Yerli malı ceset torbası

Nedim Şener


Devlet, depremde ölenlere ceset torbası bulamazken, çuval üreticisi firmalar, kendi inisiyatifleriyle kefene benzeyen torbalar üreterek bölgeye gönderdiler.
Resmi rakamlara göre sayıları 12 bin civarında, yabancı haber kaynaklarına göre ise 35 binin üzerinde olan ölüler için önce kefen daha sonra ceset torbası gündeme geldi.
Özellikle depremin üzerinden bir hafta geçmesine rağmen enkaz altında kalanların tümüne ulaşılamamış olması, cesetlerin bozulmasına neden oldu. İlk birkaç gün kendisini koruyan cesetlerin şişmiş olması ardından da çürümeye yüz tutması ceset torbasını zorunlu hale getirdi.
Ölüler, ilk günlerde enkaz altından çıkartılan çevrede bulunan yorgan, battaniye veya çarşaf gibi örtülerin içine sarıldı. Bazıları bunlarla toprağa verildi. Bunlar da tükenince cesetler ortada kalmaya başladı. Özellikle cesetlerin tanınmaz hale gelmesi bir an önce toprağa verme zorunluluğunu ortaya çıkartırken, Türk hükümetinin Birleşmiş Milletler'den (BM) 45 bin ceset torbası istediği açıklandı.

Çuval bezi

Depremde yaşamını yitiren kişilerin sayısının çokluğu pratik bazı çözümleri de gündeme getirdi. Bunlardan birisi de Büyük Torba Üreticileri Derneği'nin plastik çuval bezi (polipropilen) ile ürettikleri ceset torbası oldu.
Dernek üyesi şirketlerin yöneticilerinden birinin önerisiyle üretilen torbalar 3 metre boyunda bir metre 70 santim eninde. Baş ve ayak kısımlarıyla ortadan iki tane bağlama şeridi dikilerek oluşturulan ceset torbası, bilinen polyester ve fermuarlı olanlardan farklı bir dizaynda.
Normal zamanlarda 500 kilo - 2 ton arasında değişen ağırlıkta gübre, kimyasal madde gibi hammadde taşınması amacıyla big bag denilen büyük torbalar üreten Cesur, Debant, Panda, Pilsa, Polijüt, Polimer, Ünsa, Sunjüt ve Yeni Star adlı şirketler ortaklaşa çalışmayla 8 bin ceset torbası üretti.
Cuma akşamı işçilerin gönüllü çalışmalarıyla dikilen torbalar, İzmit, Gölcük, Adapazarı gibi deprem bölgelerine ulaştırıldı. Ceset torbası üretmek için toplam 24 bin metre plastik çuval bezi kullanıldı.

Ek sipariş

Büyük Torba Üreticileri Derneği Başkanı Şeref Orhun, ceset torbası üretme fikrinin nasıl doğduğunu şöyle anlattı;
"Facia karşısında herkes ne yapabilirim diye düşünüyor. Biz de madem ceset torbası ihtiyacı var neden yapmayalım dedik. Fikir, cuma günü sabahı doğdu akşam ilk parti yola çıkmıştı bile. Bu, bildiğimiz ceset torbalarından değil.
Dört yerinde olan bağlarla baş ve ayaklarıyla cesedin ortasından taşımak mümkün. Bugüne kadar her şirket belli miktarda üretim yaptı. İhtiyaç olması halinde yine yaparız. Avrupa'daki en büyük rakiplerimizden bile destek alıyoruz. İhtiyaç olursa kalan ceset torbalarının finansmanı için de çalışırız."
Yerli ceset torbaları o kadar işe yaramış ki, Körfez Belediyesi 1300 tane daha istemiş. Orhun, bunların da dikilip gönderileceğini söyledi.
Ceset torbasını diken şirketlerden Debant'ın bölüm müdürlerinden Alp Yegül, karar verildikten sonra yapılan torbalardan ilk 80 tanesini kendisinin Gölcük'e götürdüğünü, ancak kriz masasında var olan karışıklıktan sonra bir yere bırakamadığını, daha sonra İzmit'e teslim ettiğini söyledi.
Şirketin imalat şefi Selahattin Damar, torbaların diğerlerine göre kullanışlı olduğunu ve kefene benzediğini söylerken, "Ayaklarından ve başından bağlandığı zaman aynı kefen gibi oluyor" dedi.