BMW’yi uçuran adam

Hakan ÇELİK

(2004)
BMW Grubu’nun Tasarım Direktörü Chris Bangle, kimilerine göre geleceğin otomobillerini çizen bir deha... Kimilerine göreyse BMW’nin kemikleşmiş müşteri kitlesini kaçıran bir çılgın! Hatta İngiliz basınına göre rakip firma Mercedes tarafından BMW’yi yok etmek üzere tutulmuş bir robot! Daha da ileri gidip BMW’nin resmi internet sitesine Bangle’ı öldürmek istediklerini ifade eden elektronik postalar atan BMW hastaları bile var! Ancak eleştirilere rağmen, BMW hisselerinin büyük bölümünü ellerinde bulunduran Quandt Ailesi, hala Bangle’ı destekliyor.
Oldukça karizmatik bir insan olan Bangle, Amerika Wisconsin doğumlu. 47 yaşındaki tasarımcı, hijyene inanılmaz derecede önem gösteriyor... Anlatıldığına göre çok az insanla el sıkışırmış! 250 kadar uzmanla çalışıyor. Ekibinde renk ve ergonomi uzmanlarının yanında, psikologlar, sosyologlar, mühendisler ve tasarımcılar var. 1992’den bu yana BMW bünyesinde çalışıyor. Firmada Bangle’ın felsefesine bağlı 6 ayrı ekip tasarım çalışması yapıyor. Marka imajına en uygun olanını Bangle seçiyor, gerekirse üzerinde oynuyor, geliştiriyor... Daha önce İtalya’da Fiat Tasarım Merkezi’nde görev yaptı. Fiat Coupe ve Alfa Romeo 145, Bangle imzasını taşıyor.
En çok konuşulan tasarımcı
Tasarımları hakkında ne kadar çok tartışma yapılırsa yapılsın Bangle, dünyada üzerinde en çok konuşulan, peşinde en çok koşulan tasarım direktörü. Bangle imzalı modeller sayesinde, BMW’nin geçen yıl tüm dünya satışları yüzde 12 dolayında arttı. Üstelik kimi çevrelerden eleştiri alan yeni 7 Serisi, eskisine oranla yüzde 17 daha fazla satmış. Yeni 5 Serisi’nin satışları da hiç fena gitmiyor.
Bangle BMW’ye 7 Serisi, ardından 5 ve 6, son olarak da 1 Serisi’yle ağırlığını koydu. Ayrıca arazi araçları X5 ve X3’le, Z4’ün de yaratıcısı. 2005’te satışa sunulacak yeni 3 Serisi de Bangle’a emanet. Bugüne dek çok az basın kuruluşuna röportaj veren, Türk basınına ise hiç konuşmayan BMW Tasarım Direktörü Chris Bangle ile Almanya’da biraraya geldik.

Türkiye’yi nasıl tanıyorsunuz?
Dünyanın en güzel ülkelerinden olduğunu biliyorum. İnsanların araçlarına tutkuyla bağlı olduğunu duyuyorum. Türkiye’de BMW’ye gösterilen yüksek ilgi, bizi memnun ediyor. Türkiye’de de diğer Akdeniz ülkelerinde olduğu gibi klasik sedan araçlar beğeniliyor. Ülkeniz Güney Avrupa’da önemli bir üretim merkezi olma yolunda. Otomobil kültürünün gelişmesi için bu trendin sürmesi gerekir. Ancak gelecekte otomobil üretimi belli ülkelerde toplanacak gibi görünüyor. Araştırma - geliştirme maliyetlerinin yüksekliği yüzünden gelişmekte olan pazarlarda dünya çapında ses getirecek otomobil üretmek zorlaşıyor.

'Otomobiller takım çalışması ürünü...’

Otomobillerinizde alışılmışın dışında çizgiler kullanarak insanların algılarını ve zevklerini çok zorlamıyor musunuz?
Yolda görünen diğer otomobillere benzeyen araçlar çizsem, insanlar daha mı mutlu olacak? Bildiğiniz gibi Mini ve Rolls Royce’un ortak tasarım dilinden de sorumluyum. Ayrıca unutmayın ki, bu otomobilleri, bir gece eve gidip 'Şöyle bir otomobil çizeyim!’ diyerek yaratmıyorum! Otomobiller, bir takım çalışması sonunda ortaya çıkıyor. Artık otomobil tasarlamak, herhangi bir endüstriyel ürünü ortaya çıkarmaktan daha farklı bir iş haline geldi. Geride bıraktığımız 100 yılda, otomobil endüstrisi farklı aşamalardan geçti. Dolayısıyla araçların görünüşleri gibi verdikleri hisler de değişmeli. Bu nedenle ürettiğimiz otomobiller öncekilerden farklı olmalı. Bunu tasarımcının kendisini tatmin ettiği bir oyun değil, pazarın ve müşterilerin bir talebi olarak görüyorum.
Çizdiğiniz modellerin arka bölümleri sıradışı... Özellikle 7 Serisi’nde çok eleştiri aldınız...
Büyük ve güçlü görünümlü bagajları seviyorum. Otomobilin tasarım dilinde arka bölümün önemli yeri vardır. 2000 yılını hatırlayın. Dünyada herkes, bilgisayarların çökeceği ve dünyanın teknolojik bir kaosa sürükleneceğinden endişe ediyordu. Biz teknoloji dolu 7 Serisi’ni bu tür korkuların zirveye çıktığı dönemde yarattık. 2001’de de piyasaya sürdük. Sonra 7 Serisi hafif bir değişiklik geçirdi. Aracı, eleştiriler yüzünden makyajladığımız doğru değil!

Eleştiriler yüzünden hiç ayrılmayı düşündüğünüz oldu mu?
Gördüğünüz gibi görevimin başındayım ve arkadaşlarımla birlikte güzel projelere imza atıyoruz!
BMW neden 1 Serisi gibi küçük bir otomobil üretme ihtiyacı duydu?
Biz kompakt sınıfta da, en üst kalitede bir otomobil üretilmesi gerektiğini düşünüyorduk. 1 Serisi, sürüşünden, içinde kullanılan malzemenin kalitesine kadar klasik BMW tadında olacak. Arkadan itişiyle, teknolojisiyle fark yaratacak. Sadece hatchback’de değil, stationwagon karoser seçeneğinde bile çok akıcı ve keyifli bir otomobil çıktı ortaya.
Gelecekte otomobil dünyasında hangi faktörler belirleyici olacak?
Daha sofistike ve zor beğenen müşteriler, ileri teknoloji ve acımasız rekabet koşulları...