Yargıda mizah dili

Ergenekon duruşmaları başlarken Samsun 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülmekte olan bir trafik kazası davasında soyadı ‘Ergenekon’ olan genç kızın mahkemeye hakaretten tutuklanması haberinin Milliyet İnternet’te ‘İşte gerçek Ergenekon’ başlığıyla sunulmasına okurlar tepki gösterdiler.
23 Ekim tarihli haber, ağabeyini bir trafik kazasında kaybeden Nurcan Küçük Ergenekon, motosiklete çarpan taksi sürücünün tahliyesi üzerine mahkeme heyetine “Kaç para aldınız?” diye bağırınca gözaltına alınmasına ilişkin.
Samsun DHA muhabiri İsmail Akduman olayı yorumsuz aktarmış:
“2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davanın ikinci duruşmasında olay yerinde yapılan tatbikat ve bilirkişinin kazayla ilgili raporu okundu. Raporda hatanın motosiklet sürücüsünde olduğunun belirtilmesi üzerine mahkeme heyeti Güdül’ün tahliyesine karar verdi.
Mahkeme salonu görevlilerce boşaltılırken, dinleyiciler arasında bulunan Ergenekon, mahkeme heyeti üyelerine, ‘Ne olacak, burası Türkiye. Benim ağabeyim ölmüş. Siz adamı dört ayda salıyorsunuz. Kaç para aldınız?’ diye bağırdı. Bunun üzerine Mahkeme Başkanı Hâkim Ahmet Akyüz, polislere kadının ‘mahkemeye hakaret’ suçundan gözaltına alınmasını isterken, söylediği sözleri de tutanağa geçirdi. Ergenekon, polis merkezine götürülerek gözaltına alındı”
Haber Milliyet İnternet’te ‘İşte gerçek Ergenekon’ diye sunulmuş!

Salonu güldüren özür
Akdeniz Üniversitesi’nde kalabalığın üzerine tabancayla ateş açarak ‘türban’ sorununu provoke ettiği öne sürülen Ömer Ulusoy’un (alnındaki Zülfikar dövmesiyle de dikkat çekmişti) yargılandığı davayla ilgili haber ise 24 Ekim’de Milliyet web sayfasında ‘Salonu güldüren özür’ başlığıyla yer aldı.
Haberde sanık avukatının “Ömer Ulusoy’un fiili, olayları bitiren bir vukuattır. Güvenlik görevlilerinin yapmadığını, Ömer ‘etki gaspı’ yaparak, bu fiile neden olmuştur” sözlerinin mahkeme salonundakileri güldürdüğü belirtiliyordu. Ömer Ulusoy’un yargılandığı davayla ilgili haber 25 Ekim tarihli Milliyet’te ‘Meğer olayların bitmesini sağlamış!’ başlığıyla verilmiş.

Haberler komik değil!
Şakir Özçaylı adlı okurumuz haberlerin sunumundaki ‘alaycı’ dili eleştiriyor:
“Gazeteler insanların şiddetini olağan hale getirdi, acıyı sıradanlaştırdı. Oysa Türkiye’de hiç komik olaylar olmuyor. Milliyet gazetesi, Akdeniz Üniversitesi’nde kalabalığın üzerine tabancayla ateş açan (ki o esnada birçok insan ölebilirdi) şahsın avukatı mahkemede müvekkilinin ‘güvenlik görevlilerinin yapmadığını yaptığını’ söylediğini yazıyor. Bunu da ‘Salonu güldüren özür’ diye veriyor. Bu özür değil savunmadır. ‘Olayları bastıran kişidir’ savunmasına gülmek bir cehalettir, adaletle alay etmektir. Mahkemede gülünmüş olması söz konusu olayı sizin de sulandırmanızı gerektirmez. Bir başka haberinize de ‘İşte gerçek Ergenekon’ başlığını atmışsınız... Kardeşini kaybetmiş bir kadının mahkemedeki çığlığını ki, zaten mahkeme gereğini yapmış, o da tutuklanmış. Bu şekilde mi, alay ederek mi haber yapacaktınız? Biri birçok kişinin hayatına mal olabilecek bir provokatör, diğeri acılı bir kardeş. Milliyet bunu nasıl yapar?”

Ombudsman’ın görüşü:
Türkiye’yi sarsan dava haberlerini -Ergenekon soyadının yol açtığı çağrışım kişisel ve yerel ölçekte olsa da- sayfalara taşırken editörlerin bu olayların toplumsal sonuçlarını da dikkate alması etik sorumluluk gereğidir.
Mağdurlar üzerinde yarattığı travmaları, sanıkların adil yargılanma haklarını, bu tür olayların dramatik sonuçlara neden olabilecek sonuçlarını gözetmeden ‘mizah dili’ne başvurmak yargılamanın ciddiyetine gölge düşürebilir. Okurumuz ‘alaycı dil’i eleştirebilir ancak haberlerin bu şekilde sulandırıldığı ve içeriğinin boşaltıldığı iddiasına katılmıyoruz. Kaldı ki, muhabirlerin mahkeme salonundan aktardığı izlenimler, orada olanları yansıtmakta.
Ergenekon davası başta, Milliyet bu tür haberleri tüm ciddiyeti ve ayrıntılarıyla izlemekte, okurlarına gazete ve internet üzerinden yansıtmaktadır.