Akraba evliliği yasaklanmalı mı?

Akraba evliliği yasaklanmalı mı?
ÇAPRAZ ATEŞ
ÜMRAN AVCI

TBMM Adalet Komisyonu’nda DSP’li Esvet Özdoğu’nun sunduğu, "Kardeş çocukları arasında evliliğin engellenmesi"ne ilişkin önerge reddedildi. Ancak, tartışmaları da beraberinde getirdi.
Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk de yakın akraba evliliklerini savunarak, yasaklamanın yasa dışı evlilikleri teşvik edeceğini söyledi. Tarafların bu konudaki görüşleri şöyle:

Doç. Dr. Saibe Oktay
Yasaklama çare değil! Medeni Kanun’da böyle bir yasaklama olmamalı. Bu daha çok ahlaki ve tıbbi bir sorun. Türkiye’de varolan yaygın uygulamanın yasaklama yoluyla değil, eğitim yoluyla aşılacağını düşünüyorum. Bu bağlamda evlenme yaşının 18’e yükseltilmesi, hem bu sorun için, hem de evliliğin gerektirdiği olgunluğa erişmek açısından yararlı olacaktır.
Yasak bir hükme yer verilmesi, kanun yapma tekniği açısından da doğru değil. Medeni Kanun’un kaynak olarak alındığı İsviçre’de de böyle bir yasak yok. Kanuna böyle bir hükmü koysak bile, akraba evliliğinin olmayacağını garanti edemeyiz. Yasak, kanun dışı evlilikleri yaygınlaştırır. Evlilikler kayda geçmez ve kadınlar mağdur olur.

Avukat Nazan Moroğlu
Sosyal sorunlar yaratıyor Akraba evlilikleri hem sosyal açıdan, hem de tıbben sakıncalı sonuçlar doğurmaktadır. Bu evlilikler, akrabalar arasında birleştirici olmak yerine, çoğu kez, evli çiftlerin huzursuzluğuna aileleri de ortak etmekte ve hısımlar arasındaki ilişkileri bozmaktadır. Bu evlilikler gönüllü olmuyor. Çoğu kez çocukların anne babaları tarafından bir dayatmayla gerçekleşiyor.
Böylece, gönüllü doğal birleşmeler yerine, çoğunlukla çiftlerin arzularına aykırı zorlama evliliklere yol açıyor. Çok çeşitli kişisel ve sosyal sorunlar yaratıyor. Tıbbi açıdan da kan uyuşmazlığı sonucu, sakat çocukların doğmasına da neden oluyor. Bu yüzden akraba evliliklerine izin verilmemelidir.

Mehmet Ali Şahin - FP Milletvekili
Sorun eğitimle çözülür Sağlık Bakanlığı’nın oluşturacağı bir sağlık ihtisas komisyonunun, yasalarımızda bu konuda ne gibi bir değişiklik yapılması gerektiğini önermesi iyi olur. Akraba evliliklerinin, kanunla önlenip önlenemeyeceği konusunda da tereddütlerim var. Yasaklama, yasa dışı evlilikleri artırır.
Bu evliliklerden, nüfusa kaydı ancak aflarla mümkün olacak gayrimeşru çocuklar doğar. Bu konuda bir devlet politikasına ihtiyaç var. Bunun için de, ciddi bir araştırma yapılmalı.
Örneğin böyle bir düzenleme Batı ülkelerinde yok. Eğer akraba evlilikleri sakat çocukların doğmasına yol açıyorsa, bu sorunun çözümü ancak eğitimle çözülür. Batı’da da bu sorun eğitimle çözülmüş.
Şunu bilmek lazım: Bazı problemler yasayla değil, eğitimle çözülür.

Nazlı Ilıcak - FP Milletvekili
Çocuklar sakat doğuyor... Akraba evliliklerine karşıyım. Ben yasak konulmasından yanayım. Bu tür evlilikler sakat çocuklar doğmasına neden oluyor. Öte yandan, "yasaklama gayrimeşru ve imam nikahlı evlilikleri artırabilir" deniyor. Bu da dikkate alınmalı ama ortada kalmama rağmen yasaklanmasını destekledim. Köyde birçok insan sorunun farkında değil. "Akrabayla evlenirsem sakat çocuğum olur mu?" diye düşünmüyor. Geniş tartışmalar açılarak, böyle evlilikler yapmaması için gençler teşvik edilebilir.
Akraba evlilikleri biraz da bilgisizlikten kaynaklanıyor. Toprak parçalanmasın diye de aile içinde böyle evlilikler oluyor.
Ama sonuç olarak ortaya bu manada sağlıksız çocuklar, sakat çocuklar çıkıyor. Bunun engellenmesi gerekir.



ENTELLEKTÜEL BAKIŞ