Kadının meşrulaştırılan şiddeti ve ayrımcılık

Kadınlar, sadece uğradıkları şiddeti yeni hak ihlalleri yaratarak teşhir eden medyanın sorunlu haberlerine konu olmuyor. Aynı zamanda erkek egemen ideolojinin yarattığı cinsiyetçi dili üreten haberlerin de konusu olmaktan kurtulamıyorlar. Ana akım medyada kadınlara karşı ideolojik, dini, sosyal, sınıfsal, ekonomik, kültürel, etnik temelli ayrımcılık yapılmasının ötesinde, hala önyargı, cinsiyetçi yaklaşımlar, şablon ifadeler kullanılmakta. Kadınlar yaftalama ve etiketleme yoluyla değersizleştirilerek, itibarsızlaştırılıyor. Erkeğin kadına şiddetini normalleştiren basın, kadının kadına şiddetini kullandığı dille hem meşrulaştırıyor hem de mizah konusu yapıyor.

Kadın şiddetiyle....
Erzurum kent merkezinde karşılaşan iki ayrı gruptaki kızların arasında başlayan tartışmanın kavgaya dönüşmesi, tekme ve yumruklarla birbirlerine vuran kızları çevredeki erkeklerin güçlükle ayırdığı yönündeki bir haber, 15 Ocak 2013 tarihli Milliyet’te “Ellerinin hamuruyla kavga ettiler” başlığıyla yer buldu. Erzurum DHA mahreçli haber şöyle:
“Caddede karşılaştıklarında önce tartışmaya başlayıp karşılıklı küfürler yağdıran kızlar, daha sonra birbirine girdi. Kızlardan bir grup, diğer gruptakileri acımasızca dövdü. Kızların kavgasını çevredeki erkekler ayırmak istedi. Hızını alamayan kızlardan biri kavgayı ayırmak isteyen erkeklerden birini de tokatladı. Kavga güçlükle sonlandırılırken, karşı tarafı alt ettiklerini düşünen gruptaki kızlar birbirlerine sarılıp bunu kutladı. Kim oldukları ve neden kavga ettikleri öğrenilemeyen kızlar kısa sürede ortadan kayboldu.”

Mizah konusu mu?
Kumru Çölgeçen adlı okurumuz söz konusu haberdeki başlığı ve şiddeti alaya alan dili şu sözlerle eleştiriyor: “Toplumda şiddet olayları giderek artıyor ve yaygınlaşıyor olmalı ki gazetelerde hemen her gün bir şiddet haberi okur hale geldik. Bu ürkütücü tabloya son dönemde üniversiteli, liseli genç kızların da dahil olduğunu görüyoruz. Okul önlerinde, sokak ortasında onlar da kavga eder oldu. Bir eğitimci olarak üzerinde durmamız gereken bir konu olduğunu düşünüyorum. Hal böyleyken, bu genç kızlarımızın kavgasını “ellerinin hamuruyla kavga ettiler” başlığıyla yayımlamanız komik değil. Aksine bu devirde bir gazetenin başlığında hâlâ görebilmek son derece üzücü. Kavga eden erkek fırıncılar olsaydı yine böyle bir başlık atmak aklınıza gelir miydi? İkincisi haberi yazan muhabiriniz... Dayak atan kadınların birbirlerine sarılıp başarılarını kutlamış olmalarını anlatması mizah dergilerine konu olacak türden. Kadından gelen şiddeti basitleştirip, sulandırmak Milliyet’e yakışıyor mu?”

Ombudsman görüşü:
Haber birçok açıdan sorunlu görünüyor. Habere atılan başlık, yerleşik erkek egemen kültürde kadını küçümseyen, kadına ‘yerini gösteren’ bir algı yaratırken, haberin dili şiddeti olağan hale getirmektedir. Oysa kimden ve nereden gelirse gelsin şiddeti meşrulaştıran anlayıştan ve haber dilinden uzaklaşmak gerekir. Burada sadece editoryal bir tercih değil, her şeyden önce bu tür haberleri yapan muhabirlerin de gazetecinin sorumluluk alanına giren bir tutum sergilemesi, ‘erkeklik hallerinin’ dışına çıkıp haberi etik değerler içerisinde sunması yerinde olurdu.