Asil Nadir krizi

İngiltere, İstanbul'a gelen Kıbrıslı İşadamı Asil Nadir'i Türkiye'den geri istedi. Dışişleri Bakanlığı ise bu başvuruyu redetti

KIBRISLI İşadamı Asil Nadir'in İstanbul'a gelişi, Türkiye ve İngiltere arasında diplomatik sorun yarattı. İngiltere'nin Ankara Büyükelçiliği yetkilileri dün Dışişleri'ne başvurarak Nadir'in iade edilmesini istedi. Dışişleri Bakanlığı ise "Türk vatandaşlarını iade yükümlülüğümüz yok" diyerek başvuruyu geri çevirdi.
İnterpol'ün Nadir'i kırmızı bültenle aradığını belirten İngiliz Büyükelçiliği yetkilileri, "Türk hükümetine defalarca Nadir'in Türkiye'ye gelmesi halinde tutuklanması için uyarıda bulunduk. Buna rağmen nasıl olduğunu anlamıyoruz. Bekleyeceğiz. Eğer harekete geçilmezse İnterpol de devreye girecektir" dedi.
Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ise, Nadir'in Türk vatandaşı olduğunu belirterek "İngiltere'yle aramızdaki anlaşma uyarınca Türk vatandaşlarını iade etme yükümlülüğümüz yok" açıklamasını yaptı.
Yetkililer, "Gerekirse ve yargılama dosyaları gelirse, Nadir'in Türkiye'de yargılanabileceğini, o takdirde Nadir'e yöneltilen suçlamaların Türk Ceza Kanunu'ndaki (TCK) karşılığının aynı olmayacağını" da belirtti.
Dışişleri yetkililerinin, Hüseyin Baybaşin, Nurettin Güven gibi uyuştucu kaçakçıların Türkiye'ye iadesi taleplerinin İngiltere tarafından yanıtsız bırakıldığını da hatırlattı.
Emniyet Genel Müdürlüğü İnterpol Daire Başkanı İhsan Yılmaztürk de "Suçun unsuru ne olursa olsun, bir Türk vatandaşının söz konusu ülkeye iadesi mümkün değildir" diye konuştu.
İngiliz İnterpolü'nün, Nadir'in Türkiye'de bulunduğunu ve yakalanarak iade edilmesini içeren talebinin kendilerine yazılı olarak iletildiğini belirten Yılmaztürk, şu anda hiçbir işlem yapmayacaklarını bildirdiklerini söyledi.
Yılmaztürk, "Nadir'in bir Türk vatandaşı olduğu için iadesi yönünde her hangi bir işlem ve tutuklama emri verilmemiştir. İlerde ne olacağını bilemem" dedi.
İngiliz mahkemelerinde halen süren Polly Peck davasında, şirketin paralarıyla kendi borçlarını ödediği ileri sürülen Nadir, çıkış yasağı bulunmasına karşın 1993'te özel bir uçakla İngiltere'den Kıbrıs'a kaçmıştı. İngiltere, KKTC'yi tanımadığı için Nadir'in iadesini isteyemiyordu.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nevzat Toroslu, iki ülkenin de taraf olduğu Avrupa Suçluların İadesi Sözleşmesi gereğince, İngiltere'nin Nadir'i isteyebileceğini belirterek şunları söyledi:
"İngiliz makamları, Türk hükümetine Nadir'in iadesi için diplomatik yollarla başvurabilir. Bu durumda Dışişleri Bakanlığı, Nadir'in ikamet ettiği bölgenin Asliye Mahkemesi'ni harekete geçirir. Mahkeme iki kriteri göz önünde tutarak karar verir. Birincisi Nadir'in Türk vatandaşı olup olmadığıdır. Türk vatandaşı ise, Türk Ceza Kanunu'nun 9. maddesi gereğince iadesi söz konusu olamaz. Türk vatandaşı değilse, iadesini gerektiren suçun iade kapsamındaki suçlar arasında olup olmadığına bakılır. Örneğin mali suçlar ki, bunlar genellikle vergiyle ilgili suçlardır ve iade kapsamı dışında tutulmuştur.
Mahkeme, Nadir'in iadesine karar verse bile son sözü hükümet söyleyecektir."
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Çetin Özek ise bir dönem avukatlığını üstlendiği Nadir'in Türk vatandaşlığının da bulunduğunu, bu nedenle iadesinin Anayasa ve Türk Ceza Kanunu'na (TCK) göre mümkün olmadığını belirtti.
Nadir'in Türk vatandaşlığı sürmüyorsa iade edilebileceğini vurgulayan Özek, "Bu durumda, İçişleri Bakanlığı Nadir'in Türk vatandaşı olup olmadığını saptar. Eğer Türk vatandaşı değilse, mahkeme açılır" dedi.