"Türk Sinema Günleri"nde gösterilen "Sivas Cehennemi" belgeselimizi izledik önce... Daha önce "Manisa Acısı"nın, "Tan Baskını"nın izlendiği salonda Fransızlar da vardı; Türkiye'nin yaralarını fark etmek, tartışmak ve sarmak için ille Avrupa'nın itelemesine muhtaç olmadığını gördüler.Sonra "biz bize" kaldık. Ve hararetle memleket sohbetine başladık.***Yıllardır Fransa'da yaşasalar da gözleri, gönülleri Türkiye'deydi. Bölgemizdeki, ülkemizdeki son durumdan konuştuk.Görünen şu:ABD, dengelerini hiç bilmeden ve umursamadan daldığı bir bataklıktan çıkmaya çalışıyor. Ama çıkarken de asırlık mozaikleri kırıp döküyor. Geride yeni tuzaklar bırakıyor.O tuzaklardan birine Vatan'da Ruşen Çakır dikkat çekti. ABD imzalı Irak Çalışma Grubu raporunun 49. sayfasında şöyle bir ifade var:"Irak'la sınırı bulunan, önde gelen Sünni bir ülke olarak Türkiye, Irak'taki ulusal uzlaşma sürecini desteklemede bir ortak olabilir."Ruşen haklı olarak soruyor:"Türkiye önde gelen Sünni bir ülke midir?"Düne kadar Irak'a ve İslam dünyasına "modern, laik, demokratik Türkiye"yi örnek gösteren Washington, şimdi mezhep baltalarıyla dalıyor bilmediği ormana...Belki Şii İran'ın bölgede giderek artan ağırlığını, Sünni bir güçle dengeleme ihtiyacı duyuyor.Irak'ta, Lübnan'da kışkırttığı ve kanlı sonuçlara yol açtığı mezhep çatışmalarına yeni mecralar arıyor. İşgale kadar bir arada yaşayıp birbirlerine, ibadethanelerine dokunmamış halklar birbirine düşürülüyor.***Ama bilmedikleri bir şey var:Türkiye, "Sünni bir ülke" değil; nüfusunun çoğu Sünnilerden oluşan laik bir devlet...Türkiye'nin, Irak'takine benzer bir Şii-Sünni meselesi yok.Anadolu Aleviliği, Şiilikten farklı bir inanç sistemidir.Aleviler, modern, ilerici, hoşgörülü yaklaşımlarıyla Türkiye'de demokrasinin, laikliğin sigortası olmuşlardır. Türkiye'yi "önde gelen bir Sünni ülke" farz etmek, bu geleneği bilmemekten kaynaklanan bir densizlik değilse, yeni mezhep çatışmalarını kışkırtan bir soysuzluktur.***Bu oyunları konuştuk Fransa'da yaşayan Alevilerle...Yıllarca dışlanmışken şimdi "iyi Müslümanlar" söylemiyle bu kez de asimile edilmek istenmelerine tepkiliydiler. Zorunlu din derslerinin Sünni İslam eğitimine dönmesine, Diyanet'te kendilerine temsil hakkı verilmemesine öfkeliydiler.Bu tepkilere hak vermekle birlikte meseleye daha genel bakmalarını tavsiye ettim kendimce... Diyanet de, zorunlu din dersleri de Türkiye'nin demokratikleşme sorununun parçaları... Bu genel bakış açısını yitirirsek dar, mezhepsel meselelere sıkışıp kalma, enerjimizi oraya harcama ve giderek parçalanma riskimiz büyük... Oysa demokratik bir ülkede özgür, eşit ve kardeşçe yaşama ideali, bizi farklı etnik kimliklere, mezheplere bölünme riskinden koruduğu gibi, geniş ittifaklara kapı açar; yola serilen tuzaklara düşmememizi sağlar.Sivas'ta yananların kaçı Sünni, kaçı Aleviydi; biliyor muyuz?Bilsek bile bunun kime ne yararı var?Mesele, Madımak'ın içindekilerle dışındakiler arasındaki siyasi bir meseledir. Yeni tuzaklara karşı da bu bilinçle, ortak hareket edilmelidir. can.dundar@e-kolay.net Hafta sonu Strasbourg'da Alevilerle buluştuk.
