26.07.2010 - 00:16 | Son Güncellenme:
Levent Köprülü
Fiat’ın ilk elektrikli ticarisi olan Doblo EV’yi kendi mühendisleriyle geliştiren Tofaş, aracın 2011 yılı ortalarında seri üretime hazır hale gelebileceğini bildirirken, elektrik motoru konusunda Arçelik’le ortak çalışma da başlatacak.
Ar-Ge bölümünde Türk mühendislerce geliştirilen ve iki prototipi üretilen Doblo EV’nin, Fiat’ın hafif ticari araçtaki ilk projesi olduğunun altını çizen Tofaş CEO’su Ali Pandır, “Tofaş, özellikle hafif ticari araçta Fiat’ın Ar-Ge ve üretim üssü durumunda. Biz biraz da aktif davrandık ve Fiat, elektrikli Doblo’ya ilişkin geliştirme görevini bize verdi” dedi. 1.5 yıl önce Fiat’la Doblo ve Fiorino’nun elektrikli versiyonlarının geliştirilmesi konusunda bir anlaşma yaptıklarını söyleyen Pandır, TÜBİTAK’a başvurarak teşvik de aldıklarını kaydetti. Elektrikli Fiorino üzerinde de çalıştıklarını belirten Pandır, “İki tane elektrikli Doblo prototipi geliştirdik. Araçlardan biri şu an İtalya’da. Her bir aracın maliyeti 20 milyon euro’yu buldu” diye konuştu.
Seri üretimde ucuzlayacak
Aracın yerlileştirilmesi konusunda da çalışmalar başlatacaklarını söyleyen Pandır, bu çerçevede elektrik motoru konusunda Arçelik’le işbirliğine gideceklerini kaydetti.
Arçelik’in elektrik motorları konusunda yıllardan beri süregelen tecrübesi ve bilgi birikimi bulunduğunun altını çizen Pandır, elektronik kontrol ünitesinin yanı sıra pil konusunda da bir proje başlatmak istediklerini, pek çok firmayla görüşme halinde olduklarını bildirdi. Tofaş CEO’su Pandır, pil konusunun zor bir konu olduğunun da altını çizerken, “Akü konusunda bir ortak bulup teknolojik akü geliştirilmesinin Türkiye’ye gelmesi lazım. Belki bunu rekabet öncesi işbirliği olarak tüm üreticilerin birleşip yapması lazım” diye konuştu.
Akü veya motor geliştirilmemesi halinde Türkiye’nin şu anda eriştiği yüzde 70’ler civarındaki katma değerin yüzde 15’lere ineceğinin altını çizen Pandır, büyük katma değer kaybı olabileceğine dikkati çekerken, yerlileştirmeyle araç maliyetlerinin daha da ucuzlayabileceğini ifade etti.
TOFAŞ Ar-Ge Direktörü Kemal Yazıcı ise, teknolojinin sürekli değişmesiyle maliyetlerin de farklılaştığına dikkat çekti. Yazıcı, Doblo EV’nin 1000’li adetlerde üretimi için 5-10 milyon euro’dan bahsedilebileceğini söyledi.
2011’de hazır olur
Talep olması halinde 2011 yılının ortalarında aracın seri üretime alınabilecek duruma geleceği belirtilirken, öncelikli pazarın Avrupa ülkeleri olacağı kaydediliyor.
Avrupa’da özellikle posta idarelerinin ve tarihi şehirlerin yılda 500 adetlik çevreci hafif ticari araç talebi bulunduğunu söyleyen Tofaş CEO’su Ali Pandır, bugün diğer otomotiv firmalarının iddia ettikleri gibi elektrikli araçların çok hızlı gelişeceğine inanmadıklarının altını çizdi. Pandır, şöyle devam etti:
“Avrupa’daki yıllık 500 adetlik talep 1000-1500’lere çıkarsa, bu sayede biz de Doblo EV’yi küçük miktarlarda fabrikada üretebiliriz. Bunu dönüşüm yoluyla değil de seri olarak fabrikada ürettiğimizden maliyet de ortadan kalkacak ve biraz daha ucuzlayacak. Önümüzdeki 1-2 yıl içinde talebin 1500-2000’lere çıkabileceğini ancak 10 bin 20 binlik talebin hala gelemeyeceğini düşünüyoruz.”
Elektrikli araçların temel sorunlarının sorununun fiyat ve menzil olduğunu, bunlar aşılmadıkça bu tip araçlara talebin artmasını beklemediklerini bildiren Pandır, “Türkiye’de kamu alımlarıyla destek olunması gerekiyor. Ayrıca Türkiye gibi büyük coğrafyalarda en az bin tane istasyona ihtiyaç var. Böyle bir yatırımın finansmanını sağlamak da kolay değil” dedi. Pandır, aracın menzilinin 150 kilometreden 300-400 kilometre civarına çıkması için en az 5 yıllık geliştirme zamanına ihtiyaç olduğunun tahmin edildiğini anlattı.
Tek şarjla 150 km gidiyor
Türkiye’de geliştirilen ilk elektrikli hafif ticari araç olan Doblo EV, 140 HP’ye eşit maksimum güç üretebiliyor. Tam şarjla 150 km gidebilen Doblo EV, 0-100 km/s hızlanmasını 9.6 sn’de gerçekleştiriyor. Hızı 110 km/s’de sınırlandırılan araç, sürücü dahil 750 kg yük taşıyabiliyor. Frenleme anında enerji geri kazanımına olanak veren sistemine de sahip Doblo EV, 7 saatte akülerini tam doldurabiliyor. Hızlı şarjla bu süre 45 dakika.
‘ABD pazarı için jokerimiz olacak’
Elektrikli Doblo’nun, şu an için dondurulan Amerika’ya ihracat projesi için ileriye dönük bir hazırlık niteliği taşıdığını da söyleyen Tofaş CEO’su Ali Pandır, “Şayet bu proje yeniden canlanırsa, elektrikli Doblo ile elimizi güçlü tutmak istiyoruz” diye konuştu.
Bu tip hafif ticari araçların ABD’deki pazar gelişiminin yeterli olmaması nedeniyle Doblo ihracatı planını durdurduklarını hatırlatan Pandır, “ABD’deki pazar tekrar uygun hale gelirse, oradaki gereksinimler mutlaka belli oranda aracın elektrikli olmasını gerektiriyor. Dolayısıyla elektrikli Fiat Doblo ileriye dönük bizim elimizde joker duruyor” ifadesini kullandı.