde 20 gibi oranlarda yer bulabiliyor. Faize dayalı enstrüman seçenekleri ise tercih edilmekle birlikte yatırımcılar alternatif arayışlarını da sürdürüyor. Mevduat faizlerinin yükselmesine rağmen fon yöneticilerinin ağırlıklı olarak global tematik fonlara yöneldikleri, bunun yanı sıra altın pozisyonu aldıkları da gözlenen bir diğer husus.

Altında Fed etkisi nasıl?

Altın ve altın fonları hem ons altının hem de dolar kurunun hareketinden doğrudan etkileniyor. Bu nedenle her iki enstrümanın da seyri izlenmekte. Fed’in ‘şahin’ adımları önümüzdeki üç yıl boyunca dolar kurunda güçlü seyre işaret ediyor. Bu nedenle gram altın da güçlü bir seyir izleyebilir. Bu açıdan altın ya da altın fonları da portföylerde kısmi de olsa yer bulmasında yarar var.

Döviz yatırımı ve döviz bazlı fonlar...

Parasını dövizde değerlendirenler için Kur Korumalı Mevduat (KKM) hâlâ önemli bir seçenek. Özellikle belli meblağların üzerindeki paralar için bankaların KKM + Faiz önermesi dövizdeki durgun hareket seçeneklerinde de bu enstrümanın öne çıkmasını sağlıyor. Seçim sürecinde yatırımcılar güvenli limanlarda kalmayı tercih edecektir.

Değişken fonlar...

Farklı varlık sınıflarına yatırım yapan fonlar da yatırımcılar için bir seçenek oluşturuyor. Bu noktada değişken fonlar da tercih nedeni olabilmekte.

Hisse senetleri nasıl seyrediyor?

Borsa, yatırımcılar açısından bir seçenek oluşturmayı sürdürüyor. Ancak borsada herhangi bir hisse senedini almanın tek başına kazanç için yeterli olmadığını bilmekte yarar var. Hisse seçimi yaparken temettü ödeyen, kârlılık ve satışlarını artıran, özvarlık büyümesi gerçekleştiren şirketleri başta tutmak önemli. Şimdilerde yıllık bilançoların açıklanması ile birlikte bir kez daha firmaların mali performansları değerlendiriliyor. Finansal bir gözden geçirme süreci yaşanırken aşırı değerli ve ucuz kalan hisselerin de tespit edildiği bir süreç yaşanıyor. Seçimlerin mayıs ayında yapılacak olması para piyasaları açısından bir dalgalanmaya işaret etse de uzun vadeli hareket eden yatırımcılar açısından piyasaların genel riskinin dışında şirketlerle ilgili gelişmeler daha fazla ön plana çıkmakta.

Güvenli yatırım için 5 önemli başlık var

Güvenli yatırım yapmak, bireylerin finansal geleceği için oldukça önemli. Ancak doğru yatırım yapmak için bilinçli bir araştırma yapmak şart. Hangi yatırım aracına yatırım yapılacağına karar vermeden önce, piyasanın durumunu, faiz oranlarını ve diğer ekonomik göstergeleri analiz etmekte yarar var. İyi bir araştırma sonucunda, hisse senedi, tahvil, emlak, altın veya döviz gibi birçok yatırım aracından hangisine yatırım yapılacağına karar verilmesi mümkün olduğu gibi bunlar arasında dengeli bir portföy oluşturmak da alternatifler arasında değerlendirilmeli. İşte, güvenli yatırım yapmak için beş önemli başlık:

 1 -Yatırım amaçlarınızı ve hedeflerinizi belirleyin ve buna uygun yatırım stratejileri geliştirin.

2-Riskleri minimize etmek için düşük riskli yatırım araçlarına yönelin. Böylece sermaye kaybı riskini minimum düzeyde tutarsınız. Ancak yatırım vadelerinizi göz önünde bulundurarak alternatiflerinizi gözden geçirin.

 3 -Portföyünüzü çeşitlendirerek riskleri dağıtın. Farklı sektörlere ve varlık sınıflarına yatırım yaparak, riski azaltabilirsiniz.

4- Uzun vadeli yatırımlara odaklanın. Kısa vadeli dalgalanmaların etkisinden kurtulmak için yatırımınızı uzun vadede planlayın.

 5 -Yatırım yapmadan önce araştırma yapın. Şirketlerin mali durumunu, sektör trendlerini ve yatırım araçlarının geçmiş performansını araştırarak, doğru kararlar verebilirsiniz.

Enflasyon ve küresel para politikaları...

Para, icadından itibaren hem bir tür değer birimi, hem de değişim aracı olarak kullanıldı. İlk olarak takas yoluyla gerçekleşen ticaret, zamanla para kullanımına dönüştü. Ancak para, doğru kullanılmadığında büyük sorunlar yaratabiliyor. Bu sorunların en önemlisi de enflasyon. Enflasyonu kısaca fiyatların sürekli artması olarak tanımlayabiliriz. Para politikaları, bu tür sorunları çözmek için geliştirilmekte. Bu noktada yetkili kurum da merkez bankaları olmakta. Para politikaları, merkez bankalarının fiyat istikrarını sağlamak, ekonomik büyümeyi teşvik etmek ve işsizliği azaltmak için kullanılan önemli bir araç olarak öne çıkmakta. Ülkelerin izledikleri para politikaları para birimlerinin de seyrini belirliyor. Bir ülkenin para politikalarındaki değişiklikler, diğer ülkelerin para politikalarına da yansıyabilmekte. Bu durum, uluslararası ticareti ve ekonomik ilişkileri ister istemez etkilemekte.

Dünyada neler oluyor?

ABD’de Amerikan Merkez Bankası’nın (Fed) uyguladığı sıkı para politikası doların tüm para birimleri karşısında değerlenmesine ve dolar endeksi DXY’nin 104 seviyesine tırmanmasına neden olurken Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) yüzde 4 faize işaret etmesi euro’da 20’li seviyelerin test edilmesine neden oldu... Enflasyon Fransa’da şubatta yüzde 7.2 ile rekor yükseliş kaydederken İspanya’da da yüzde 5.9’dan 6.1’e yükseldi. Beklenti, enflasyonun Fransa’da yüzde 7 olması, İspanya’da da yavaşlaması yönündeydi. Euro Bölgesi’nin en büyük ikinci ve dördüncü ekonomilerindeki bu güçlü veriler, ECB’nin enflasyonu dizginlemek için martta 50 baz puan artışla yola devam edeceği beklentilerini güçlendirdi. ECB şu an yüzde 2.5 seviyesinde bulunan mevduat faizini daha önce hiç yüzde 4 seviyesine yükseltmedi. Öte yandan TL faizlerinin düşük seyri ve enflasyonla mücadele noktasında bir para politikasının aktif olmaması alternatif yatırım enstrümanlarına kaymanın yaşanmasına neden olmaya devam ediyor.