Kapakta ağız dolusu "fkeyle slogan atan bir Arap genci vardı.Ertesi hafta derginin "Okur mektupları" sayfasında bir mektup ve altında bir açıklama çıktı.Mektup, kapaktaki g"stericinin dişlerinin ne kadar düzgün olduğuna dikkat çekiyordu. Mektubun yazarı "dişçisine dünyanın parasını verdiği halde bu kadar düzgün dişlere sahip değildi". Açıklamada ise dergi y"netimi, o hafta bu türden çok sayıda mektup aldıklarını, kiminin gencin genetik yapısını, kiminin yaşadığı yerdeki su kaynaklarını vs. sorduğunu - biraz da hayretle - belirtiyordu.Bir yanda enkaz altında New Yorklular, bombardıman altında Afganlılar, "te yanda bu toz duman içinde bir Arap g"stericinin dişlerini merak eden Amerikalılar...Şaşmamak elde değil!..* * * Derya Sazak' ın son kitabı "11 Eylül G"lgesinde Saddam" (Doğan Kitap, 2002) savaştaki "Amerikan haleti ruhiyesi" ni daha iyi anlamamızı sağlıyor. Derya, bir Danimarka gazetesine atfen, savaşın iki cephesinde dilin nasıl farklı kullanıldığını, daha doğrusu İngilizcenin bu savaşa nasıl katıldığını belgeliyor:İngilizcede "Müttefikler düşmanı etkisiz hale getiriyor" denildiğinde bunun Iraklılar için anlamı ""ldürüyor"."Büyük zarar veriyor" sa, bunun Arapçası "sivilleri de "ldürüyor". İngilizcede "Gazeteciler için kılavuz" denilen şey, Irak dilinde "sansür"."Basına brifing" ise, düpedüz "propaganda"...* * *CNN muhabiri Peter Arnett 25 Ocak 1991 günü Irak'ta bombalanan ve 23 evi yıkılan bir k"yde g"rdüklerini aktarırken Atlanta'daki spiker s"zünü kesmiş ve "B"yle bir şey gerçekten olmuş mu" diye sormuştu. "Seni kandırıyor olmasınlar" demek istiyordu. Arnett anılarında o saniyeyi ş"yle anlatıyordu: "Spikerin burnunun üzerine bir yumruk atmak istedim, ama bu imkansızdı. Canlı yayın disiplini, küfretmemi de engelliyordu. Sakince 'Son 30 yılda 17 savaş izledim. Bunun, "nceden planlanmış olmasına imkan yok' dedim: 'Pentagon' un burayı vurmak için bir nedeni olabilir, ama ben hiçbir neden g"remiyorum. Seyirciler bu g"rüntülere alışmak zorunda: Tonlarca bombayı bir ülkenin üzerine boşaltıp, sivillerin "lmemesini bekleyemezsiniz."* * * Derya' nın atıf yaptığı David Morley ve Kevin Robins' ın yorumu, Batılı g"zlerdeki bağın nedenini açıklıyor: "Medya, Saddam'ı, (son "rnekte Bin Ladin' i) k"tülüğün ve 'bizim' (Batı'nın) olmayan şeylerin simgesi olarak, 'bizim' medeniyetimizle taban tabana zıt terimlerle takdim etmiş ve bir canavar, bir '"teki' olarak sergilemiştir. Kamuoyu, Irak'ın (son "rnekte Afganistan'ın) bir ateş cehennemine d"nüştürülmesini, bu sayede mantıki bulmuştur." Aynı propaganda Afgan krizinde de "yle güçlü sürdürüldü ki, sıradan Amerikalı, bir savaş karşıtı g"steride sadece Arap g"stericinin dişlerine takılıp "Onların - yani 'azgelişmiş Araplar'ın - nasıl b"yle düzgün dişleri olabiliyor" diye şaşabilir hale geldi...Son s"zü, gelecek hafta İstanbul'da ağırlayacağımız Noam Chomsky' ye bırakalım: "Ancak uyanık bir kamuoyu, politikaları daha insancıl ve onurlu bir çizgiye çekebilir." candundar@superonline.com ABD, Afganistan bombardımanını başlattıktan birkaç hafta sonra Time dergisi Arap dünyasının tepkisini kapak yaptı.
