Adana yine sallandı

       ÖNCEKİ cumartesi akşama doğru 6.3 şiddetinde korkunç depremi yaşayan ve 144 ölü verip 16 bin konutu hasar gören Adanalılar, dün 5.1 şiddetindeki depremle sarsıldı. 8 gün aradan sonra herkesin derin uykuda olduğu sabah saat 05.15'teki depremde çatırtı ve çığlık sesleriyle uyanan 1.5 milyon Adanalı ve depremi şiddetli şekilde hisseden Mersinlilerle yazlıklardaki yurttaşlardan paniğe kapılıp kendilerini binalardan atan yaklaşık 500 kişi hastanelik oldu.
       Kimileri pantolonlarını, gömleklerini, ayakkabılarını dahi giyemeden iç çamaşırlarıyla kendilerini sokakta buldu. İnsanlar evlerinin altında kalma korkusuyla balkon, pencere ve damlardan kendilerini aşağı attı.
       Saat 05.20'den itibaren panikten yaralananlar ambulanslar ve otomobillerle hastanelere akın akın gelmeye başladı. Gün ağardıktan az sonraki ambulans sirenleri tam bir korku havası yarattı. Adanalıların ikinci kez ölüm şokunu yaşadığı ve can kaybının olmadığı 5.1 şiddetindeki depremde 530 kişi topuk, el, kol ve bacaklarından hafif yaralandı. Ayakta tedavi edilen yaralılardan 74 kişi tedavi altına alınırken, sonraki saatlerde diğerleri taburcu edildi.
       Mersin'de ise depremden paniğe kapılan 24 kişi yaralandı.
       Adana'da ikinci büyük depremde en çok etkilenen yine güney mahalleleri oldu. Sucuzade Mahallesi'nde 4 katlı bir binanın alt katı çöktü, bina yan yattı, şans eseri boş olduğu için ölen yaralanan olmadı. Mirzaçelebi, Tepebağ, Sucuzade, Kayalıbağ, Havuzlubahçe, Çınarlı, Döşeme, Anadolu, Yağcami, Alidede ve Cumhuriyet Mahalleleri'nde de çok sayıda bina çökme tehlikesi altında.
       Depremde, Eyüp, Hz. Ali, Necmettin Akyol, Kayabelen ve Çifteminare Camilerinin minareleri de yıkıldı.
       Adanalıları saat 05.15'de uykuda yakalayan 5.1 şiddetindeki depremin ardından saat 12.30'da 4.4. şiddetteki deprem yeni bir paniğe neden oldu. Uzmanların "hasarsız evlere girilebilir" uyarısının korkularını yenmeye yetmeyeceğini belirten Adanalılar kentten ayrılmayı sürdürdü.
       Kızılay, Adana ve Ceyhan'da depremzedelere yardım için koşturuyor. Ankara Etimesgut, Elazığ ve Adana depolarından getirilen 6 bin 300 çadırdan 6 bin 136'sı, 8 bin 291 battaniyeden ise 3 bin 638'nin Valilik Kriz Masası'nca bildirilen bölgelere dağıtıldı. Adana ve Ceyhan'da konuşlanan Kızılay ekipleri depremin ilk sabahından itibaren 14 adet seyyar, bir adet mobil mutfak ile hergün öğlen ve akşam 20 bin kişiye iki çeşit sıcak yemek dağıtımını sürdürüyor. Bugüne kadar Kızılay'ın 125 bin depremzedeye sıcak yemek ile 60 bin ekmek dağıttığı belirtildi.
       Ayrıca, Adana ve Ceyhan'da depremde yaralanların hastanelerde bekleyen yakınlarına da 2 adet gölgelik çadır ile 700 kişilik kumanya dağıtıldığı bildirildi.
Şok depremin 8. gününde art arda gelen yeni depremler nedeniyle kentte kalan Adanalılar sürekli TV, radyo ve gazetelerden olup bitenleri değerlendirmeye çalışırken, güvenlik otolarının megofonlarla yeni bir anons yapıp yapmayacağı merakla bekleniyor. Günlerdir uykusuz olan Ceyhan Kaymakamı Mehmet Öklü de, gece saat 02.45'e kadar süren bir TV canlı yayın programında uyumayıp, sabah 05.15'deki depremle yeniden uyandı. Ceyhan Belediye Başkanı Emin Civelek de aynı programda, günlerden beri toplam 3 - 4 saat uyuyabildiğini söyledi.
       BOĞAZİÇİ Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ahmet Işıkara, Adana'da dün meydana gelen 5.1 şiddetindeki depremin normal olduğunu söyledi.
       Ana şoktan itibaren artı şokların devam ettiğini, depremin birinci gününden bugüne kadar 75 şokun olduğunu belirten Işıkara, "Bunlar işin doğasında olan depremler. Beklenmeyen deprem değil. Normal seyirini devam ettiriyor. Bir süre daha artı şok depremler devam edecek. Yurttaşlarımız endişeye kapılmasın. Hasarlı evlere girilmemelidir" dedi. Işıkara, herkesi sabırlı olmaya çağırarak şunları söyledi:
       "Deprem oldu, kapandı değil. Olacak demek kadar olmayacak demekte yanlış. Herkese görev düşüyor. Toplumu deprem konusunda bilgilendirmek lazım. Tedbirli olmamız lazım. Evinde hiç hasar olmayanların geceyi dışarıda geçirmelerine anlam veremiyorum."
       6.3 şiddetindeki depremden Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi'ndeki fabrikalar da hasara uğradı, makineler kullanılmaz hale geldi. Adana Ticaret Odası Başkanı Fethi Kamışlı, aralarında Organize Sanayi Bölgesi'ndeki Sabancılara ait Bossa, Karsan, Onur Tekstil gibi büyük fabrikaların da bulunduğu toplam 221, Ceyhan'da da 2 işyerinin depremden büyük ölçüde etkilendiğini, diğer fabrikalarda da hasar olduğunu söyledi. Kamışlı, "Hasar Türkiye ekonomisini sarsacak boyutta" dedi.
       Çok sayıda fabrikadaki makinaların tamamen yattığını, bunların tekrar kaldırılıp monte edilmesi halinde sağlıklı çalışıp çalışmayacağının belli olmadığını ifade eden Kamışlı, "Bazı fabrikalardaki makinalar 1 - 2 ay, bazıları ise en az 5 - 6 ayda üretime geçebilir. Zamana ihtiyaç var. Haliyle bu piyasayı da etkileyecektir" diye konuştu.
       Fabrikaların hasarının yanısıra işçi sıkıntısının da gündeme geldiğine dikkat çeken Kamışlı, fabrikalarda çalışanların çoğunun depremde zarar gören Suluca, Kılıçlı köylerinde oturduğunu depremin şoku nedeniyle hala çoğunun işe gelmediğini kaydetti.
       Organize Sanayi Bölgesi'ndeki 100 fabrikada Çukurova Üniversitesi, Sanayi ve Ticaret Odası'nın eksperleri tarafından hasar tespit çalışmalarının sürdüğünü de belirten Kamışlı, şu anda bölgedeki elektrik ve su sorunun halledildiğini söyledi. Devletin sanayicilere yardım elini uzatmasını da isteyen Kamışlı, şunları söyledi:
       "Özellikle sanayicilerimizin borçlarının döviz kur garantisi verilmesini bekliyoruz. Sigortalarında deprem sigortası var mı yok mu? sigorta şirketleriyle Hazine Müsteşarlığı toplantılar yapıp bu konularda da sanayicilerimize yardımcı olması gerekir. Dolayısı ile iş olmayınca çekte, tahsilatlarda sıkıntılar olmaktadır. Öncelikle gelir vergisi ikinci taksidi 15 gün uzatılmalı. Ayrıca, SSK primlerinin ertelenmesi, elektrik ücretleri konusunda süre tanınması beklentilerimiz var."
       Adana'da depremde en az zararı ise tarım arazileri gördü. Çiftçiler Birliği Başkanı Cumali Doğru, zararın yok denecek kadar az olduğunu söyledi. Sadece bir kaç köyde depremin etkisiyle toprağın yarıldığını, sulama kanallarının patladığını belirtti. Elektrik kesintisi nedeniyle üreticilerin tarlalarını sulayamadığını ifade eden Doğru, "Bir hafta oldu daha köylere elektrik verilemedi, patlak kanallar onarılamadı. Tamiratlar ağır, sorumsuzca gidiyor. Süratle bu işler halledilmeli yoksa, üretici depremden değil susuzluktan zarara uğrayacak" dedi.
       Adana'da depremin yarattığı panik ve öfke zaman zaman ilginç olaylara neden oluyor. İşte bunlardan bir kaçı:
       * Ceyhan'da depremden korunmak için bir kamyonun altında yatan 35 yaşındaki Erol Şahin, sabah kamyonun hareket etmesi üzerine ezilerek öldü.
       Ceyhan Belediye Kamyon Garajı'nda meydana gelen korkunç olaydan sonra plakası belirsiz kamyonun şoförünün arandığı bildirildi.
       * Depremden sonra DSİ ait sulama kanalında 01 SP 011 plakalı otomobilini yıkamak için yanaşan Ali Bakır, şokun etkisi ile el frenini çekmeyi unutunca otomobili sulama kanalına uçtu. Otomobil cekicilerle sudan çıkarıldı.
       * Dumlupınar Mahallesi yurttaşları, bir eve girip eşya çalmak isteyen İbrahim Çiçek (18), Zahir Temiz'i (14) suçüstü yakaladı. Halk depremin de verdiği gerginlikle hırsızlardan İbrahim Çiçek'i tekme - tokat döverek linç etmek istedi. Polisler tarafından kanlar içinde yurttaşların elinden zor alınan İbrahim Çiçek ile Zahir Temiz Devlet Hastanesi'ne götürüldü. Başından aldığı darbeler sonucu feci şekilde yaralanan İbrahim Çiçek ile hafif yaralı Zahir Temiz, Emniyet Müdürlüğü'nde gözaltına alındı.

       Haber ve fotoğraflar: Orhan APAYDIN, Neşet KARADAĞ, Murad DOĞUKANLI,
       Murat KARAMAN, Ahmet KAYA, Beycan ÜÇKARDEŞ